Kayalar: İthalat ve ihracatta program hedefleri aşılacak

ANKARA - Dış Ticaret Müsteşarı Tuncer Kayalar, yıl sonunda, ekonomik programdaki ihracat ve ithalat rakamlarının aşılacağını belirterek, ithalatın özellikle enerji fiyatlarındaki artış trendinin hızla devam etmesinden dolayı 190 milyar dolara, ihracatın ise 125 milyar dolara ulaşabileceğini söyledi. Reel kurlarda TL aleyhine yaşanan gelişmeler, Euro/dolar paritesinde ABD doları aleyhindeki gelişmeler ile enerji ve emtia fiyatlarında görülen hızlı artışların dış ticarette belirleyici olduğunu kaydeden Kayalar, bu yıl enerji ve emtia fiyatları kaynaklı aynı dinamiklerin etkisini biraz azaltsa da devam etmesinin beklendiğini ifade etti. Kayalar, "Bu bağlamda, ekonomik programa göre belirlenmiş olan 117 milyar dolarlık ihracat ve 182 milyar dolarlık ithalat rakamlarının yıl sonu itibarıyla aşılacağını tahmin etmekteyiz. Yıl sonu itibarıyla ihracatın 125 milyar dolara, ithalatın ise özellikle enerji fiyatlarındaki artış trendinin hızla devam etmesinden dolayı 190 milyar dolara ulaşabileceğini göstermektedir" dedi. Dış ticaret dengesinde enerji ithalatı etkili Dış ticaret dengesinin gelişimi ile karşılaştırıldığında enerji ithalatındaki artışın giderek daha fazla etkili olduğunun görüldüğünü kaydeden Kayalar, enerji ithalatının 2000 yılında dış ticaret açığının yüzde 38'ini oluştururken, 2007 yılında bu oranın yüzde 54'e ulaştığını belirtti. "Yani dış ticaret açığının yarısından fazlasını enerji ithalatı oluşturuyor" diyen Kayalar, müsteşarlık uzmanları tarafından yapılan ekonometrik çalışmalara göre, doğrudan etkileri yanında, petrol fiyatlarında meydana gelecek yüzde 10'luk bir fiyat artışının, toplam ithalatı yüzde 2 oranında artırdığını da söyledi. İhracatçılara döviz kuru eleştirisi İhracat artışı için uygulanan kur harici politikaların, YTL'deki değerlenmeden daha etkili olduğunu da ifade eden Kayalar, ihracatçıların dış pazarlardaki rekabet gücünün sadece döviz kurlarına bağlanmasının eksik bir değerlendirme olduğuna da işaret etti. Kayalar, ihracatçıların en büyük sorununun yüksek girdi maliyetleri olduğunu, bir diğer önemli hususun ise Türkiye'nin ihracat arzının, en büyük ihracat pazarı olan gelişmiş ülke ekonomilerindeki talep artışına karşı duyarlılığı olduğunu kaydetti. Değerli YTL'nin ithal talebini tetiklediğini ve böylece ihraç ürünlerinin üretiminde kullanılan yerli hammadde oranını etkilediğini ifade eden Kayalar, 2007 yılında yapılan ithalatın yüzde 72.7'sinin ara malları, yüzde 15.9'unun sermaye malları ve yüzde 11'inin tüketim mallarından oluştuğunu kaydetti. Kayalar, "Kısacası, değerli YTL ithalat talebini artırarak dış ticaret açığının artmasına yol açmaktadır. Başta petrol ve doğalgaz olmak üzere emtia fiyatlarında görülen artış, ekonomik büyüme, sanayi üretiminin ve artan ihracatın ithal ham madde ve ara mala gereksinim duyması ise ithalat artışını etkileyen diğer önemli unsurlardır" diye konuştu.