Merkez bankaları köşeye sıkıştı

Ekonomileri hız kesen, buna karşın enflasyonda artış yaşayan ABD ve Avrupa, faiz oranlarının seyri konusunda büyük bir ikilem içine düştü. ABD Merkez Bankası'nın (FED) daha önce sinyalini verdiği gibi ağustos ayında faizleri artırmaya başlaması 'kumar' olarak nitelenirken, temmuz ayında faiz artırması beklenen Avrupa Merkez Bankası'nın da (ECB) stagflasyon (ekonomik durgunluk ve enflasyonun aynı anda yaşanması) riski nedeniyle köşeye sıkıştığını belirtiyorlar. FED'in dün başlayan iki günlük toplantısında faiz oranlarını aynı seviyede bırakması beklenirken, artan enflasyon nedeniyle ağustos ayından itibaren yeni artırımların kapıda olduğu belirtiliyor. Bernanke kumar oynuyor FED Başkanı Ben Bernanke, enflasyon ve zayıf dolara dikkat çekerek, yatırımcılara ağustos ayında faiz artırabileceğinin sinyalini verdi ancak analistlere göre buna 'pişman olabilir.' Bloomberg'de yer alan bir analize göre, faiz oranlarının artırılması ekonomik yavaşlamayı körükleyebilir ve kriz döneminde verdikleri kayıplar nedeniyle hisseleri dibe vuran bankaları zor durumda bırakabilir. Analistlere göre ayrıca, faiz artışı FED'in kendi içinde 'artışı destekleyenler ve desteklemeyenler olarak' görüş ayrılığına düşmesine neden olarak bankanın kredibilitesini sarsabilir. Bernanke'nin 'enflasyon beklentilerine karşı tetikte olacağız" mesajı yatırımcıları 'faiz artışı yönünde pozisyon almaya' iterken, ekonomistler faiz artışına şüpheyle yaklaşıyor. Bugün faizleri mevcut seviyesinde bırakması beklenen FED'in 2009 yılına kadar faizlere dokunmayacağını düşünenlerin sayısı giderek artıyor. Well Fargo analisti Scott Anderson, "Bu tehlikeli bir kumar" yorumunu yapıyor. Anderson'a göre Bernanke, enflasyona boyun eğmek yerine, kredi krizinin tedavi edilmesi için birkaç ay daha beklemeli. FED yetkilileri, bir yandan enflasyon risklerine karşı tetikte olduklarını gösterirken bir yandan da konut sektöründe sorunlar yaşayan ekonomiye yenilenmesi için zaman tanımaya çalışmalı. Atlanta Merkez Bankası eski Başkanı Willam Ford da, "Enflasyon beklentileri ve veriler gerilemezse, faiz oranlarının artırılması gerek. Eğer Bernanke, enflasyonla mücadele edeceğiz diyorsa ancak 'havlayıp ısırmıyorsa' bölünmeler olur" diyor. Trichet büyük bir ikilem içinde Avrupa Merkez Bankası da büyük bir ikilem ile karşı karşıya. Euro'yu kullanan ülkelerin oluşturduğu Euro bölgesinde ekonomik aktivitenin yavaşlaması analistlere göre ECB'nin işini zorlaştırdı. Yeni siparişler, imalat ve hizmet sektöründeki aktivitilerin izlendiği Euro bölgesi endeksi, haziran ayında 51.1 puandan 49.5 punana inerek son beş yıldır ilk kez küçüldü. Endeksteki gerileme, küresel ekonomik yavaşlamının Avrupa ekonomilerini de etkisi altına aldığını gösterdi. Bu durumda, köşeye sıkışan ECB'nin 3 Temmuz'da yapacağı toplantıda alacağı kararı gözden geçirebileceği belirtiliyor. ECB Başkanı Jean Claude Trichet, bu ayın başında yaptığı açıklamada, faizleri 25 baz puan artırarak yüzde 4.25'e çıkarabileceklerinin sinyalini vermişti. Avrupa Merkez Bankası üyesi ve Yunanistan Merkez Bankası Başkanı Athanasios Orphanides, Euro bölgesi finans piyasalarının temmuzda faiz artırımı olasığını doğru bir şekilde öngördüğünü söyülyor. Ancak ekonomik aktivitenin bu denli yavaşladığı bir dönemde ECB'nin faizleri artırması halinde ekonomik büyümenin daha da riske atılabileceği belirtiliyor. Ekonomistler, Avrupa'da yılın üçüncü çeyreğinde stagflasyon sürecine girebileceği tahmininde bulunuyor.