Open Skies (Açık Semalar) Anlaşması, sektörde satın alma ve birleşmeleri artıracak / Sivil havacılık yeniden şekilleniyor

LONDRA - Önceki gün yürürlüğe giren "Açık Semalar Anlaşması" (Open Skies) dünya sivil havacılık sektöründeki yatırımları derinden etkileyecek. Denetim, vergi, yönetim danışmanlığı ve kurumsal finansman alanında hizmet veren Deloitte'in araştırmasına göre, havayolu firmaları oluşacak yeni dünyayı şekillendirmek için bazı satın alma ve birleşme işlemlerini gerçekleştirebilir. Özellikle bu işlemler Açık Semalar Anlaşması'nın ikinci kısmının yürürlüğü girmesi ile birlikte, mevcut kurallara göre Amerikan havayollarındaki Avrupa yatırımının kolaylaştırılmasını takiben artabilir. Rekabet artacak ABD ve Avrupa Birliği (AB) arasındaki anlaşmaya göre bundan böyle AB üyesi ülkelerin havayolları ABD kentlerine, ABD havayolları da AB kentlerine herhangi bir kısıtlama olmadan sefer düzenleyebilecekler. Anlaşma, havayolu şirketlerinin sadece kendi ülkelerinin havaalanlarından değil herhangi bir Avrupa Birliği ülkesinin havaalanından uçabilmesine imkan veriyor. Açık Semalar Anlaşması ile birlikte havayolu şirketleri arasında, özellikle yoğun yolcu trafiğinin olduğu Heathrow'dan uçuşlardaki rekabet daha da artacak. Önceden Heathrow'dan ABD'ye dört havayolu şirketi uçuyordu, ancak anlaşma, Avrupa ve ABD kökenli havayolu şirketleri arasında stratejik iş ortaklıklarının Heathrow'dan ABD'ye hat açabilmenin en iyi yol olduğunu gösteriyor. Havayolu firmalarının, oluşacak yeni dünyayı şekillendirmek için bazı satın alma ve birleşme işlemleri gerçekleştirmesi bekleniyor. Bu anlaşmaların, özellikle Açık Semalar Anlaşması'nın ikinci kısmının yürürlüğü girmesi ile birlikte, mevcut kurallara göre Amerikan havayollarındaki Avrupa yatırımının kolaylaşmasını takiben artacağı tahmin ediliyor. Anlaşma ayrıca, Avrupa ve ABD'de ikincil önemdeki hava limanlarının da canlanmasına ve bir noktadan diğer noktaya direkt uçma imkanı tanıması ile birlikte tüketiciye daha fazla seçenek sunulmasına da olanak sağlıyor. Tüketiciye yarayacak Anlaşmada asıl kazanan taraf ise hem ABD hem de AB'deki tüketiciler olacak. Aynı hat üzerindeki yolcu için daha fazla havayolunun rekabet etmesi sonucu fiyatlar düşecek, ancak bu düşüşün büyük etkisi daha çok 'business class' biletlerde hissedilecek. Açık Semalar Anlaşması'nı değerlendiren Deloitte Türkiye Havacılık ve Ulaştırma Endüstri Lideri Selçuk Ürkmez bu anlaşmanın bazı büyük havayolları için kazançlı olacağını, bazı küçük havayollarını ise sıkıntıya sokabileceğini vurgulayarak şunları söyledi: "Sektörde satın alma ve birleşmeler veya stratejik iş ortaklıklarının artacağı bir sürecin başlayacağını tahmin ediyoruz. Bu anlaşma tüketicinin önüne daha fazla seçenek sunmakla birlikte, bilet fiyatlarında rekabetten kaynaklanan çok fazla indirim beklememek gerekiyor. Zaten şu anda gerçek bilet fiyatları büyük ölçüde düşmüş durumda. Business class biletlerde önemli bir indirim beklenebilir, ama ekonomi sınıfındaki indirim sınırlı kalacaktır. Avrupa ve ABD arasındaki okyanus ötesi sivil havacılık trafiği, tüm dünyadaki havayolu trafiğinin yüzde 60'ını oluşturuyor. Her yıl 50 milyon yolcu bu hatlarda uçuyor. Bu nedenle, Açık Semalar Anlaşması havacılık sektörünü derinden etkileyecek." TÖSHİD: Türkiye'yi bağlamıyor ama tedbirli olmalıyız Türkiye Özel Sektör Havacılık İşletmeleri Derneği (TÖSHİD) Genel Sekreteri Musa Alioğlu, "Açık Semalar Anlaşması"nın AB üyesi olmadığımız için şimdilik Türk havacılık sektörünü bağlamadığını ancak tedbirli olmak gerektiğini söyledi. Uygulama ile Türkiye'ye gelen havayolu şirketinin İstanbul'dan herhangi bir il'e kısıtlama olmaksızın iç seferler yapabileceğini kaydeden Alioğlu, uygulamanın Türkiye'de başlaması durumunda özellikle iç hatlarda çalışan şirketlerin büyük zarara uğrayacağını da belirtti. Alioğlu, "Türkiye'nin toplam uçak filosu 260 dolayında. ABD'de filosu 400 uçağı geçen şirketler var. Hal böyle olunca zayıfla güçlünün eşit şartlarda rekabet etmesi gibi bir durum ortaya çıkıyor" dedi. Alioğlu, yarın Dışişleri Bakanı ile randevuları olduğunu ve bu konuyu da gündeme getireceklerini ekledi.