Mutfaktan çıkan LPG otogazla güçleniyor

İSTANBUL - Büyük kentlerde doğalgaz kullanımının yaygınlaşması son 5 yılda tüplü ve dökme LPG'nin mutfak ve sanayideki pazar payını daraltırken, otogaz kullanımı artış gösterdi. EPDK verilerine göre 2003 yılında tüketilen 3 milyon 490 bin ton LPG'nin yüzde 48'i tüplü, yüzde 16'sı dökme, yüzde 36'sı otogazdan oluşurken, 2007'de tüketilen 3 milyon 700 bin ton LPG'nin ancak yüzde 37'si tüplü tüketime gitti. Geçen yıl tüketimde dökme grubunun payı da yüzde 6'ya gerilerken otogazın payı yüzde 57'ye yükseldi. 2007'de tüplü LPG pazarı bir önceki yıla göre yüzde 14 daraldı. Son 5 yılda tüplü ve dökme gazda tüketimin azaldığına dikkat çeken Demirören Grubu CEO'su Yılmaz Cömert, otogaz tüketiminde ise ciddi artış yaşandığını u kaydetti. Tüplü ve dökme segmentlerindeki bu değişimde en önemli etkenin alternatif yakıtlardan doğalgaz ve elektrik kullanımının artması olduğunu kaydeden Cömert, otogazdaki gelişmeyi ise LPG'nin çevre dostu ürün ve ucuz yakıt olmasına bağladı. Daralma sürecek Doğalgazın yaygınlaşmasının tüpgaz tüketimini olumsuz etkilemekle birlikte en önemli etkinin elektrik olduğunu söyleyen Cömert, "Hanelerde yemek pişirme, sıcak su temin etme ve ısınmada elektrikli cihazlar tercih ediliyor. LPG'li cihazların adeta üretimden kaldırıldığını görüyoruz. Ancak doğalgaz daha çok metropellerde tüketilirken, kırsal kesim ve varoşlarda ihtiyaçlar tüpgaz ile karşılanıyor" dedi. Tüplü LPG pazarının 2000 yılından bu yana yüzde 25 daraldığını söyleyen Likit Petrol Gaz Otogaz ve Tüp Gazcılar Bayileri Derneği (LİKPETDER) Başkanı Ergün Şahin de, daralmadaki temel etkenin dökmegaz ve tüpgaz müşterilerinin doğalgaza geçmeleri olduğunu vurguladı. Şahin, "Elektriğin LPG'ye göre daha ucuz olması, ısınma amaçlı kullanılan katalitik sobalarının yerine elektrik ocaklarının ve klimaların kullanılması, ısıtma amaçlı elektrik mutfak aletlerinin ve güneşe bağlı enerji sistemlerinin çoğalması, özellikle doğalgazın yaygınlaşmasının devam edeceğini de düşünürsek gelecekte tüplü LPG'nin daha da düşmesi beklenmektedir" diye konuştu. EPDK verilerine göre 2002'de 1.8 milyon ton olan tüplü LPG tüketiminin bugün 1.3 milyon ton seviyesinde olduğunu belirten Total Oil Türkiye AŞ LPG Direktörü Burak Ataman da doğalgazın yaygınlaşması sürdüğü sürece tüpgazda azalmanın devam edeceği öngörüsünde bulundu. LİKPETDER: Patlamalardan dağıtım şirketleri sorumlu Kamuoyunda 'tüp patlaması' olarak bilinen olayın LPG gazı patlaması olduğunu belirten Likit Petrol Gaz Otogaz ve Tüp Gazcılar Bayileri Derneği (LİKPETDER) Başkanı Ergün Şahin, patlamalarda dağıtım şirketlerinin birinci derecede sorumlu olduğunu idda etti. Şahin, "Sanayi ve Ticaret Bakanlığı'nın 23.12.2000 tarihli resmi gazetede yayımlanan tebliğin 11/son maddesinde 'dağıtım şirketleri yetkili makamlardan ruhsat almamış firmalarla LPG bayilik sözleşmesi yapamazlar' denilmektedir. 5307 sayılı LPG Piyasası Kanunu'nun 8'inci maddesi bayilere 'yetkili kurum ve kuruluşlardan ruhsat ve izinlerin alınması' yükümlülüğünü getirmektedir. Bu kanunlara uyulmadığı için, yıllar önce tüketicilerde yaşanan patlamalar artık bayilerin depolarında oluyor" dedi. LPG dağıtım firmalarını kanunlara uymamakla suçlayan Şahin, "Oysa kanunlara uyulsaydı bu bayilerle sözleşme yapılmazdı. Sözleşme yapıp sadece satış mantığıyla hedef koyan şirketler, sanayi tüpünü çok ucuz fiyatlarla verip kaçak piknik tüpü dolumuna göz yumuyorlar" diye konuştu. Bayiler imha edilmeye çalışılıyor FİRMA TEMSİLCİLERİ DE DEDİ? Cömert: 40 kişilik saha ekibi kurduk Medyada 'tüp patlaması' olarak verilen bilgilerin yanlış aktarıldığını söyleyen Yılmaz Cömert, bakımsız tüp, kontrolsüz dolum işlemi, tüpten tüpe aktarma, tüp içi kalitesiz gaz dolumunun parlama ve patlama olaylarının başlıca nedeni olduğunu söyledi. Grup olarak tüplerin bakımını eksiksiz yaptıklarını anlatan Cömert, "2005'te 4 milyon tüpü piyasadan çekerek, yenileri ile değiştirdik. İllegal faaliyetlerin takibi için 40 kişilik uzman saha ekibi oluşturduk. Tesislerimizde yapılan dolumların merkezden kontrolüne başladık. İthal edilen ürünün uygunluğunu takip için Yarımca'da tam teşekküllü bir laboratuvar kurduk" dedi. Ataman: Patlamalarda kullanıcı hata payı büyük Patlamaların büyük oranda kullanıcı hatasından kaynaklandığını belirten Burak Ataman, servis elemanının yetersizliği ile bazı üreticilerin stanndartlara uygun olmayan malzeme kullanmasının da kazaların oluşmasında etkili olduğunu kaydetti. Ataman, Total olarak tüketicilerin tüplü LPG ihtiyacını standartlara uygun bir tesiste üretilmiş, kalite kontrolünden geçmiş tüplerden sağlamasını tavsiye ettiklerini belirtti. "Daha da önemlisi tüp sökme ve takma işlemlerinde mutlaka yetkili kişilerden yardım almaları konusunda bilinçlendirmeye çalışıyoruz" diyen Ataman, Total olarak tüplü segmente önem verdiklerini vurguladı. Rakamlarla LPG pazarı . Sektörde 61 dağıtım firması faaliyet gösteriyor . Türkiye genelinde 15 bin ana bayi, 30 bin de tali bayi bulunuyor. . Tüplerin yüzde 90'ı evsel, yüzde 6'sı piknik ve yüzde 4'ü de sanayi tipi . Sektörün büyüklüğü 10 milyar 553 milyon YTL'ye ulaşıyor. . LPG sektörü yılda 4 milyar dolar vergi üretiyor. . Yaklaşık 450 bin kişi sektörde istihdam ediliyor. . 2007 yılında tüketim tüplü LPG'de yüzde 14, dökme LPG'de yüzde 54 azalırken, otogaz tüketimi yüzde 30 arttı. Ürün bazında tüketimin dağılımı Yıl Tüplü Dökme Otogaz Toplam 2006 Satış (ton) 1.491.580 475.454 1.550.605 3.517.639 Oran (%) 42.40 13.52 44.08 100 2007 Satış (ton) 1.302.434 216.470 2.006.263 3.525.167 Oran (%) 36.95 6.14 56.91 100 Tüpgaz satışının dağıtıcılar bazında dağılımı (2007) Tüplü LPG Firma Satış (Ton) Pazar payı (%) Aygaz 439.553 33.75 Milangaz 157.279 12.08 İpragaz 235.035 18.05 Shell 15.667 1.20 Mogaz 73.879 5.67 BP 64.711 4.97 Total 60.281 4.63