Maliyet ve rekabet arttı, yerel marketler zorda

Türkiye Perakendeciler Federasyonu (TPF) Başkanı Mustafa Altunbilek, son beş yılda çok hızlı mağazalaşan yerel marketlerin artan maliyetler, indirim marketlerin yoğun rekabeti ve düşen kâr marjları nedeniyle önümüzdeki dönemde daha sınırlı büyüme kaydedeceğini söyledi.

Bölgesel olarak faaliyet gösteren ve en az üç şubeye sahip market zincirleri "yerel market" olarak kabul ediliyor. TPF bünyesindeki 337 yerel marketin toplam 3655 satış noktası bulunuyor.

Reuters ile yaptığı söyleşide Altunbilek, "Yerel marketler geçen yılı yüzde 13 büyüme ile tamamlamıştı. Büyüme bu yıl ilk çeyrekte ise yüzde 9 olarak gerçekleşti. Bu yılın tamamında yüzde 11 civarı büyüme ile yine çift haneyi yakalayacağımızı düşünüyoruz" dedi.

Altunbilek'in verdiği bilgiye göre, yerel marketlerin 2015 cirosu 10 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti.

Perakende sektöründe artan maliyetlerin yanı sıra, çok hızlı büyüyen ve sürekli pazar payı kazanan indirim marketlerin, yerel marketlerin kâr marjlarını baskıladığını belirten Altunbilek, "Asgari ücret artışı ek bir maliyet getirdi. Yıl sonuna kadar uzatılan yazar kasa değişim zorunluluğu da ek bir külfet yaratıyor. Ancak bizim asıl sıkıntımız düzensiz şekilde büyüyen indirim marketler" şeklinde konuştu ve ekledi:

"İndirim mağazalarının işletme giderleri çok düşük. Bizim en küçük marketimizde 20 kişi çalışırken, onlar birkaç kişi ile mağazayı yönetebiliyor. İşletme giderlerimiz toplam maliyetlerimizin yüzde 20'siyken, indirim mağazalarında bunun yarısı. Yerel marketler rekabette zorlanıyor. İndirim marketler hem pazar payımızdan alıyor, hem de kâr marjımızı baskılıyor."

'Yatırımın dönüş süresi 5 yıl'
              
Altunbilek'in verdiği bilgiye göre; BİM, A101, Şok, UCZ gibi indirim marketlerin 15,000'in üzerinde şubesi bulunuyor.

Diğer yandan, Migros, Carrefoursa gibi zincirlerin Migros Jet ve Carrefoursa Mini gibi küçük formatlı mağazalarla sokak aralarına kadar girmeleri de yerel marketleri olumsuz etkiliyor.

Yerel marketlerde son beş yıldır görülen hızlı mağazalaşmanın da yavaşladığını belirten Altunbilek, "Hızlı mağazalaşma şu an doyum noktasında. Yerel marketler olarak bir durağanlığa geçtik. Güneydoğu Anadolu gibi bazı bölgelerde büyüme zemini var. Ama büyük şehilerde doyuma ulaşılmış durumda" diye konuştu.

Perakende sektörüne yönelik veri yayınlayan Ortakalan'ın raporuna göre; yerel marketlerin son beş yıldaki şube sayısı 2015 sonu itibariyle yüzde 58.7 büyüdü. Aynı dönemde indirim marketlerin şube sayısı ise yüzde 158 arttı.

Kâr marjlarının gerilediği mevcut ortamda yerel marketlerin yüzde iki civarı Ebitda ile çalıştığını söyleyen Altunbilek, "Yüzde iki Ebitda ile çalışırken, yeni şube açmak için banka kredisi kullanmak mantıklı değil. Bu nedenle yatırımları özsermaye ile çeviriyoruz. Bu da artık eskisi kadar hızlı şubeleşmemizi mümkün kılmıyor" ifadesini kullandı.

Altunbilek'in verdiği bilgiye göre, 500-1000 metrekare büyülükte bir market açmanın maliyeti 1 milyon lira civarında bulunuyor. Yatırımın geri dönüş süresi ise ortalama 5 yıl.