İnşaatçılar demire ‘vergili önlem’ istiyor

UĞURCAN GÖKÇEN

İnşaat sektörü, artamaya devam eden çelik fiyatlarından dertli. Demir ve yassı çelik ürün fiyatlarında son aylarda meydana gelen zamların sektörü çok zorladığı ifade edilirken, fiyatların düşmemesi halinde şantiyelerin durma noktasına geleceği savunuluyor. Bu noktada inşaat sektörü temsilcilerinden ‘vergi ayarı’ düzenlemesine yönelik iki farklı talep var. MÜSİAD geçici süreliğine de olsa demir fiyatlarında KDV indirimine gidilmesi gerektiği görüşünü paylaşırken, İMKON daha çarpıcı bir taleple inşaat demiri ihracatına yüzde 20 vergi getirilmesini istiyor. Tartışmanın odağındaki demir çelik üreticileri ise fiyat artışının maliyet unsurlarından kaynaklandığını ve eleştirilerin haksız olduğunu belirterek, piyasa şartları gereği fiyatların düşmesinin mümkün olamayacağını ifade ediyor.

MÜSİAD: Demir fiyatları düşmezse şantiyeler durur

MÜSİAD İnşaat, Çevre ve Yapı Malzemeleri Sektör Kurulu Başkanı Reha Yeltekin, demir fiyatlarındaki yukarı yönlü artış trendinin halen daha devam ettiğini belirterek, “Son bir yıllık sürede, inşaat demirindeki fiyat artış oranı yüzde 70 düzeyinde, yılbaşından bu yana olan periyottaki artış oranı ise yüzde 50 seviyelerinde gerçekleşti. 2017 yılı Ocak ayında, Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca açıklanan inşaat demiri yapımının; malzeme, işçilik, yüzde 25 yüklenici kârı ve genel giderler dâhil birim fiyatı, yaklaşık 2500 TL / ton + KDV iken, bugünkü tarih itibariyle başka hiçbir gider dahil edilmeden, sadece demir malzemesinin birim fiyatı, yaklaşık 2200 TL / ton + KDV seviyelerinde” diye konuştu.

Yeltekin sadece demir fiyatlarındaki artışın inşaat maliyetini yılbaşından bu yana yüzde 8 oranında arttırdığı bilgisini paylaştı.

Yeltekin açıklamasında şu ifadeleri kullandı: "Demirin ham maddesi olan hurda, demir ve demir cevheri fiyatlarının dövize bağlı olarak yukarı doğru çıktığı malum. Buna ek olarak; demir üreticilerinin, ürünlerini daha çok ihracat ile satmaya yönelmesi ve gerçek üretim kapasitelerinin altında imalat yapması, demir fiyatlarının artmasında bir diğer önemli etmen olarak karşımıza çıkıyor"

"Kısa vadede KDV indirimi uygulanmalı"

Yeni düzenlemelerle söz konusu mağduriyetlerin giderilmesi gerektiğine değinen Yeltekin, “Devletimiz tarafından, 2008 yılında hazırlanmış olan 'Demir Fiyat Farkı Kararnamesi'ne benzer bir çalışma ile bilhassa kamuya iş yapan firmaların söz konusu mağduriyetlerinin giderilmesi sağlanmalı. Özel sektör ve kamuya yapılan işlerdeki inşaat demiri fiyatlarında da geçici bir süre için bile olsa, hammadde ve nihai tüketiciye satılan demir fiyatlarında bir KDV indirimi uygulanmasını en hızlı ve somut atılabilecek adımlar olarak görüyoruz. Ayrıca bu konuda kalıcı çözümler üretilmesi gerektiğine inanıyoruz. Kamu ve özel sektör projelerinde, demir fiyatlarının fazlalığı ve ürün azlığı nedeniyle şantiyeler durma noktasına gelebilir. Böyle olumsuz bir durumun, artçı etkilerle birlikte inşaat sektörüne direkt ve diğer sektörlere de dolaylı olarak büyük ticari sorunlar oluşturacağı kanaatini taşıyoruz” şeklinde konuştu

İMKON: İhracata vergi getirilmeli!

Temmuzda yürürlüğe giren düzenleme ile bazı ülkelerden gelen inşaat demiri için alınan ithalat vergisi yüzde 30'dan yüzde 10’a indirilmişti. DÜNYA'ya yaptığı değerlendirmede, alınan bu önlemin önemli bir etki yaratmadığını söyleyen İMKON Başkanı Tahir Tellioğlu ise iç piyasaya yönelmesi beklenen çelik üreticilerinin, tam aksine bazı bölgeleri tamamen iç piyasaya kapattıklarını savundu.

Fiyat konusunda çözüm için hükümetin devreye girmesi gerektiğini belirten Tellioğlu, “İnşaat demiri ihracatına yüzde 20 vergi getirilmeli. Talebimizi Hükümete ilettik. Sayın Başbakan ve Hükümetin bu konuyla ilgilenmesi gerek" açıklamasını yaptı.

TÇÜD: Fiyat artışı maliyet unsurlarından kaynaklanıyor

İnşaat sektörü temsilcileri tarafından yapılan eleştirilere Türkiye Çelik Üreticileri Derneği'nden (TÇÜD) yanıt geldi. Derneğin Genel Sekreter Vekili Gazi Bilgin, DÜNYA'ya yaptığı açıklamada, eleştirilerin haksız olduğunu söyledi.

Fiyat artışının maliyet unsurlarından kaynaklandığını bildiren Bilgin, "Türkiye piyasasını göz önüne aldığımızda fiyatların düşmesi gibi bir durumun söz konusu olması mümkün değil. Girdi maliyetleri arttı. Bütün bunlar ortadayken, 'Fiyatlar yükseliyor' demek biraz haksızlık oluyor. Demir-çelik sektörü kârlılık açısından diğer sektörlerin gerisinde ve devlet yardımlarından istifade edemiyor. Bunların yanında bir de karşımızda Ukrayna, Rusya ve Çin gibi büyük üreticiler var" dedi.

İnşaatçıların 'kapasiteyi artırın' talebine yanıt veren Bilgin, "Sektör kapasite olarak yüzde 64,65 seviyesinde çalışıyor. Artırılmasını biz de istiyoruz. Ancak demir-çelik ürünleri fazla stoklu çalışmaya müsait değil. Kapasiteyi artırmak için sıcak talep olması gerek. Satamayacağınız ürünü ne diye üreteceksiniz. İnşaat sektörü bunun dengesini iyi tutturamıyor. Sipariş sistemlerini önceden hazırlamaları gerekiyor" diye konuştu.

Gazi Bilgin, 'çelikçiler ihracata yöneldi' eleştirilerine yönelik olarak ise şunları söyledi: "Bizdeki kayıtlara göre, inşaat demiri üreticileri hala iç piyasaya yönelik üretim yapıyor. Bazı bölgelerdeki tedarikçileri bilmem mümkün değil ancak inşaatçılara mal verilmemesi gibi bir şey söz konusu olamaz.

"İhracata vergi konulması mümkün değil"

Bilgin, 'ihracata yüzde 20 vergi getirilsin' yaklaşımının doğru olmadığını düşündüğünü dile getirerek, "İhracatı artırmak Türkiye'nin en önemli hedefidir. Yetkililerin böyle bir karar almalarını hiçbir şekilde beklemiyorum. İhracata vergi konulması mümkün değil. Hatta ilk olarak ithalatta kaldırılan gümrük vergisi geri getirilmeli" dedi. Gazi Bilgin, hükümet tarafından sektöre dönük uygulanan bazı kesintilerin kaldırılması ve maliyetlere etki edebilecek düzenlemelerin yapılması durumunda fiyatların düşebileceğini öngördüklerini bildirdi.