Hammadde talebi patladı madenciler kolları sıvadı

Uluslararası emtia fiyatları, gelişmekte olan ülkelerin giderek artan talebi ve yatırımcıların finans piyalarındaki türbülansa karşı sığınacak yeni bir liman arayışına girmesiyle hızlı bir yükseliş trendinde. Özellikle değerli madenlerin fiyatları tavan yaparken, bu yükseliş madencilik şirketlerini de harekete geçirdi. Aralarında Rio Tinto ve BHP Billiton gibi devlerin de bulunduğu birçok şirket, dünyanın dört bir yanında yeni maden yatakları aramaya başladı. Yarın ne olacağını kestirmenin zor olduğu spekülatif finansal piyasalarındaki risk ve artan enflasyonist baskı dönemini atlatmak isteyen veya kısa dönemli kâr etmek isteyen yatırımcıların ilk hedefi emtia piyasaları oldu. Emtiaya olan yüksek talep de fiyatları yükseltti. Ancak emtia fiyatlarındaki yükselişin ana kaynağı olarak Çin, Hindistan gibi reel ekonomisi güçlenen ülkelerin doğal kaynaklara olan gereksinimini gösteriliyor. Çünkü kanalizasyondan enerji santralları inşasına kadar her türlü altyapı çalışmasında madenler kullanılıyor. Fiyatlar tavan yaptı Emtia patlamasında fiyatı en çok yükselen metallerden bakırın tonu geçen yıl 7.300 dolardan bu yıl 8.500 dolara çıktı. Demir cevherin spot fiyatları geçen yıl sonunda rekor kırarak 200-225 dolar aralığında işlem gördü. Değerli madenlerin yanı sıra hem petrol fiyatlarında da rekor artışlar görülüyor. Petrolden yeni rekor Uluslararası piyasalarda petrolün varil fiyatı doların değerinin düşük olması ve spekülatif para girişi nedeniyle 114.43 dolara kadar çıktı. Petrol fiyatlarındaki artışta arz-talep dengesizliği de rol oynuyor. Petrolde, yüzeye yakın ve rafine etmesi görece kolay olan rezervlerin hemen tamamı bulunmuş durumda. Kalan ham petrol rezervleri ise daha derinde ve çıkarılması da daha pahalı. Dahası, rezervlerin çoğu siyasi istikrarsızlık içindeki ya da altyapıları yetersiz ülkelerde bulunuyor. Rusya, Afrika ve Güney Amerika'nın bazı bölgelerinde sürekli enerji kesintileri madenlerin bulunması, fabrika, liman veya demiryollarına taşınmasını engelliyor. Uzmanlardan "geç kalındı" uyarısı Genel olarak emtia piyasalarına olan yönelişle birlikte artan taleple küresel maden şirketleri son yıllarda ara verdikleri yeni maden arama işine arayı kapatmak için dört elle sarılmaya başladılar. Gerçi, yeni maden bulup madenleri işler duruma getirmek yıllar alabildiğinden bazı uzmanlar bu iş için geç kalınmış olabileceğini, emtia fiyatlarının durmaksızın artmayacağını söylüyorlar. Ayrıca, bazı uzmanlar, ABD'nin uzun süren bir resesyona girmesi durumunda, inşaat sektörü ve altyapı yatırımları için gerekli malzemeye olan talebin düşeceğine dikkat çekiyorlar. Buna karşılık birçok uzmansa, emtia fiyatlarının henüz "rekor" düzeyden uzak olduğunu savunuyor ve başta Çin olmak üzere gelişmekte olan ülkelerin çok hızlı büyüdüğünü anımsatıyorlar. Madencilik şirketleri yeni yataklar arıyor Wall Street Journal'ın bir haberine göre önde gelen madencilik şirketleri maden arama bütçelerini, jeolog ev mühendislerden oluşan personelini artırıyorlar: - İngiliz-Avustralya ortaklı madencilik devi BHP Billiton'ın CEO'su Marius Kloppers, son beş yılda maden arama bütçesini yüzde 15 artırdığını ve dünyanın en iyi maden arayıcılarını şirketine çekmeyi umduğunu söyledi. Şirketin istihdam ettiği maden arayıcısı sayısı 1100. - İngiliz-İsviçre ortaklı Xstrata, 2006 yılında yeni maden aramak için 250 milyon dolar harcadı. Bu rakam beş yıl önce harcanana paranın tam 5 katı. Xstrata'nın stratejiden sorumlu genel müdürü Thras Moraitis, madencilik endüstrisinin yıllarca bu alanda yetersiz yatırım yaptığını söyledi. - Çokuluslu madencilik şirketi Rio Tinto CEO'su Tom Albenese, 950 maden arayıcısı çalıştırıyor ve maden arama bütçesini 5 yıl öncesine oranla yüzde 15 artırdığını belirtti. Şirket, maden arayıcılarının çoğunu Peru, Sibirya ve Afrika'da görevlendirdi. - Londra Borsası'na kote olan Eurosaian Natural Sources, anayurdu Kazakistan dışında yeni emtia yatırımları yapmayı planladığını bildirdi.