Kredi kartı yasa tasarısı TBMM'de

ANKARA - Kredi kartı borçlarının yeniden yapılandırılmasını öngören yasa tasarısı, TBMM Başkanlığına sunuldu.

Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Tasarısı, yıllık kredi kartı kullanım bedeli, asgari ödeme tutarı ve temerrüde düşmüş kredi kartı borçlarının yapılandırılmasını içeriyor.

Tasarıya göre, kart çıkaran kuruluşlar, kartın verilmesi anında kart hamilini yeteri derecede bilgilendirmek ve talep edilmesi halinde, gerçekleştirilmiş işlemlere ait kayıtları 30 günü geçmemek üzere işlemin mahiyetine uygun bir süre zarfında sağlamakla yükümlü olacak. Yurt dışı işlemlerinde bu süre, 60 gün olarak uygulanacak.

Bankalar, 3 bin 500 TL'ye kadar kullanım limiti tahsis ettikleri kredi kartları için 35 TL'ye kadar, 3 bin 500 TL ve daha fazla tutarda kullanım limiti tahsis ettikleri kredi kartları için ise limitin yüzde 1'ini geçmeyecek şekilde belirleyecekleri bir tutarda yıllık kredi kartı kullanım bedeli talep edebilecek. Kredi kartı kullanım bedeli kart hamillerinden yılda bir kez ya da eşit taksitler halinde tahsil edilebilecek.

Sözleşmede belirtilen asgari ödeme tutarı, dönem borcunun yüzde 20'sinden aşağı olamayacak. BDDK, Hazine Müsteşarlığı ve  Merkez Bankasının olumlu görüşünü alarak bu oranı yüzde 30'a kadar arttırmaya ya da yüzde 10'a kadar azaltmaya veya belirtilen sınırlar dahilinde söz konusu oranı kart hamili grupları itibarıyla farklılaştırmaya yetkili kılınıyor. Hesap özetinde yer alan asgari ödeme tutarı; son ödeme tarihinde ödenmediği takdirde, kart hamili ödenmeyen tutar için sözleşmede öngörülen gecikme faizi dışında bir yükümlülük altına sokulamayacak.

Tasarı, 31 Mayıs 2009 tarihi itibariyle, kredi kartı borcu bulunanların, Kanunun yayımı tarihinden itibaren 60 gün içerisinde bankalara ya da bankaların avukatlarına veya varlık yönetim şirketlerine veya temsilcilerine başvurmaları halinde, belirlenen esaslar dahilinde icra takibine konu olmuş takip, dava masraf ve harçlarını ve nispi kanuni vekalet ücretinin yüzde 25'ini de kabul edilen plan çerçevesinde ödeme hakkına sahip olacak.

Kart hamiline ödenmesi için ihtar çekilen veya hakkında icra takibi başlatılan kredi kartı ana para ve faiz borcu ya da kart hamilinin anılan tarih itibariyle kredi kartı ana para borcu ile bu hesaplarda sınıflandırılma tarihine kadar işletilmiş bulunan faiz borcu, 31 Mayıs 2009 tarihine kadar Merkez Bankasınca 3 aya kadar vadeli ağırlıklı ortalama mevduat faiz oranı esas alınarak, ilan edilecek aylık endeks katsayısı ile çarpılmak suretiyle ödeme planına esas borç tutarı hesaplanacak.

Hesaplanan ödeme planına esas borç tutarının, başvuru tarihinden itibaren 30 gün içerisinde bir defada ya da taksitler halinde ödenmesi durumunda herhangi bir ilave borç hesaplamasına gidilmeyecek. Ancak, ödeme planına esas borcun vadeli olarak ödenmesinin talep edilmesi halinde, aylık eşit taksitler şeklinde ödenecek borç tutarı; 6 aylık vade için 1,04, 12 aylık vade için 1,08, 24 aylık vade için 1,18, 36 aylık vade için 1,26 ile çarpılarak hesaplanacak tutarın ay sayısına bölünmesi suretiyle hesaplanacak. Vadeli ödemelerde ilk taksit peşin olarak ödenecek.

Kredi kartı borçlusunun başvurusu ve yapılan ödeme planı doğrultusunda taksit tutarlarını ödemesi şartıyla, halihazırda yapılmış işlemler baki kalmak kaydıyla icra işlemleri duracak, İcra ve İflas Kanununda belirtilen süreler işlemeyecek. Kredi kartı borçlusu bu ödeme planına karşı ancak, plan doğrultusunda ödeme yapmak ve ödemelere devam etmek koşuluyla itiraz yoluna başvurabilecek.

Yeniden yapılandırılan borçlar

Yeniden yapılandırılan borçlarda, borçlunun yapılandırma öncesi dönemde borca vaki itirazları ortadan kalkacak. Ödeme planı uyarınca son taksitin de vadesinde ödenmesi üzerine icra takibi sona erecek.

Altı aylık vade de dahil olmak üzere kabul edilen taksit planına göre bir yıl içerisinde taksitlerden herhangi birinin vade tarihinden itibaren 15 gün içinde ödenmemesi halinde, sağlanan haklar, ilgili kart çıkaran kuruluşça ya da varlık yönetim şirketince ortadan kaldırılabilecek ve belirtilen gecikme faizi üzerinden mevcut icra takip işlemlerine devam edilebilecek.

Bankaların kredi kartı alacaklarını temlik almış olan varlık yönetim şirketleri de kredi kartı borçlularının talebi halinde işlem yapmak zorunda olacak. Temlik alacaklıları da bu kapsamdaki alacaklarıyla ilgili olarak bankaların yararlandıkları harç muafiyetlerinden yararlanacak. Düzenlemenin yürürlüğe giriş tarihinden önce yapılmış ödemeleri geri isteme hakkı olmayacak.

Kart çıkaran kuruluşlar, Kanunun yayımı tarihinden önce kredi kartı verdikleri kart hamilini, kredi kartı kullanımına ilişkin düzenlenen sözleşmelerde hüküm bulunmasa dahi, yıllık kredi kartı kullanım bedelini ve bu tutarın yılda bir kez ya da taksitler halinde tahsil edileceğine ilişkin bilgilendirecek. Bilgilendirme tarihinden itibaren 30 gün içerisinde itirazda bulunulmaması halinde, kart kullanım bedelini bilgilendirilen tahsilat şekline uygun olarak tahsil etmeye hak kazanacak. Bu süre içerisinde itiraz edilmesi halinde kart hamili, 90 gün içerisinde kart borcunu ödeyerek sözleşmeyi feshetmek hakkına sahip olacak.

Takipteki alacak tutarı yüzde 42,7 arttı

Tasarının gerekçesinde, Aralık 2008 itibariyle 2,4 milyar olan takipteki kredi kartı alacakları tutarının yüzde 42,7 artış göstererek Mayıs 2009 sonu itibariyle 3,4 milyar TL'ye yükseldiği belirtilerek, Nisan 2009 tarihi itibariyle takipte izlenen bireysel kredi kartı sayısının 1 milyon 914 bine ulaştığı, Aralık 2008 döneminden Nisan 2009'a kadar takipte izlenen bireysel kredi kartı sayısının 350 bin artış gösterdiği kaydedildi.

Tasarıyla, yaşanan küresel krizin toplum üzerindeki etkisi ve veriler göz önünde bulundurularak, 31 Mayıs 2009 tarihi itibariyle, kendisine ödeme için ihtar çekilmiş veya haklarında icra takibi başlatılmış ya da kredi kartı ana para ve faiz borcu bulunan kart sahiplerinin borçlarının bankalar veya varlık yönetim şirketlerince yeniden yapılandırılmasında ortak ve eşit uygulamalara tabi tutulmalarını sağlayacak usul ve esasların belirlendiği ifade edildi.