İndirim marketleri son 3 yılda yüzde 72 büyüdü
Özellikle gıdadaki yüksek fiyat artışları tüketiciyi indirim marketlerine yöneltti. Bu marketler diğer bütün kategorilerden pay kaptı. 3 yılda 7 bin 305 yeni market açılışı ile yüzde 72 gibi yüksek bir büyüme gerçekleştirdi.
İBRAHİM EKİNCİ
Üç büyük indirim marketi, 3 yılda 7 bin 305 market açtı. BİM, A101 ve Şok gibi market sayısı bini geçen ulusal indirim marketlerinin 3 yıllık büyümesi yüzde 72'yi buldu.
3. Private Label Zirvesi'nde Nielsen Perakende Hizmetleri Direktörü Tamer Gülsaç'ın açıkladığı Nielsen PL Sektörü Araştırması'na göre alışveriş indirim marketlerine kayıyor. Tüketici alışkanlıklarında ciddi bir değişim gözleniyor. Tüketici artık “haftalık” alışverişi tercih ediyor. İndirim marketi sayısının 10 bin 145'ten 17 bin 450'ye çıktığı son üç yılda tüketicinin “haftalık” tarz alışveriş alışkanlığı da yüzde 23'ten 42'ye çıktı. Özellikle gıda fiyatlarındaki yüksek fiyat artışı tüketiciyi “büyük paketli” ürünlere yöneltti.
Araştırma sonrasında bu marketlerin hızlı büyümesini destekleyecek bir gelişme daha yaşandı. Tarım Bakanlığı ucuz et satışını bu marketler eliyle yapmaya başladı. Nielsen'in Özel Markalı Ürünler Sanayicileri ve Tedarikçileri Derneği (PLAT) için yaptığı araştırmanın bulguları şöyle:
Ağustos 2014 ile Ağustos 2017 arasındaki üç yıllık dönmede ulusal zincirlerdeki (Migros, Carrefour, Real, Tesco, Adese, Makro, Uyum, Onur, Beğendik, Özdilek ve Happy) yüzde 29, lokal zincirlerde yüzde 13 büyüme olurken; BİM, A101 Şok gibi ulusal indirim marketlerindeki büyüme yüzde 72'yi buldu. Son bir yıl içinde ulusal zincirler yüzde 1, lokal zincirler yüzde 4 büyürken, indirim marketlerindeki büyüme yüzde 16'ya ulaştı. Trend indirim marketlerindeki büyümenin devam edeceğini gösteriyor.
Son 5 yılda haftalık alışveriş yapma sıklığı 19 puan artarak yüzde 42'ye ulaşırken, aylık alışveriş yapma sıklığı yüzde 49'dan yüzde 36'ya geriledi. Tüketici daha sık alışveriş yapıyor ve daha büyük paketli ürünleri tercih ediyor.
Her kategoriden ciro aldı
Bu yılın Ocak–Ağustos döneminde 2 bin 500 metrekareden büyüklerde yüzde 3 ciro azalması oldu. Diğer büyük metrekareli ulusal market gruplarında yüzde 10–12 büyümeler olurken, indirim marketlerinde ciro büyümesi yüzde 26'yı buldu. Bu gelişme ile birlikte indirim marketlerinin organize perakendedeki ağırlığı da yüzde 22.2'den yüzde 24.5'e çıktı.
Büyüklüklere göre bütün diğer market grupları ise (2 bin 500 metrekareden büyük, bin metrekare ile 2 bin 500 metrekare arası, 400 metrekare ile 999 marketlerde arası) ciro ağırlığında kayıp yaşadı. En büyük kayıp, ağırlık payı yüzde 3.5'den yüzde 3'e gerileyen 2 bin 500 metrekare üstü marketlerde oldu.
Organize perakendede 2016 Ocak-Ağustos dönemine kıyasla bu yılın ocak ağustos döneminde gerçekleşen yüzde 14'lük büyümenin 8 puanı fiyat değişiminden, 6 puanı hacim değişiminden geldi. Modern perakende kanal payı Türkiye'de yüzde 40 düzeyine ulaştı. Bu oran Türkiye ile aynı kategoride değerlendirilen Çin'de yüzde 50, Malezya'da yüzde 75, Brezilya'da yüzde 54, Rusya'da yüzde 70, Meksika'da yüzde 65 düzeyinde.
Özel markalı ürünlerde yeni hamle
Sigara ve alkol hariç hızlı tüketim ürünlerinde private label (market markaları) ürünlerin payı yüzde 16'dan yüzde 18.2'ye yükseldi. (Bu oran Avrupa'da halen yüzde 31.4) Geçen yılın ocak–ağustos dönemine kıyasla bu yıl ocak- ağustostaki ciro artışı yüzde 29'u buldu. En yüksek satışlar yüzde 35'le ev temizlik ve kişisel bakım ürünlerinde oldu. PL ürünlerin alkol hariç gıda ürünleri kategorisindeki büyüme oranı ise yüzde 27 oldu. 3. Private Label Zirvesi'nde özel markalı ürün üreticileri ve tedarikçileri, ‘ucuz fiyat' imajını değiştirmek için ortak hareket kararı aldı. Araştırma sonuçlarının, bu ürünlerde tüketici tercihinin ağırlıkla ‘ucuzluk' algısına dayandığına dikkat çekilerek, aynı zamanda ‘kaliteli de' algısı yaratılmasının önemine dikkat çekildi.
PLAT Başkanı M. İmer Özer, “Dünya standardında ürün üretiyoruz, sürekli denetleniyoruz, ihracatımızın her geçen gün artışı da bunun göstergesi. Geçen sene suyun altında pipetle nefes alıyorduk, bu sene pipet de kayboldu. Ucuz imajından kurtulmak gerekiyor” diye konuştu.
Parfümeri pazarında olağanüstü gelişme
2017 yılının ilk 8 ayında sigara ve alkol dahil Hızlı Tüketim Ürünleri Pazarı (FMCG) geçen senenin aynı dönemine göre yüzde 14'lük bir ciro büyümesi gösterdi. Bu büyümenin esas dinamiğini 400 metrekare altı süpermarketler ve parfümeri kanalları oluşturdu. Bu kanallarda aynı dönemde yüzde 26'lık büyüme kaydedilirken, parfümeriler yüzde 30'luk büyüme oranıyla pazar ortalamasının üstünde büyüdü.