Gayrimenkul satışlarında vergi ziyaı cezası

ANKARA - Gayrimenkul devir ve iktisaplarında, tapuda işlem yapıldıktan sonra, harcın gerçek alım-satım bedelinden daha düşük bir bedel üzerinden beyan edilip ödendiğinin tespiti halinde, aradaki farka isabet eden harç, yüzde 25 oranında vergi ziyaı cezası ile tahsil edilecek. 

Maliye Bakanlığı, Resmi Gazete'nin bugünkü sayısında yayımlanan 56 seri numaralı Harçlar Kanunu Genel Tebliği ile 6 Haziran 2008 tarihli Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 5766 sayılı kanunun 11 ve 15'inci maddelerinde yer alan 492 sayılı Harçlar Kanunu'nda yapılan düzenlemelere açıklık getirdi. Söz konusu kanunun 42'inci maddesinde yapılan düzenleme ile, kamu idarelerine verilmek üzere ilgili mevzuatla belirlenen davranış kurallarına uyulacağına ilişkin olarak düzenlenen taahhütnameler, değer gösterilmesi gereken işlemler kapsamından çıkarıldı. 

Bu çerçevede, davranış kurallarına uyulacağına ilişkin olarak düzenlenen taahhütnamelerin, belli bir değer ihtiva etmemeleri halinde maktu esasına göre; değer gösterilmesi zorunlu olmamakla birlikte, belli bir değeri ihtiva etmeleri halinde ise nispi esası göre harca tabi tutulacaklar. Harçlar Kanunu'nun uygulanması açısından özel bütçeli idarelere tanınan imkanlardan yararlanması sağlanan Toplu Konut İdaresi Başkanlığı (TOKİ), yapacağı işlemlerde tapu harcından bağışık tutulacak. 

Gayrimenkul alım-satımlarında olduğu gibi, karşılıklı harç mükellefiyeti doğrudan tapu işlemlerinde söz konusu hüküm münhasıran TOKİ'ye uygulanacak olup, karşı tarafa ait olan harç tahsil edilecek. 

Söz konusu kanunun 63'üncü maddesinde yapılan düzenleme ile, gayrimenkul devir ve iktisaplarında gerçek alım-satım bedeli üzerinden tapu harcı tahsil edilmesi esasına geçildi. Söz konusu değişiklik, münhasıran gayrimenkul devir ve iktisaplarına yönelik olduğundan, yapılacak tapu işlemlerinde ilgili mevzuatta gösterilen değer üzerinden tapu harcı hesaplanacak. 

Bu itibarla, 6 Haziran 2008 tarihinden itibaren, yapılacak gayrimenkul devir ve iktisaplarında gerçek alım-satım bedelinin tapu işlemine yansıtılmadığının tespit edilmesi halinde, alıcı ve satıcı adına cezalı tarhiyat yapılacak. Tapuda işlem yapıldıktan sonra, harcın gerçek alım-satım bedelinden daha düşük bir bedel üzerinden beyan edilip ödendiğinin tespiti halinde, aradaki farka isabet eden harç, yüzde 25 oranında vergi ziyaı cezası ile birlikte tahsil edilecek. Tebliğde alıcı ve satıcıların cezalı tarhiyatla karşılaşmamaları için, tapuda yapılacak gayrimenkul devir ve iktisap işlemlerinde gerçek alım-satım bedelinin beyan edilmesine özen göstermeleri gerektiği vurgulandı.  Yapılan düzenleme ile adli ve idari yargıya ilişkin temyiz ve itiraz başvuruları harç kapsamına alındı. Söz konusu başvurular için "başvuru harcı" ihdas edilerek, yargı organlarının daha hızlı ve verimli çalışmasına imkan sağlandı.