KOBİ’lerin kredi kullanımı hız kesti, batıkları büyüdü
Geçen yılın son çeyreğinde yavaşlayan KOBİ kredilerindeki artış, bu yılın ocak ayında ise neredeyse durma noktasına geldi. KOBİ’lerin toplam kredi hacmi ocakta, sadece 228 milyon liralık net artışla 163.1 milyar lira oldu.
YAYINLAMA
GÜNCELLEME
Naki BAKIR
ANKARA - Küçük ve orta ölçekli işletmelerin (KOBİ), bankacılık sektörü ile finansman ilişkisinin son aylarda yeniden kötüleşmeye yüz tuttuğu; yeni kredi kullanımları neredeyse durma noktasına gelirken, batık kredilerinin büyüme sürecine girdiği belirlendi. DÜNYA'nın BDDK verilerinden yaptığı belirlemeye göre, geçen yılın son çeyreğinde yavaşlayan KOBİ kredilerindeki artış, bu yılın ocak ayında ise neredeyse durma noktasına geldi. KOBİ'lerin toplam kredi hacmi ocakta, sadece 228 milyon liralık bir net artışla 163 milyar 117 milyon lira oldu. Ocak ayında mikro işletmelere ait kredi hacmi önceki ay sonuna göre yüzde 0.9 oranında 490 milyon liralık artışla 55 milyar 708 milyon, küçük işletmelere ait tutar da yüzde 1.5 oranında 636 milyon liralık artışla 43 milyar 533 milyon lira olurken, orta ölçekli işletmelerin kredi hacmi yüzde 1.4 oranında 898 milyon lira azalarak 63 milyar 876 milyon liraya geriledi.
Batıklar dört aydır büyüyor
Buna karşılık KOBİ'lerin vadesinde ödeyemediği için takibe düşmüş kredi borçlarının hacminde kesintisiz artış süreci, ocakla birlikte dört aya ulaştı. Takipteki KOBİ kredileri ocak ayında yüzde 1.4 oranında 71 milyon lira daha büyüyerek 5 milyar 267 milyon liraya yükseldi. Batık KOBİ
kredilerinde son dört aydaki toplam büyüme de 347 milyon liraya ulaştı.
Kriz yılı 2009'da hızla büyüyerek 7 milyar liraya yaklaşan batık KOBİ kredileri, krizden çıkışla birlikte Ocak 2010'da başlayan kesintisiz küçülme sürecinde Eylül 2011'de 4 milyar9 20 milyon liraya; batık kredi oranı da yüzde 8.3'ten yüzde 3.1'e kadar inmişti. Takipteki KOBİ kredileri ekim ayında 5 milyar 17 milyon liraya, oranı yüzde 3.2'ye yükseldi. Kasımda 5 milyar 144 milyon, aralıkta 5 milyar 196 milyon liraya yükselen batık KOBİ kredileri, ocakta da 5 milyar 267 milyon liraya kadar çıktı. Bankacılık sektörünün 18 milyar lira dolayındaki batık kredilerinin yaklaşık üçte birini KOBİ'lerin geri ödeyemediği tutar oluşturuyor.
Kullanıcı sayısına göre ise batık kredi sorunuyla uğraşan firmaların büyük bölümünün KOBİ olduğu dikkati çekiyor.
167 bine yakın KOBİ icra takibinde
Ocak sonu itibariyle, büyük bölümü "mikro" işletme tanımında yer alan toplam 166 bin 833 KOBİ'nin, ödeyemedikleri kredi borçları yüzünden icra takibinde olduğu belirlendi.
Batık KOBİ kredilerinin de 2 milyar 424 milyon liralık bölümü 137 bin 353 mikro işletmeye ait bulunuyor. 5 bin 513 orta ölçekli işletmenin takibe düşmüş toplam 1 milyar 605 milyon lira, 23 bin 967 küçük işletmenin de takipte toplam 1 milyar 239 milyon lira tutarında borcu bulunuyor.
Banka müşterisi toplam KOBİ sayısı ise ocak ayında 16 bin 269 artışla 1 milyon 562 bin 130'a yükseldi. Buna göre banka müşterisi her 100 KOBİ'den 11'i, kullandığı kredileri geri ödemede sorun yaşıyor ve icra takibinde bulunuyor. Takipte alacağı bulunan işletmeler, banka müşterisi toplam KOBİ sayısının yüzde 10.7'sini oluşturuyor. Mikro işletmelerde yüzde 11.5 olan takibe düşme oranı, küçük işletmelerde yüzde 9.8, orta büyüklükteki işletmelerde yüzde 4.9düzeyinde bulunuyor.