Merkez’de sürpriz yok TL’ye ek destek sürüyor

Birol BOZKURT

Mart ayında sürpriz bir kararla faizi 500 baz puan arttırarak yüzde 50’ye çıkaran Merkez Bankası, nisan ayını piyasa beklentilerine paralel olarak pas geçti. Enflasyonda düşüş için yılın ikinci yarısını işaret eden Merkez Bankası, sıkı duruşun süreceği mesajını verdi.

Merkez Bankası’nın verdiği mesajları değerlendiren ekonomistler sıkı duruşun ilave tedbirlerle süreceği mesajının güçlü verildiğini söylüyor. Kararın ardından zorunlu karşılıklara yönelik yeni adım atan Banka, TL mevduata geçişi desteklemek amacıyla TL zorunlu karşılıklarda uygulanacak faiz oranlarını artırdı. Mart ayında aylık enflasyonun ana eğiliminin devam eden zayıflamaya rağmen öngörülenden yüksek gerçekleştiği belirtilen duyuruda, tüketim malı ve altın ithalatındaki seyrin cari dengedeki iyileşmeye katkı verirken, yakın döneme ilişkin diğer göstergelerin yurt içi talepte direncin sürdüğüne işaret ettiği ifade edildi.

“Gerekirse parasal duruş sıkılaştırılacak”

 Kurul'un enflasyon beklentileri ve fiyatlama davranışlarının öngörüler ile uyumunu yakından takip ettiği kaydedilen duyuruda, "Mart ayında atılan adımların etkisiyle finansal koşullar önemli ölçüde sıkılaşmıştır. Parasal sıkılaştırmanın krediler ve iç talep üzerindeki etkileri yakından izlenmektedir." değerlendirmesine yer verildi.

Duyuruda, "Kurul, parasal sıkılaştırmanın gecikmeli etkilerini de göz önünde bulundurarak politika faizinin sabit tutulmasına karar vermekle birlikte, enflasyon üzerindeki yukarı yönlü risklere karşı ihtiyatlı duruşunu yinelemiştir." ifadeleri kullanıldı. Aylık enflasyonun ana eğiliminde belirgin ve kalıcı bir düşüş sağlanana ve enflasyon beklentileri öngörülen tahmin aralığına yakınsayana kadar sıkı para politikası duruşu sürdürüleceği belirtilen duyuruda, enflasyonda belirgin ve kalıcı bir bozulma öngörülmesi durumunda ise para politikası duruşunun sıkılaştırılacağı vurgulandı.

Enflasyonda düşüş yılın ikinci yarısında

Duyuruda, para politikasındaki kararlı duruşun yurt içi talepte dengelenme, Türk lirasında reel değerlenme ve enflasyon beklentilerinde düzelme vasıtası ile aylık enflasyonun ana eğilimini düşüreceği ve dezenflasyon 2024 yılının ikinci yarısında tesis edileceği belirtilerek, "Kurul, makroihtiyati politikaları, piyasa mekanizmasının işlevselliğini ve makro finansal istikrarı koruyacak nitelikte uygulamayı sürdürmektedir." denildi. Bu çerçevede, kredi büyümesi ve mevduat faizinde öngörülenin dışında gelişmeler olması durumunda parasal aktarım mekanizmasının desteklenmeye devam edileceği vurgulanan duyuruda, şunlar kaydedildi:

"Likidite gelişmeleri yakından takip edilerek, gerektiğinde sterilizasyon araçlarının etkin şekilde kullanılması sürdürülecektir. Kurul, politika kararlarını parasal sıkılaştırmanın gecikmeli etkilerini de dikkate alarak, enflasyonun ana eğilimini geriletecek ve enflasyonu orta vadede yüzde 5 hedefine ulaştıracak parasal ve finansal koşulları sağlayacak şekilde belirleyecektir. Enflasyon ve enflasyonun ana eğilimine ilişkin göstergeler yakından takip edilecek ve Kurul, fiyat istikrarı temel amacı doğrultusunda elindeki tüm araçları kararlılıkla kullanacaktır. Kurul, kararlarını öngörülebilir, veri odaklı ve şeffaf bir çerçevede alacaktır."

Marmara Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Burak Arzova: TCMB fiyat gelişmelerine iyimser bakıyor

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası beklendiği gibi faizi sabit bıraktı. Faiz artışı yerine politika etkinliğini artıracak uygulamalara yöneleceğini anlıyoruz. Metnin içeriği bence şahin değil. Hatta güvercin olarak bile adlandırılabilir.

Enflasyonda belirgin ve kalıcı bir bozulma öngörülmesi durumunda ise para politikası duruşu sıkılaştırılacaktır denilerek önümüzdeki dönemlere ilişkin olarak kapı açık bırakılmış durumda. Para politikasındaki kararlı duruş; yurt içi talepte dengelenme, Türk lirasında reel değerlenme ve enflasyon beklentilerinde düzelme vasıtası ile aylık enflasyonun ana eğilimini düşeceğini öngörüyor Merkez Bankası. Beklentiler bu yönde olmasa da Merkez Bankasının fiyat gelişmelerine biraz iyimser baktığını düşünüyorum.

Enflasyon görünümü istediği şekilde gelişmezken yılın ikinci yarısındaki beklenti sanki tamamıyla baz etkisine bağlanmış gibi duruyor. Oysa baz etkisinden ziyade aylık enflasyon gelişmelerine daha fazla odaklanılmasını beklerdim. Finansal koşullarda daha sıkılaşacağının belirtilmesi bence önemli.

A1 Capital Yatırım Genel Müdür Yardımcısı Baki Atılal: ZK adımı kredi maliyetlerini hafifletiyor

 TCMB faiz kararında bir sürpriz yapmadı, şahin duruşunu korudu ve politika faizini %50’de sabit bıraktı. Başkan Karahan’ın ABD’deki açıklamalarında koridorun efektif şekilde kullanılacağını bildirmesi ile bu durumda politika yapıcıların fon maliyetlerini artırmasına olanak sağlanmış oluyor, politika faizinin değişmesini zaten beklemiyorduk.

Metinde öne çıkan başlıklar; Mart ayında finansal koşullar önemli ölçüde sıkılaştı, aylık enflasyonun ana eğiliminde belirgin ve kalıcı bir düşüş sağlanana ve enflasyon beklentileri öngörülen tahmin aralığına yakınsayana kadar sıkı para politikası duruş devam edecek, Yılın ikinci yarısında dezenflasyon tesis edilecek olması oldu.

Karar ardından gelen bildirimde de parasal aktarım mekanizmasının güçlendirilmesi, TL mevduat payının artırılması ve KKM'den TL mevduata geçişin desteklenmesi amacıyla belirlenen koşulları sağlayan mevduat bankalarının TL mevduat ve KKM hesapları için KKM için tutulan zorunlu karşılıklara ödenebilecek faiz tavanı %25'ten %30'a ve 1-3 ay vadeli TL mevduat için tutulan zorunlu karşılıklara ödenebilecek faiz tavanı %36'dan %40'a yükseltildi. Teşviklere uyanlara ZK faizi ödenmesi, kredi maliyetini hafifletme alanın yaratılmasına imkân sağlıyor.

Tera Yatırım Strateji ve Bireysel Portföy Yönetim Direktörü Volkan Dükkancık: Bankalar lehine açılan makas kısa vade için tersine dönebilir

Geçen ay sürpriz şekilde 500 baz puanlık artışla politika faizini %50 seviyesine yükselten Merkez Bankası, bu ayki toplantıda beklentiler paralelinde politika faizini sabit tuttu.

Seçimlerin geride kalması, TCMB rezervlerinde yaşanan kısmı toparlanma, not artırımına yönelik artan beklentiler ve yaz aylarıyla birlikte başlaması olası dezenflasyonist süreç ile sıcak para anlamında yabancı girişlerinin artacağı beklentisi bu noktada merkez bankasına, atılan adımların gecikmeli ve birikimli etkilerini gözlemlemek için alan ve zaman yaratmış durumda. Bu anlamda önümüzdeki birkaç ay TCMB’nin bekle-gör konumunda kalmaya devam etmesi olası görünüyor. Bununla birlikte, henüz yurtiçi talep ve enflasyonun istenildiği ölçüde baskılanamadığının da altını çizen merkez bankası, toplantı notlarında ihtiyatlı duruşunu koruduğunun ve gerektiği taktirde sıkılaşmanın dozunu artırmaktan çekinmeyeceğini de vurguladı.

Merkez bankasının sürpriz içermeyen ve kararlı duruşunu gösteren bu karar ve notlar sonrasında önemli bir piyasa etkisi beklememekle birlikte, BIST’te bir süredir bankalar lehine açılan makasın, geçici olsa da, kısa vade için tersine çalışmaya başladığını görebiliriz. Bu anlamda hisse bazında hareketliliğin ön planda olduğu bir endeks görüntüsü birkaç gün için olası görünüyor.

Ata Yatırım Araştırma Genel Müdür Yardımcısı Cemal Demirtaş: Piyasalar kararlı tutumu olumlu değerlendirecektir

Beklentiler dahilinde gerçekleşen faiz kararını ve metindeki kararlı tutumu, piyasaların olumlu değerlendirebileceğini düşünüyoruz. Önümüzdeki dönemde, iç talep ve jeopolitik gelişmeler enflasyon trendleriyle ilgili belirleyici olacaktır. Haziran ayından itibaren, baz etkisinin de katkısıyla enflasyonda düşüş sürecinin devam edebileceğini, bu süreçte kalıcı bir düşüş sağlanana kadar da Merkez Bankası’nın sıkı duruşunu devam ettireceğini düşünüyoruz.

Faiz kararı ve mevcut kararlı tutum, piyasada önemli bir sürpriz yaratmasa da ekonomi programına ilişkin güvenin devam edeceğini işaret ediyor. Mevcut ekonomi programının uygulanması, iç talebin normalleşmesi ve global talebin toparlanmasına ek olarak jeopolitik endişelerin azalmaya başlaması, TL’de istikrar sağlarken, borsa ve mevduat başta olmak üzere TL varlıklara olan ilgiyi de güçlü tutmaya devam edecektir.

İntegral Yatırım Araştırma Müdürü Seda Yalçınkaya Özer: Tüketim ithalatında yavaşlama görülebilir

Genel olarak metinde sıkı duruşun korunması olumlu. Sürpriz bir ifade yok. Merkez Bankası enflasyon patikasını izlemeye devam ediyor. Aylık enflasyondaki seyrin izlenmesi önemli olmaya devam ediyor.

Finansal koşulların daha da sıkılaşmasıyla önümüzdeki günlerde tüketim ithalatında yavaşlama görülebilir. Dolayısıyla 1. Çeyrekte önden yüklemeli devam eden iç talebin ikinci çeyrekte tüketime dayalı sektörlerde yavaşlama olabileceği görüşündeyiz. Faiz kararına piyasa reaksiyonu çok güçlü olmadı. Beklenen yönde bir karardı. Tutarlı bir metin ile kararlı duruşun sürdürülmesi ve güçlü bir şekilde ifade edilmesi olumlu.

Bu açıdan piyasanın reaksiyonunun stabil olması normal. Buna karşın karar metni sonrası Zorunlu karşılıklara yönelik attığı adımlar önemli. İç talepteki dengelenmenin sağlanması durumunda çok güçlü ZK adımları gelmeyebilir. Kararın açıklanmasının ardından bankalarda baskının arttığını izliyoruz ancak bankacılık endeksindeki güçlü eğilim korunuyor. 1. Çeyrek bilançolar yavaş yavaş gelmeye başlıyor. Dolayısıyla endekste bilanço beklentilerinin ön plana çıkacağı bir süreç oluşabilir.

TL zorunlu karşılıklara uygulanacak faiz artırıldı

Merkez Bankası, parasal aktarım mekanizmasının güçlendirilmesi, TL mevduat payının artırılması ve KKM'den TL mevduata geçişin desteklenmesi amacıyla TL zorunlu karşılıklara uygulanacak faizi yükseltti. Merkez Bankası'ndan, yapılan duyuruya göre, KKM için tesis edilmesi gereken zorunlu karşılık tutarına yenileme ve TL'ye geçiş oranına göre uygulanan faiz oranı üst sınırı, politika faiz oranının yüzde 60'ı, TL mevduat için tesis edilmesi gereken zorunlu karşılık tutarına TL'ye geçiş oranı seviyesine göre uygulanan faiz oranı üst sınırı, politika faiz oranının yüzde 80'i olarak belirlendi.

Böylece belirlenen koşulları yerine getiren bankaların tesis edilen zorunlu karşılık tutarı için alabileceği en yüksek faiz KKM hesaplarında yüzde 30, TL mevduat hesaplarında yüzde 40 oldu. TCMB 5 Şubat’taki basın duyurusunda, parasal aktarım mekanizmasının güçlendirilmesi, TL mevduat payının artırılması ve KKM'den TL mevduata geçişin desteklenmesi amacıyla belirlenen koşulları sağlayan mevduat bankalarının TL mevduat ve KKM hesapları için tesis edilen zorunlu karşılıklarına 3 ayda bir faiz uygulanacağını belirtmişti.