Özel sektör uygulamaya katılmalı

 

 

 

 

ANKARA - Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanı Nihat Ergün'ün 26 Aralık 2012 tarihinde İstanbul'da açıkladığı Türkiye Demir-Çelik ve Demir Dışı Metaller Sektörü Strateji Belgesi ve Eylem Planı'nın temel hedefleri Türkiye'yi yüksek katma değerli ürünlerde üretim üssüne dönüştürmek, bu amaçla hukuki ve idari düzenlemeleri yapmak, üretim altyapısını, dış ticareti ve Ar-Ge kapasitelerini geliştirmek şeklinde sıralanıyor. Demir-çelik genel başlığı altında çelik boru, döküm, alüminyum ve bakır gibi, birbiriyle etkileşen ancak her biri kendine has  özellik ve sorunlara sahip alt yan sektörleri kapsayan iddialı bir doküman söz konusu.

 

DÜNYA Mikro Politika belge ve eylem planının sektörel iç tutarlılığını, öngörülen hedeflerin ne ölçüde gerçekçi olduğunu, sektörün hazırlık süreçlerinde gerektiği etkinlikte yer alıp almadığını ve görüş ve taleplerin belgeye ve plana ne ölçüde yansıdığını sorguladı. Sektör liderleri strateji ve eylem planını genel olarak benimsiyor, gerçekleşebilir buluyor. Ama, tahmin edileceği gibi bazı şart ve taleplerle birlikte.

 

H.YENER GÜREŞ

Türk Yapısal Çelik Derneği Başkan Yardımcısı

 

Sektörün beklentilerini karşılıyor

 

Strateji Belgesi ve Eylem Planı tarafların ve STK'lerin görüşü alınarak hazırlanmış bir metin. Öncelikle yüksek katma değerli ürünlerin üretim üssü yaklaşımını önemsiyoruz. Çünkü inşaat sektöründe çelik yapı elemanlarının katma değeri iki yönden yüksek: Bir, yaklaşık tonu 600 dolara alınan çelik yapı elemanı haline getirildikten sonra 5-7 kat artan fiyatla satılabilmekte. Değer artışını sağlayan bilgi birikimi, teknoloji ve emek bu ülkenin; aradaki fark Türkiye'de birilerine kalmaktadır. İki, özellikle siyasi istikrar açısından sorunlu ülkelere ihracatta çelik yapı malzemesini Türkiye'de imal ettiğinizde

sözleşme bedelinin yaklaşık yüzde 80'ini akreditif karşılığı alırsınız. Böylece Türkiye'nin riski yüzde 20 mertebesine iner. Belge ve planın temel hedefleri hukuki ve idari düzenlemeleri yapmak, üretim altyapısını geliştirmek, dış ticarette aksayan yönleri gidermek, insan kaynaklarını ve Ar-Ge kapasitelerini geliştirmek. Yapısal çelik ve çelik yapılar açısından SWOT analiziyle belirlenen bu yaklaşım bu seviyede tutarlı. Ancak, önemli olan ilgili sanayi ve STK'ların üstlenecekleri rolün doğru algılanması ve uygulanması, bakanlığın koordineli çalışma ortamı yaratması. Belge genel esasları kapsıyor. Konuya böyle bakıldığında, hedefler gerçekçi ve gerçekleştirilebilirdir. Bazı ülkelerin Türkiye'den yapılan ithalata getirdikleri sınırlamalara ve engellemelere karşı da önlem alınması gerekli. Belge ve plan yapısal çelik ve çelik yapı sektörünün beklentilerini büyük ölçüde karşılıyor.

Sektörümüz eylemler için çalışmalara başladı. Öncelikli konular şöyle: Güvenli ve teknik mevzuata uygun olmayan ithal ve yerli ürünlerin denetimi kapsamında derneğimizce Yüksek Fen Kurulu Başkanlığı'nın talebi üzerine hazırlanarak 2007 yılında yayımlanan "Yapı Çeliği İşleri Teknik Şartnamesi" ve bu yıl yayımlanacak "Hafif Çelik Karkaslı Yapılar Tasarım ve Yapım Esasları" önemli bir boşluğu dolduruyor. Bu dokümanların yönetmelik haline getirilmesi ve çelik yapılarda kullanılacak çelik ve demir dışı metal kalitesinin disiplin altına alınması şart. Orta kademe nitelikli eleman eğitiminde sektörün çelik yapı

montajı, yapısal ve endüstriyel çelik imalatı gibi konularda eğitimli ara elemana ihtiyacı var. Ar-Ge eylemiyle ilgili olarak, dernek bünyesindeki Yapısal Çelik Eğitim ve Araştırma Merkezi koordinasyonunda Ar-Ge projeleri yapılması için üyelerimizle koordinasyon yürütülüyor. Demir-çelik sektörü birçok bakanlık ve kurumu ilgilendiriyor. Bu nedenle, özellikle mevzuat düzenlemeleri ve teşvik tedbirleri konusunda, Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının gerekli koordinasyonu hayata geçirmesi gerekecek.

Eğer bu yeterince sağlanamazsa eylem planının eyleme dönüşmesi mümkün olmayabilir. Tüm ilgililerin özel sektör temsilcileri ve STK'lerle işbirliğine önem vereceğine inanıyoruz. Aksi halde, mekanizmanın bürokratik ağırlıklı yapısı Strateji Belgesi ve Eylem Planı'nın uygulamasını olumsuz etkileyebilir.

 

DR. VEYSEL YAYAN

Türkiye Demir Çelik Üreticileri Derneği Genel Sekreteri

 

Enerji maliyetleri büyük sorun

 

Strateji Belgesi'nin genel bir vizyonu var. Bu vizyon demir çelik ve demir dışı metaller sektöründe yüksek katma değerli ürünleri üretmek ve Türkiye'yi bu ürünlerin üretim üssü haline getirmek. Böylece yalnızca Türkiye'nin kendi talebini değil; aynı zamanda başta bölge ülkeleri olmak üzere tüm dünyanın bu ürünlere olan talebini karşılayabilir bir hale gelmek. Bu vizyona ulaşabilmek için sektörün rekabet gücünün artırılması ve sürdürülebilir bir çerçevede üretim yapabiliyor olması gerekiyor. Sektör açısından en önemli hususların başında elektrik fiyatlarının düşürülmesi geliyor. Bu yükü kaldırabilecek durumda değiliz. Aralık ve ocak aylarında üretim düştü, şubat ayında muhtemelen düşecek. Dünyada üretimini en hızlı artıran bir sektörden bahsediyoruz. Nihayet deniz bitti, daha fazla devam edemiyoruz. Üretim düşünce ihracat değerlerine de yansıyor. Benzer durum, hurda ve cevherde çevre katkı paylarının kaldırılmasında da geçerli. Dünyanın hiçbir ülkesinde uygulanmayan katkı payı kuruluş bazında 5- 6 milyon TL civarında maliyet getiriyor. Çevrenin korunmasına katkı sağlayan ama kuruluşlarımıza ciddi maliyet getiren bu tür bürokratik engellerin kaldırılmasına ihtiyaç duyuyoruz. Şu anda uluslararası dünya çelik sektöründe 550 milyon ton civarında atıl kapasite var; üretim ve fiyatlar üzerinde baskı yapıyor. Maliyetleri tutturamayan birçok kuruluş kapatılma tehlikesiyle karşı karşıya. AB ile aramızdaki serbest ticaret anlaşması çelik sektörüne devlet yardımını mümkün kılmıyor. AB bize sıfırladığı vergileri üçüncü ülkelere de sıfırladı. Dolayısıyla AB bizim için kolay bir pazar olmadı. AB çelik sektörüne her türlü yardımı yasaklıyor. Kendisi ise olağanüstü ölçülerde desteklemişti. Aramızda, Türkiye'nin AB ile olan genel ilişkisinden daha kötü bir çelik serbest ticaret anlaşması var. Biz bundan kuvvetle müştekiyiz. Bu anlaşmanın, uç teknolojiler, yüksek katma değerli ürünler, ve Türkiye'nin üretmeyip ithal ettiği ürünlerin üretimini mümkün kılacak yatırımlarda devlet yardımını serbestleştiren bir revizyonuna ihtiyaç var. Ekonomi Bakanlığı'nın ilgili birimleri bu konuyu görüşüyorlar. Biz bu talebimizde ısrarlıyız. Devletten beklentimiz üçüncü ülkelerin koruma tedbirleri için Türk çelik sektörünü savunacak mekanizmalar oluşturması. Strateji belgesinin güven ve kararlılıkla uygulamaya aktarılmasını bekliyoruz.

 

TAHSİN ÖZTİRYAKİ

 

 

TAHSİN ÖZTİRYAKİ

İstanbul Demir ve Demir Dışı Metaller İhracatçıları Birliği Başkanı

 

Kamunun rolü önemli 

 

Strateji Belgesi ve Eylem Planı'nın iç tutarlılığa sahip olduğunu düşünüyorum. Alt sektörler ne kadar farklı gibi görünse de güçlü ve zayıf yönler, fırsat ve tehditler büyük oranda ortak. Strateji ve eylem planında bahsedilen sektörler bir bütün olarak düşünülerek ortak sorunlar ele alınmış. Daha detaya inildiğinde Demir-çelik ile demir, demir dışı sektörlerinin ihtiyaçları farklı. Önümüzdeki yıllarda demir ve demirdışı sektörünün çelik sektöründen bağımsız strateji belgesi ve eylem planına sahip

olmasını temenni ediyoruz. Öngörülen hedefler Türkiye koşulları düşünülerek ortaya konulmuş. Hedeflerin öngörülen sürede uygulanamaması için bir neden yok. Plandaki hedeflerin önemli bir bölümünde bakanlık ve kamu kuruluşlarına önemli rol düşüyor. Bu çerçevede kamunun stratejide ağırlığa sahip olması kaçınılmaz. Fakat eylem planının uygulama, izleme ve değerlendirme bölümlerinde özel sektörün sürekli biçimde

katılımcı olarak yer alması gerektiği kanaatindeyim.

 

ERDOĞAN GÜÇLÜ

Demir Çelik Haddeciler Derneği Genel Sekreteri

 

Sektörün önünü açıyor

 

Sektör, bu strateji belgesinin hazırlık sürecinde her şeyiyle yer aldı. Demir çelik sektörüyle ilgili bütün dernek ve kuruluşlar bu toplantılara katıldı. Belli bir mutabakatla bu rapor yayımlandı. Şimdi ise Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ilgili kuruluşları teker teker toplantıya çağırıp bu konuların bir an önce realize olması için çalışmalara başladılar. Sektörün şikayet ve isteklerini, kısa orta ve uzun vadede neler yapılması gerektiğini Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, bu kuruluşlarla teker teker görüşüp bildirecek. Eğer bunlar tatbik ederlerse, kuruluşlarımız bunları benimserse sektörün önü de açılır, rahatlar. Bizim taleplerimiz karşılandığı taktirde bürokratik engel diye bir şey kalmayacak. O zaman herkes rahatlayacak, ne yatırım yapacağını bilecek. Bu rapor sektörün önünü açıyor.

Güzel şeyler çıktı bu strateji belgesinden, bunların tatbikata koyulması önemli. Mühim olan talep edilen isteklerin yürürlüğe girmesi.

 

NAMIK EKİNCİ / Çelik İhracatçıları Birliği Başkanı

 

 

NAMIK EKİNCİ / Çelik İhracatçıları Birliği Başkanı

 

Eylem önerileri gerçekçi, tamamlayıcı ve tutarlı bir belge

 

Belgede genel olarak demir çelik sektörünü ve sanayinin bütününü ilgilendiren eylemler yer alıyor. Bu yönüyle tutarlı ve tamamlayıcı olduğunu söylemek mümkün. Örneğin elektrik maliyetlerinin azaltılması amacı tüm demir ve demir dışı metaller sektörleri için de geçerli. Hurda ve kömür ithal‚tından alınan çevre katkı payı oranlarının azaltılması ise, daha çok demir çelik sektörünü ilgilendiriyor. Eylemlerin büyük kısmı son derece gerçekçi. İlgili bakanlıkların yapacakları düzenlemelerle gerçekleştirilebilecek eylemler, kamunun ihracat hedefine ulaşma konusundaki azim ve kararlılığını da ortaya koyacak. Sektör, strateji belgesinin hazırlık çalışmalarında gerektiği ölçüde yer aldı. Belge ve planın uygulanma,

izlenme ve değerlendirmesini Bakanlık yetkililerinden oluşan bir kurul yürütecek. Bakanlığımız bu sürecin tüm paydaşların aktif katılımıyla yürütülmesini hedeflemekte. Çelik İhracatçıları Birliği olarak gerekli desteği sağlayacağız.

 

Türkiye demir-çelik ve demir dışı metaller sektörü (2012-2016) strateji belgesi ve eylem planının ana hedefleri

 

İDARİ DÜZENLEMELER

 

Sanayide elektrik enerjisi girdi maliyetleri azaltılacak.

 

Yakıt ve atıklarla hurda çevre katkı payı düşürülecek. Ortak çevre birimleri kurulacak. 

 

Avrupa Kömür Çelik Topluluğu Anlaşması'nın devlet yardımlarını kısıtlayan hükümlerinin esnetilmesine çalışılacak.

 

ÜRETİM ALTYAPISI

 

Girdi Tedarik Stratejisi çalışmalarında işbirliği ve koordinasyon sağlanacak.

 

Rüzgar enerjisi yatırımlarında yerli girdi teşvik edilecek. 

 

Kamu yatırımlarında yerli girdi kullanımı teşvik edilecek. 

 

Çevre yatırımları desteklenecek.

 

Enerji verimliliği projelerine destek verilecek. 

 

DIŞ TİCARET

 

Afrika ve Ortadoğu için ihracatta kredi sigorta uygulaması başlatılacak.

 

erli üreticiler düşük fiyatlı ithal ürünlere karşı korunacak. 

 

Teknik mevzuata uygun olmayan ithal ve yerli ürünlerin denetimi etkinleştirilecek.

 

Komşu ülkelere ihracatta karayolu, demiryolu ulaşımı iyileştirilecek.

 

İNSAN KAYNAKLARI

 

Orta kademe nitelikli eleman eksikliği için eğitim programları düzenlenecek.

 

İş Kanunu 30'uncu maddede yer alan "Yer altı ve su altı işlerinde özürlü işçi çalıştırılamaz" istisnasına, demir-çelik ve demir dışı metallerde üretim hattında çalışanlar da ilave edilecek. 

 

AR-GE

 

Atık analizi yapacak laboratuvarların sayısı artırılacak.

 

Ar-Ge destekleri sanayinin diğer araştırma ve iyileştirme faaliyetlerini de kapsayacak. 

 

Çevre kirliliğine karşı ve atık değerlendirilmesine yönelik projeler desteklenecek.

 

Kamu koordinasyonunda ‘Ulusal Odak Projeleri' oluşturulacak.