İSO: Sanayicilerin sürdürülebilirlik skorları; Farkındalık: 48.97, Yaklaşım: 34.27, Uygulama: 18.19

İstanbul Sanayi Odası (İSO) tarafından Ipsos Araştırma ve Danışmanlık Şirketi A.Ş. (Ipsos) iş birliğiyle Türkiye’deki sanayi kurumlarının sürdürülebilirlik konusundaki mevcut durum ve yaklaşımlarını anlamak üzere gerçekleştirilen araştırmaya göre Türkiye genelinde sanayi firmalarının 100 üzerinden yapılan puanlamayla en yüksek skora ulaştığı alan 48,97 ile ‘Farkındalık’ oldu. Firmaların ‘Yaklaşım’ alanındaki skorları 34,27, ‘Uygulama Skorları’ ise 18,19 olarak ölçüldü.

Türkiye genelinde 700’ün üzerinde sanayi firması ile yapılan ve her yıl tekrarlanacak olan araştırmaya göre, sanayi firmalarının sürdürülebilirliğin kurumsal stratejiye entegre edilmesi noktasında henüz başlangıç aşamasında olduğu kaydedildi. Firmaların sürdürülebilirlik gündemine ilişkin bilgi seviyesinin ise düşük kaldığı belirtildi. Türkiye’deki sanayi kuruluşlarından yüzde 13’ünün karbon ayak izini hesapladığı, sürdürülebilirlik konusunda kamuya açık rapor yayımlayan firmaların toplam oranının ise yüzde 6 olduğu vurgulandı. Araştırmaya göre sürdürülebilirlik hedef ve aksiyonlarını etkileyen en önemli etken olarak ‘Kanun ve Yönetmelikler’ öne çıkarken, sanayi firmaları, sürdürülebilirlik uygulamaları için en çok ‘Teşvik/ Finansman Desteği’ne ihtiyaç duyduğunu açıkladı.

İstanbul Sanayi Odası’nın (İSO) Ipsos iş birliği ile gerçekleştirdiği ‘İSO Sanayide Sürdürülebilirlik Eğilimi Araştırması’ sonuçları açıklandı. Türkiye’deki sanayi kurumlarının sürdürülebilirlik konusundaki mevcut durum ve yaklaşımlarını anlamak üzere Türkiye’de ilk kez sadece sanayinin geneline yönelik gerçekleştirilen çalışmaya 717 sanayi firması katıldı. Araştırma sonunda elde edilen bulgular, İSO’nun üyesi sanayi firmalarını sürdürülebilirlik alanında desteklemek üzere gerçekleştireceği gelecek dönem çalışmalarına yön verecek.

Araştırma sonucunda elde edilen bulgular çerçevesinde Türkiye’de ilk kez, sanayinin geneli için ‘İSO Sanayide Sürdürülebilirlik Eğilimi Skorları’ da hesaplanarak ‘Farkındalık’, ‘Yaklaşım’ ve ‘Uygulama’ başlıklarında üç farklı performans skoru oluşturuldu. Her bir skor grubunda farklı sorular ele alınarak oluşturulan sonuçlara göre Türkiye genelinde sanayi firmalarının en yüksek skora ulaştığı alan 48,97 ile ‘Farkındalık’ olurken ‘Yaklaşım’ alanındaki skorları 34,27 olan sanayi firmalarının ‘Uygulama’ skoru ise 18,19 olarak ölçüldü.

En çok teşvike ihtiyaç duyuluyor

Firmaların, sürdürülebilirliğin kurumsal stratejiye entegre edilmesi noktasında henüz başlangıç aşamasında olduğu belirtilen araştırma sonuçlarında, firmaların sürdürülebilirlik gündemine ilişkin bilgi seviyesinin düşük, sınırlı sayıdaki sürdürülebilirlik hedefi belirleyenler arasında da ekonomik sürdürülebilirlik ile ilgili hedeflerin merkezde yer aldığı kaydedildi.

Araştırma bulguları Türkiye’deki sanayi kuruluşlarından yüzde 13’ünün karbon ayak izini hesapladığını, sanayi firmalarının, sürdürülebilirlik uygulamaları için en çok ‘Teşvik/ Finansman Desteği’ne ihtiyaç duyduğunu gösteriyor. Araştırmaya göre sürdürülebilirlik hedef ve aksiyonlarını etkileyen en önemli etken ‘Kanun ve Yönetmelikler’ olurken, sürdürülebilirlik konusunda kamuya açık rapor yayımladığını beyan eden firmaların toplam oranının yüzde 6 olduğu belirtildi.

Araştırma kapsamında Türkiye’deki her 4 sanayi firmasının 3’ü sürdürülebilirlik konusunun firma vizyonunun çok önemli bir parçası olduğunu belirtse de yaklaşık her 10 firmadan 3’ünün sürdürülebilirliği günlük iş rutinlerine düzenli bir şekilde entegre ettikleri ve bu konuda ölçümlenebilir hedefler koyup aksiyonlar aldıkları dikkate alındığında Türkiye’deki sanayi firmalarının çoğunun sürdürülebilirliğin kurumsal stratejiye entegre edilmesi noktasında henüz başlangıç aşamasında olduğu kaydedildi.

Bilgi seviyesi düşük kaldı

Araştırma kapsamında Türkiye genelinde sürdürülebilirlikle ilgili gündem başlıklarına ilişkin beyana dayalı bilgi seviyesinin çoğunlukla düşük olduğu görüldü. Araştırmaya katılanlar arasında, Paris İklim Anlaşması ve Türkiye’nin 2053 net sıfır emisyon hedefi dışındaki konularda ‘Hiç bilgili değilim’ ve ‘Pek bilgili değilim’ diyenlerin oranı, ‘Biraz bilgi sahibiyim’ ve ‘Çok bilgiliyim’ diyenlerin oranından daha fazla çıktı.

Katılımcıların yüzde 58’i Paris İklim Anlaşması hakkında bilgi sahibi olduğunu beyan ederken, yüzde 50’si ise Türkiye’nin 2053 net sıfır emisyon hedefi hakkında hiç ya da pek bilgisi olmadığını ifade etti. En az kişinin bilgi sahibi olduğunu belirttiği konu ise yüzde 42 ile BM Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları oldu. Araştırmaya katılanların yüzde 32’si de Avrupa Yeşil Mutabakatı hakkında hiç bilgisi olmadığını beyan etti.

10’da 2’si finans hizmetlerini kullandı

Araştırma kapsamındaki her 10 firmadan 9’u karbon ayak izini hesaplamazken, gelecek 12 ay dikkate alındığında çevresel sürdürülebilirliğe yönelik öncelikler arasında ‘düşük karbonlu enerji tüketimi’ gibi karbon ayak izinin azaltılmasında doğrudan etkili olacak adımlar görece daha az sayıda firma tarafından yüksek öncelikli olarak tanımlandı. Araştırma kapsamındaki firmalar en çok ‘Teşvik/ Finansman Desteği’ne ihtiyaç duyduklarını belirtse de Türkiye genelinde sürdürülebilirlik projelerinin finansmanı için sürdürülebilir finans ürün ve hizmetlerini kullanan firmaların oranı 10’da 2 ile sınırlı kaldı.

“Yeni araştırmamız, ‘sürdürülebilir üretim’in yaygınlaşmasına katkı yapacak”

"İstanbul Sanayi Odası (İSO) olarak yıllardır sanayinin ve sanayicinin gelecek vizyon ve perspektifinin oluşmasına, öngörü yapabilmelerine katkı sunmak adına pek çok araştırma çalışması yürütüyor ve raporlar hazırlıyoruz. İSO Türkiye’nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu Araştırması, İstanbul Sanayi Odası Türkiye PMI İmalat Sanayi Raporu, Sektörel İmalat PMI Raporu, Türkiye İhracat İklimi Endeksi bunlardan bazıları. Şimdi bu araştırmalarımıza Türkiye’de ilk kez yapılan ‘İSO Sanayide Sürdürülebilirlik Eğilimi Araştırması’nı ekliyoruz. Eminim yıllık periyotlarla tekrarlayacağımız bu araştırmamız da ekonomi, kamuoyu ve sanayi dünyamız tarafından heyecanla takip edilecek ve özellikle ülkemizin sürdürülebilirlik vizyonuna, sanayimizin bu konudaki performansına önemli bir destek ve katkı yapacak.

Araştırma bulgularına kısaca değinecek olursam, bu ilk araştırmamız sanayi kuruluşlarımızın, sürdürülebilirliği kurumsal stratejiye entegre etme noktasında henüz başlangıç aşamasında olduğunu ortaya koyuyor. Bununla birlikte sürdürülebilirlik bağlamında yaşanan dönüşüm; üretim, tüketim alışkanlıklarını değiştiriyor, uluslararası ticarette ise önemli bir kriter halini alıyor.

Bu doğrultuda sanayi firmalarımızın sürdürülebilirlik ile ilgili bilgi ve destek alma talebinin ve dolayısıyla bu konuya gösterilen ilginin her geçen gün arttığını memnuniyetle görüyoruz. Araştırmamızın sonuçları çerçevesinde ayrıca “İSO Sanayide Sürdürülebilirlik Eğilimi Skorları”nı “farkındalık”, “yaklaşım” ve “uygulama” başlıklarındaki üç farklı performans için hesapladık. Bu noktada dönüşüm sürecinde sanayimizin rekabetçiliğini korumak için teknoloji odaklı üretimin önemini bir kez daha vurgulamak istiyorum.

Bu kapsamdaki yatırımlar için ihtiyaç duyulan finansmana erişim ise kritik bir unsur. Türkiye’deki sanayi firmalarının sürdürülebilirlik konusunda aksiyonlarını hızlandırması açısından yasal düzenlemeler ise etkili bir araç olarak öne çıkıyor. Çok taraflı bakış açısı ve iş birliklerinin her zamankinden daha önemli olduğu bu dönüşüm sürecinde İSO olarak çevresel ve sosyal unsurların üretimin merkezinde yer aldığı ‘sürdürülebilir üretim’ yaklaşımının yaygınlaştırılması için çalışmalarımızı sürdürecek, ülkemiz sanayisini desteklemeye devam edeceğiz.”

“Sanayi firmaları sürdürülebilirliği vizyonlarının kritik bir parçası olarak görüyor”

“2024 Sanayide Sürdürülebilirlik Eğilimi Araştırması sonuçları, Türkiye'deki sanayi firmalarının sürdürülebilirliği firma vizyonlarının kritik bir parçası olarak gördüklerini ortaya koymaktadır. Araştırma, firmaların büyük bir kısmının sürdürülebilirliği önemli bir hedef olarak belirlediğini ancak entegrasyon derinliğinin firmadan firmaya değişiklik gösterdiğini göstermektedir. Özellikle sürdürülebilirlik birimi ve yöneticisi bulunan firmaların bu alanda daha başarılı oldukları gözlemlenmiştir. Çalışanların yarısından çoğu, sürdürülebilirlik hedeflerine ulaşmanın üst yönetimin sorumluluğunda olduğunu düşünmektedir.

Bununla birlikte, Paris İklim Anlaşması ve Türkiye'nin 2053 net sıfır emisyon hedefi dışında sürdürülebilirlik konularında bilgi seviyesinin düşük olması dikkat çekmektedir. Firmaların büyük bir kısmının sürdürülebilirlik hedefi belirlememesi ve özellikle ekonomik hedeflere odaklanması, bu alanda daha fazla çalışılması gerektiğini göstermektedir.

Araştırma sonuçlarına göre, sürdürülebilirliğin iş stratejilerine tam entegrasyonu, üst yönetim için sürdürülebilirlik eğitimi, sürdürülebilirlik birimi ve yöneticisi oluşturulması, paydaş katılımının artırılması, sürdürülebilirlik raporlamasının geliştirilmesi ve sürdürülebilir finansman kullanımının teşvik edilmesi önerilmektedir. Bu öneriler, firmaların sürdürülebilirlik vizyonunu güçlendirerek rekabet avantajı elde etmelerini sağlayacaktır.”