Eskişehir’de sanayi büyüyor işçi bulma sıkıntısı artıyor

Ayşe KAYTAN UÇAK

Eskişehir’de sanayi büyüyor, ancak sanayici işçi bulmakta sıkıntı yaşıyor. İş dünyası yüksek konut ve kira bedelleri nedeniyle ortalama bir maaş alan işçinin, aldığı maaşın büyük kısmını barınmaya ayırdığına işaret ederek, konutta fiyat artışının önüne geçilebilmesi için ucuz arsa üretimine ihtiyaç olduğunu belirtiyor. Ayrıca, gençlerin sanayiye kazandırılması için acilen planlamaya ihtiyaç olduğuna işaret ediliyor.

“Gençleri sanayiye kazandırmalıyız”

Eskişehir Organize Sanayi Bölgesi (EOSB) Yönetim Kurulu Başkanı Nadir Küpeli, Eskişehir OSB’deki fabrika sayısının 850’ye yaklaştığını ancak fabrikaların mavi yaka olarak binden fazla eleman ve işçi için arayış içerisinde olduğunu kaydetti.

Eskişehir OSB’deki sanayi kuruluşları olarak artan bir oranda nitelikli işgücü ve işçi sıkıntısı yaşadıklarına işaret eden Küpeli, “Eğer bu sorun çözülmezse ilerleyen yıllarda işçi açığımız daha da artacak. Aslında bizler işsizlik değil ‘işçisizlik’ sorunu yaşıyoruz” dedi. Gençlerin artık iş beğenmediğinin altını çizen Küpeli, gençlerin sanayiye kazandırılması konusunda şu noktalara dikkat çekti: “Hafta sonu yapılan üniversite sınavlarına girmek için 3 milyon 527 bin kişi başvurmuş. Ciddi bir planlama eksikliği sonucu bütün gençlerimiz kendilerini üniversiteye gitmeye mecbur hissediyorlar.

Bunun acilen değişmesi lazım” dedi. “Bizler Eskişehir sanayisinin yüksek katma değerli ürün payını artırmak için var gücümüzle çalışıyor ve burada en kritik konu olan nitelikli iş gücü yetiştirmek için çok büyük emek sarf ediyoruz” diyen Küpeli, konuşmasını şöyle sürdürdü: “Gençlerin kısa yoldan iş hayatına mutlaka kazandırılması gerekiyor. Yeni nesil için sanayide çalışmak çeşitli devlet teşvikleriyle cazip hale getirilmeli, sosyal yardımlarda bir düzenlemeye gidilmeli, çalışabilecek durumda olanlar mutlaka iş yaşamına girmeli ve çalışacak sağlık ve güçte olanlara sosyal yardımlar altında destek almalarına engel olunmalı. Çalışma çağında olan herkes bir özrü olmadığı sürece çalışma yaşamına aktif olarak katılması sağlanmalı.

Nitelikli insan göçünün önü açılmalı ve bu konuda talep olan sanayi merkezlerine düzgün bir yönlendirme yapılmalıdır. Bizler bu sorunlara kalıcı çözümler geliştiremezsek, sonunda mecburen yabancı işgücüne daha fazla kapımız açacağız veya daha fazla otomasyon ve robotlaşmaya giderek daha az işgücüyle üretim yapmak durumunda kalacağız. Bizler bunun olmasını istemiyoruz, burada kaybeden hepimiz oluruz.”

“Çalışanlar için emlak fiyatları çok yüksek”

Eskişehir Ticaret Odası (ETO) Yönetim Kurulu Başkanı Metin Güler, Eskişehir’in çalışanlar için pahalı bir kent olmaya başladığına dikkat çekerek, şehrin dışarıdan göç almaması durumunda işçi sorununun büyüyeceğini savundu.

Sanayide kalifiye elemanın yanında vasıfsız işçi açığının giderek büyüdüğünü belirten Güler, “Kendim sanayiciyim, eleman bulma konusunda sıkıntı yaşıyorum. Sadece kendim için söylemiyorum bunu kent için söylüyorum. Her gün İŞKUR’a başvuruda bulunuyoruz ama gelen yok. Eskişehir şu anda göç almıyor. Almamasının nedenlerini araştırmak gerekiyor. Eskişehir’de çalışanlar için maliyetler çok yüksek.

Kira fiyatları çalışanları çok zorluyor, o yüzden başka illeri tercih ediyorlar. 40 ile 50 metrekare apartların kira fiyatları 5 bin TL. Çalıştırdığınız personelin aylık 6 ile 7 bin lira kira ödemek durumunda kalması bizim açımızdan da işçilik maliyetlerinin artmasına neden oluyor. Öncelikle bu kentin çok hızlı şekilde arsa üretmesi gerekiyor.

Eskişehir’de arsaların metrekare fiyatları bin dolara yaklaştı. Arsa birim fiyatlarını düşürmek zorundayız. Bu da yeni imar planlarıyla yapılır. Eskişehir’in anlık kararlara değil, 5-10 yıllık master planına ihtiyacı var” ifadelerini kullandı.

“Arsa fiyatları 1000 dolar’’ Eskişehir Sanayi Odası (ESO) Yönetim Kurulu Başkanı Celalettin Kesikbaş, Eskişehir’de sanayide istihdam edilen çalışan sayısının 90 bine yaklaştığını ancak çalışanların barınma sorunuyla karşı karşıya olduğunu ifade etti.

Sanayinin kent merkezine sıkıştığını, hem yeni sanayi alanları hem de konut için ucuz arsa üretiminin önemine işaret eden Kesikbaş, “Sanayide çalışan bir kişi ayda ortalama 12 bin TL maaş alıyor. Aldığı maaştan 5 ile 6 bin lirasını kiraya ayırıyor. Eskişehir’de arsaların metrekaresi 1000 dolar olmuş, inanılır gibi değil.

Ortalama bir ücrete çalışanın bu fiyatlardan konut alması mümkün değil. Konut fiyatlarının 1,5 milyon ile 2 milyon bandına, kiraların ise konut satın alamazsa bile makul ölçüde olması gerekiyor. Barınma insanların en temel ihtiyaçlarından birisi ancak bu fiyatlarla barınma şartlarına erişim kısıtlanıyor. Eskişehir’de her üç kişiden birisi gelirini sanayiden elde ediyor. Çalışanlarımızın geçim sıkıntısı yaşamaması için arsa üretmek zorunlu hale gelmiştir” diye konuştu.