İNTES'in de üyesi olan Aydıner İnşaat Aş'nin yönetim kurulu üyesi Ömer Aydıner, projelerini ve hedeflerini tanıttı / Aydıner İnşaat, Katarlı ortağıyla Körfez'de altyapı ihalesine girecek

1956 yılında İTÜ'den mezun olan Mehmet Aydıner, 1970 yılında Aydıner İnşaat'ı kurmuş. Bu tarihten sonra çeşitli projelere imza atan şirket daha fazla altyapı projelerine ağırlık vermiş. Yollarla, köprülerle başlayıp sonrasında su projeleri konusunda uzmanlaşan şirket, 40'ıncı yılında da enerji, turizm, tarım ve boru sektörlerinde önemli projelere imza atmaya hazırlanıyor. Aydıner İnşaat'ın ve bağlı şirketlerin dününü, bugününü ve hedeflerini şirketin yönetim kurulu üyesi Ömer Aydıner ile konuştuk: Samsun içme suyu projesi Türk tasarımlı ilk tesis Yapılan ilk ve özellikli projelerden biri Samsun içme suyu projesidir. Bir ünitesi hariç tamamı Türk tasarımıyla ve Türk imkânlarıyla yapılmış ilk tesistir. İhalesi 1990 yılında bitirilmek üzere, 1985 yılında alındı. Ama 'ödenek yetersizliği' gibi klasik sorunlar nedeniyle 1998 yılında bitti. Yani iş ben üniversiteye girdiğim yıl alındı, üniversiteyi bitirdikten sonra devam etti, stajımı da bitirdi, daha sonra tamamlandı. Sonrasında oranın boru hattı işini de biz üstlendik. Boru hattını yapan firmanın mali sıkıntıya düşmesi sonucunda, suyu arıtmaya taşıyan boru hattını da biz yapmıştık. Bunun yanı sıra yine su konusunda önemli bir proje olan Manavgat Projesi de bizim projemizdir. Manavgat suyunu alıp, dış ülkelere satma, İstanbul'a getirme projesi Turgut Özal döneminde başlanan bir projemizdi. Süleyman Demirel zamanında da tamamlanmaya başladı. Yine su konusunda DSİ için yaptığımız barajlarımız var. Ereğli'de fabrikalara su veren barajı yaptık. Orada yazın su eksikliği, kışın ise su fazlası nedeniyle sıkıntı yaşanıyordu. Şu anda o sıkıntılar yaşanmıyor. Samsun Makine geçtiğimiz yıl 100 milyon dolar ciroyu aştı 1967 yılında kurulan Samsun Makine Sanayi'ni 1983 yılında bünyemize kattık. Samsun OSB'de bulunan ve 40 bin metrekaresi kapalı olmak üzere toplamda 100 bin metrekare kullanım alanlı fabrikamızda pompa, vana, fittings üretiyoruz. İtalya, Fransa, Mısır, Fas, Sudan, Suudi Arabistan, Suriye, Ürdün, Irak, Tunus, Hollanda, Yunanistan, İngiltere, Güney Afrika, Malezya gibi ülkelere ihracat yapıyoruz. Ciroda geçtiğimiz yıl 100 milyon doları aştık. Bu fabrikada duktil boru da imal ediyoruz. Türkiye'de tek üreticisiyiz. Dünyada da bunların sayılı üreticisi var zaten. 3-4 üreticiden biriyiz. DSİ'nin pek çok projesini yönetiyoruz. Boruda İstanbul, Gaziantep, Ankara gibi belediyelere duktil borular sağlıyoruz. Duktil boru yapı itibariyle çok dayanıklı ve raf ömrü uzun olan bir boru. O yüzden belediyeler bu boruyu tercih ediyorlar. Düzgün montaj edilmek kaydıyla hiç sorunsuz yıllarca gidebilecek bir boru. Mesela bizim Ürdün'de yaptığımız projede 17 kilometre duktil boru vardı. 1-1.5 kilometre de CRP boru vardı. Kentiçi dağılımları CRP ile yapmışlardı. Esas suyu taşıyan hattı ise duktil yapmışlardı. 1990 yılında Samsun OSB'de kurduğumuz Samsun Döküm Sanayi AŞ ise yıllık 30 bin ton demir, çelik döküm yapabilme kapasitesine sahip. İnşaat sektörünün ihtiyacı olan sanayi ürünlerini üretmek, tesisler kurmak ve taahhüt işleri yapmak amacıyla 1979'da kurulan METAY İnşaat AŞ ise aylık 500 ton çelik konstrüksiyon üretimi yapıyor. AYPA Pazarlama AŞ'yi ise şantiyelerin ve gruba dahil diğer firmaların ihtiyacı olan malzeme ve ekipmanların yurtiçi ve yurtdışından teminini sağlamak amacıyla 1982 yılında kurduk.Türkiye'nin ve dünyanın birçok bölgesinden getirilen granit bloklarını işleyerek, 600 mm. enine kadar doğal taş plaka ve fayans üretimi gerçekleştiren Ayma Madenciliği 1988 yılında Ankara'da kurduk. Bu fabrikamızda yılda 150 bin metrekare fayans üretimi, 100 bin metrekare de kesme işi yapıyoruz. Seracılıkta ihracata başladık 1992 yılında Ayer Tarım Sanayi ile seracılık işine de girdik. Antalya'da bulunan 40 bin metrekarelik alan üzerinde seracılık yapıyoruz. Alanının 7 bin 500 metrekaresini fide seraları, 5 bin metrekaresini saksı çiçekleri, 17 bin metrekaresini topraksız kültür sistemi, 8 bin metrekaresini deneme ve AR-GE amaçlı seralara ayırdık. 20 bin metrekarelik ek açık alanı ise üretim sahası olarak kullanıyoruz. Yıllık 20 milyon fide, 2 milyon gül, saksı çiçekleri ve gözlem bitkileri üretiyoruz ve bu ürünlerin büyük bölümünü Türk cumhuriyetleri, Moldova, Rusya, Almanya ve İngiltere'ye ihraç ediyoruz. Yöre halkının tabiriyle "2 tane kaçık parayı bol bulmuş buraya gömüyorlar" dedikleri bir projeyle babam ve babamın sınıf arkadaşının başlattığı bir projeydi bu. Orada kullandığımız teknoloji Fransızlar'ın plastik sera teknolojisi. Üzerinde 300 mikron delikleri olan 2 çeper içerisinde hava sirküle ederek sistemin izolasyonunu sağlıyorsunuz. Özel makineler yağmurlama yapıyorlar. Damla sulama sistemi de kurulu. Tamamen bilgisayarla sıvı gübreleme yapılıyor. Üretim ve geliştirme çalışmaları sonrasında çeşitli standartlarda ürünler geliştirdik ve kendi standartlarımızı yakaladık. Mesela Ayer Gülü standardını geliştirdik. Fide grubumuzda köylüye, domates ve salatalık yetiştiricisine tohumdan fide üretiyor. Gerek bizden aldıkları tohumları gerekse dışarıdan bize getirdikleri tohumları özel bir ortamda çimliyoruz, dikilecek hale getirip kendilerine veriyoruz. Aynı zamanda bunun eğitimini de veriyoruz köylüye. Nasıl dikilmeli, nasıl gübrelenmeli, hangi aralıklarla gübrelenmeli gibi. Bu sayede gerçekten 10 tane domates alırken 30 tane domates almaya başladılar. Ayrıca antiryum yapıyoruz. Antiryumu ilk yapmaya başlayan biziz. Türkiye'de antiryumu saksı olarak ilk yapmaya başlayan da biziz. O hassas bir bitki. Çok özen gerektiriyor. Onun dışında geçen sene yoğun bir şekilde karpuz yetiştirdik. Bizim yetiştirdiğimiz karpuzları da en çok kendi memleketimiz olan Samsun Bafra aldı. Karpuzları Aydıner karpuzu diye satıyorlar. Tarım makineleri ihracatına da başladık Türk çiftçisinin pompa ihtiyacını karşılamak ve yeraltı su ekipmanları üretim teknolojisini Türk sanayiine kazandırmak amacıyla, özel kararname ile 1965 yılında kurulan Layne Bowler AŞ'yi 1993 yılında satın aldık. İç pazarın yanısıra Mısır, Suudi Arabistan, Tunus, Ürdün, Irak, Lübnan, İran, Fas, Cezayir, Birleşik Arap Emirlikleri, Kuveyt, Yemen ve Suriye gibi ülkelere de ihracat yapıyoruz. Tarım işletmeciliği alanında çalışmak amacıyla 1982 yılında kurduğumuz AYTA Tarım Ürünleri Sanayi ise kuru bakliyat alımı, satımı konularında faaliyet gösteren bir firmadır. Çalışmalarını Samsun'un Bafra ilçesinde sürdürmektedir. 1995 yılında Isparta'nın Aksu ilçesi Karacahisar Köyü'nde su fabrikasını kurduk ve Aysu ismini verdik. Tonaj bazında yıllık 115 bin ton, polikarbonat şişe olarak ise 50 bin ton su şişeleme kapasiteli fabrikamızdan Avrupa ve Ortadoğu ülkelerine su ihracatı gerçekleştiriyoruz. Prefabrik beton üretiminde iddialıyız 1997 yılında Samsun'da kurduğumuz Aybet Beton Prefabrik ise çift vardiyada 150 metreküp prefabrik beton üretebilme kapasitesine sahip. ISO 9001 Belgesi (NWA) National Quality Assurance gibi kalite güvenlik belgelerine sahip Aybet'te dolu makas sistemli tek ve çift katlı sanayi inşaatı, lamda makas sistemli tek ve çift katlı sanayi inşaatı, menfez hazır köprü elemanları, prefabrik bahçe, duvar elemanları, muflu ve mufsuz büz, standart çit direkleri, PTT menholleri, prefabrik piknik beton masa takımlı, bordür taşları, parke taşları, ön gerilmeli köprü kiriş gibi ürünleri üretiyoruz. 1989 yılında Aydıner İnşaat AŞ'nin altyapı inşaat işlerinde gerekli olan balast, mıcır, graviye gibi altyapı malzemelerinin temini amacıyla kurulan Aymaş Maden, Hasanoğlan Belediyesi sınırları içinde bulunan taş ocağı ve tesislerinde yılda 300 bin metreküp mıcır üretecek kapasiteye sahip. Moskova, Ürdün ve Afganistan'daki işlerimizi tamamladık Yurtdışında Moskova'da villalar yaptık. 5 villa olarak başladık, 9 tane daha talep edilince projeyi genişlettik. Her biri 700-800 metrekare ve 4 kata kadar olan villalar, prestij villalarıydı. Çok estetik ve zor bir projeydi. Rusya'nın ünlü isimleri için yaptık. Biz Rusya'daki projeleri takip etmek için o projeyi gerçekleştirdik. O hedefe de ulaştık, iyi oldu. Farklı projelerin kapısını açacak. Ürdün'de ölü deniz kıyısında 4 etaptan oluşan bir projenin, bir etabını biz yaptık. Bir etabını ise yine bir Türk şirketi olan Kolin, diğer iki etabını da Çinliler yaptı. 17 kilometrelik boru hattıydı. Projenin en güzel tarafı, bizim yan kuruluşumuz olan Samsun Makine Sanayi'nin ürünlerinin de orada kullanılabilmesiydi. Bu vesileyle o ürünleri yurtdışı projeler için onaylatabilme şansımız oldu. Bizim için bu bir avantaj oldu. Afganistan'da da önemli projeler yaptık. Örneğin, Karzai'nin kendi korumalarının oturacağı kampları yaptık sarayın içerisine. Yatakta fiyat düşürmedik, hep artırdık Xanadu ile bir marka yarattığımızı düşünüyorum. Türkiye'de gerçekten yapılamaz denilen bir şeyi yaptık. "Yüksek fiyatla satamazsınız" deniyordu bize. Biz satacağımız fiyatları deklare ettiğimiz zaman, "Hayal görüyorsunuz" şeklinde telkinde bulunanlar vardı. Böyle konuşan insanlar şimdi o fiyatlara satmaya çalışıyorlar. Biz fiyatları yukarıya çekiyoruz. 2000 yılında açıldığımızdan bu yana hiçbir sene fiyatlarımızı aşağı çekmediğimiz gibi her sene fiyat artışına gittik. Pazara ilk girdiğimiz zamanlarda kişi başı 110 dolar civarındaydı fiyatlar. Şu anda 190 Euro'lara satıyoruz kişi başı. Her şey dahil sistemi uyguluyoruz ama, her şeyi ayağa servis yapıyoruz. Alman turist alışkındır ama Rus turist, "Her şey dahil ama servis dahil değil. Sıkma meyveler dahil değil. Gece şu saatten sonra dahil değil. Ne biçim şey bu" diye sormaya başlar. Bu nedenle turizme de değişik bir nefes getirdik diye düşünüyorum. Fettah Bey, Rixos'u kurmadan önce epeyce bizim otelimizde kaldı. Fikir alışverişinde de bulunduk. Bizim otelimizden örnek aldığı yönler olmuştur. Gençler çok iyi lisan bilmeli ve işinde uzman olmalı 9 Eylül Üniversitesi İnşaat Mühendisliği'nden mezun olacak arkadaşlar konuşma yapmam için rica etmişlerdi. Orada gençlere söylediğim bir şey vardı: İşe girip o işte yükselmek istiyorsanız ya bir, ya da iki lisanı çok iyi bilin. Sonra da ya bir dalda uzman olun ya da bir bölgede uzman olun. Sonrası kendiliğinden gelecektir. Ben müteahhit olacağım diye ortalığa atlamayın. Bir yerde yükselmeye çalışın. İllaki bir şey yapacağım diyorsanız o zaman taşeron olun. İyi taşeron olun, müteahhit olmayın. Çünkü müteahhitlik öyle kolay bir iş değil. Türkiye'ye baktığınız zaman gerçek manada müteahhit iki elin parmaklarını geçmez. Bunlarında geçmişi de 40-50 senedir. Bugün Mehmet Aydıner olmasa ben olmazdım. Öyle kolay Mehmet Aydıner, Şarık Tara, Yüksel Erimtan ya da Erol Üçer olunmuyor. Tabii ki arada farklı isimler çıkıyor. Mesela Rönesans'ın kurucusu Erman Ilıcak. O dişiyle tırnağıyla kazıyarak, küçük işler yaparak buralara geldi. Erman sınıf arkadaşımdı ve başlangıçta 10 bin, 50 bin dolarlık işler yaptığını ve çok çalıştığını biliyorum. Petersburg'da 3 defa deposunu yaktılar. Ama yılmadı, kendini geliştirdi. Gençler bu örnekleri göz önünde bulundurmalı. Libya, Ürdün ve Moğolistan pazarlarıyla ilgileniyoruz Şu anda da Ürdün'de ofisimiz devam ediyor. Katar'da bir ofisimiz var. Katarlı ortağımızla ihalelere girmeyi planlıyoruz. Ağırlıklı su ile ilgili olmak üzere alt yapı çalışmaları yürüteceğiz. Ayrıca Dubai'de ve Abu Dabi'de işlerimiz var. Dubai'de aynı zamanda trafo ve elektrik malzemeleriyle alakalı ticaret yapmaya da başladık. Libya pazarı ile yakından ilgileniyoruz. Çok enteresan bir ülke ve özellikle otoyol yapımı hareketlenecek. Boru hatları var. Türk firmalar orada altyapı işleri almaya başladılar. Moğolistan ofisimizle de oradaki projeleri takip ediyoruz. Aslında hem uzak hem de Çin ile Rusya arasında sıkışmış kapalı bir yer. Çok fazla açılımı yok. Ama gelişiyor ve çok fazla yatırıma ihtiyacı var. Moğolistan'a özel bir ilgi duyuyorum, fahri elçiliğini de yürütüyorum. Bodrum'a 22 milyon Euro'luk Xanadu Island'ın inşaatına başladık AYSET Turizm ve Seyahat AŞ ise 1992 yılında kuruldu. Otel işletmesi ve turizm acentası olarak faaliyet göstermek amacı ile kurduğumuz şirket şu an XANADU Resort Hotel'in işletmesini sürdürüyor. Onun hemen yanında da bir SPA var. Otel arazisinin içerisinde fakat ayrı bir bina olarak bulunuyor. Ayrıca amfi tiyatromuz var. Xanadu gerçek adıyla Shang-Du. Marco Polo'nun batıya taşıdığı ismiyle Kubilay Han'ın yazlık sarayı. Aynı zamanda da başkentinin adı. Bir dönem Büyük Moğol İmparatorluğu'na başkentlik yapmış bir yer. Şimdi Bodrum'da bir otel daha yapıyoruz. Onun ismi de Xanadu Island olacak. Onu da Akyarlar tarafında yapıyoruz. Yaklaşık 22 milyon Euro dolaylarında bir maliyeti olacak. Xanadu tamamen kendi yatırımımızdı. Xanadu Island'ı bir ortağımızla beraber yapacağız. İşletmesini de biz yapacağız. Genel manada baktığımız turizmde iki yönümüz var. Otel yapmak isteyip de knowhow'ı olmayan gruplara bu manada danışmanlık ve inşaatının yapılması konularında yardımcı oluyoruz. İkincisi ise oteli olup ta, işletmesini gerçekleştiremeyen yatırımcılara yardımcı oluyoruz. Enerjide 500 megavatı bulduk Romanya ve Ürdün'e bakıyoruz Enerji sektöründe yıllardır varız ve kısa, orta ve uzun dönemde planlarımızı yaptık. Yatırımlarımızı artıracağız. İlk etapta 500 megavatı bulmayı hedefliyoruz. Şu anda elimizde 3 rüzgar santralı var, 3 tane de hidroelektrik santralimiz var. Lisans aşamasından geçiyorlar. Bunları toparladığımız zaman 500 megavatı zaten buluyoruz. Tabii ki bu güçle kalmak istemiyoruz. Bu nedenle de sadece Türkiye'de değil, diğer ülkelerde de neler yapabiliriz diye araştırma içindeyiz. Mesela Romanya var baktığımız, gelişiyor ve enerji açığı var. İmkânlarda var orada. Rüzgâr'da Ürdün olabilir, önemli avantajları var Ürdün'ün rüzgâr konusunda. AYEN Enerji rüzgâra odaklandı Yine 1990 yılında kurduğumuz AYEN Enerji, elektrik üretim, iletim ve dağıtım konusunda faaliyet gösteriyor. Yıllık 93.6 MW ile 462 milyon KWH kapasite oranını yakaladık. Kısık HES ve Çamlıca I HES santrallarını de işletiyor. Yüzde 15.01'i halka açık olan AYEN Enerji'de şu anda rüzgâr enerjisi konusunda da çalışmalar yürütüyoruz. 1996 yılı sonlarında, ulusal ve uluslararası düzeyde enerji arzına katkıda bulunmak amacıyla kurduğumuz Avrasya Enerji ise hidrolik ve termik santrallerin, trafo merkezleri ve şalt tesislerinin, yüksek gerilim enerji iletim hatlarının, enerji dağıtım sistemlerinin, petrol ve doğalgaz boru hatları ile kompresör ve pompa istasyonlarının projelerini, anahtar teslimi sistemiyle gerçekleştiriyor. Elin şirketi ile birlikte TEAŞ'a karşı üstlenilen 380 kV ve 154 kV'lık 8 adet trafo merkezinin anahtar teslimi inşaatı ile 154 kV'lık Lice-Silvan'ın 68.5 kilometrelik ve Çağdaş - Kızıltepe'nin 60 kilometrelik enerji iletim hatlarının yapımını tamamladı. . İştirakleri Avrasya Enerji AŞ Ayer Tarım Sanayi AŞ . Yan kuruluşları AYEN Enerji AŞ AYDEF Savunma Sanayi ve Ticaret AŞ Aybet Beton Prefabrik AŞ Ayma Madencilik Ayta Tarım ürünleri Pazarlama Ltd.Şti AYPA Pazarlama AŞ Aydef Savunma Sanayi AŞ Ayset Turizm AŞ Aysu Aydıner Su Sanayi ve Ticaret AŞ METAY İnşaat Sanayi ve Ticaret AŞ Samsun Döküm Sanayi AŞ Samsun Makine Sanayi AŞ Layne Bowler AŞ