Mücevher ihracatı küresel pazarda rekor kırdı

Mücevher İhracatçıları Birliği (JTR) tarafından açıklanan TİM verilerine göre 2023’ün ilk 6 ayında mücevher ihracatındaki artış trendi devam ediyor.

2023 yılı 6 aylık TİM verilerine göre bir önceki yılını aynı dönemine göre yüzde 13,10 artış gösteren mücevher ihracatı 3 milyar 50 milyon USD olarak gerçekleşti. 5 yıllık süreçte yapılan bir analizde ise Türkiye küresel pazardan aldığı payı rekor oranda artırarak yüzde 4’den yüzde 7’ye yükseltti. 2018 yılında 110 milyar 688 milyon 492 bin USD olan dünya mücevher ticaretinden Türkiye 4 milyar 412 milyon 230 bin USD pay alıyordu.

Pandemi sürecinde küresel ticaret 72 milyar dolar, Türkiye’nin payı da 3 milyar dolar seviyelerine geriledi. 2022 yılında eski seviyelerini zorlayan küresel ticaret 110 milyar 518 milyon 378 bin USD seviyelerine yükseldi. Türkiye’nin küresel pazardan aldığı pay ise yüzde 100’e yakın artışla 8 milyar 169 milyon 939 bin USD’ye yükseldi. İhracat verilerini değerlendiren Mücevher İhracatçıları Birliği (JTR) Başkanı Burak Yakın, mücevher ihracatında pek çok değişkenin etkili olduğunun altını çizdi.

Pandemi sonrası küresel ticarette yaşanan sarsıntı ve özellikle Ukrayna savaşının etkilerini aşmaya çalıştıklarını belirten Yakın şunları söyledi: “Antalya, İstanbul muhteşem geçti, alım heyetleri performansı çok iyiydi. Türkiye olarak hem Hong Kong hem Las Vegas’ta en büyük milli katılımımızı gerçekleştirdik. Bunlara ilave olarak Miami’ye de milli katılım gerçekleştirdik. Neticede toplamda ihracatımızı hem değer hem de miktar olarak arttırdık.

Bunda altının değer kazanması kadar işçilik anlamında daha yüksek faturalar kesilmesinin de önemi var.” Mücevher İhracatçıları Birliği’nin çalışmalarıyla ihracat yapan ihracatçı üye sayısını yüzde 39 artışla 936’dan 1306’ya yükseltti. Mücevher ihracatının kg değeri de yüzde 31,38 artışla 540,25 USD’den 709,79 USD’ye yükseldi. 700 kişiye eğitim verilerek diplomaları teslim edildi ve sektöre nitelikli insanlar kazandırıldı.

Mücevher ihracatında lider BAE ve ABD

2023 ilk 6 aylık dönemine ülkeler bazında yapılan ihracat miktar ve FOB değeri olarak Dahilde İşleme Rejimi nedeniyle farklı hareketler sergiledi. BAE’ne yapılan ihracat miktar bazında yüzde 205 artışla 29,9 tondan 90 tona yükselirken değer bazında yüzde 58 artış gösterdi.

ABD’ye ihracat yüzde 347 artışla 40 tondan 181,8 tona yükselirken USD bazında yüzde 9’luk artışla 505 milyon USD’den 550 milyon USD’ye yükseldi. Hong Kong ve İsrail yine geleneksel pazarlarda yerini korurken İsviçre miktar olarak yüzde 475’lik artışla 1 tondan 6,3 tona; FOB değeri olarak da yüzde 991 artışla 29,8 milyon USD’den 325,6 milyon USD’ye yükseldi. Meksika ile ilişkiler giderek gelişiyor ve Amerika kıtasındaki parlayan yıldız ilk 5 ülke arasında daha sık yer almaya başlıyor.

Dahilde işleme miktarı yükseltti

Ürün grupları bazında bakıldığında “Altından Mamul Mücevherci ve Kuyumcu Eşyası” ile İşlenmemiş ya da yarı işlenmiş altın ihracatı Türk Mücevher ihracatının liderliğini sürdürüyor. 2023’ün ilk yarısında seçim öncesinde alınan ekonomik önlemler nedeniyle hammaddeye erişim zorlukları ve maliyetlerinin yüksek olması, hammadde ithalatında yaşanan zorluklar nedeniyle ihracatçılar altın ithal etmek yerine Dahilde İşleme Rejimine ağırlık verdiler. Bu nedenle, DİR kapsamında gelen altını işleyen ihracatçılar tarafından kesilen faturalarda sadece işçilik tutarı yer aldı. Tutar olarak ihracat geliri düşmüş gibi görünse de altın ithal edilmeden işçilik ihracatı yapılmış oldu.

Dahilde İşleme Rejimi nedir: Yurt dışında siparişi veren firma, üretimde kullanılacak altını DİR kapsamında gönderir. Üretim yapılır ve ürünler sözleşmeye uygun olarak belirli bir süre içinde gönderilir. DİR kapsamında, ülkeye ithalat yapılmadığı (Altın parası ödenerek ithal edilmediği) için altın ithalatı nedeniyle cari açık etkilenmez. Firma ürünleri gönderirken (altının sahibi gönderici olduğundan) altın için değil sadece işçilik için fatura keser. 10 kg altın gönderen bir firmaya 60 bin*10= 600 bin USD artı yüzde 1 işçilik 10 bin USD 610 bin USD yerine 10 bin USD fatura kesilir.