Petrol arttıkça betonlu kuyular tekrar açılıyor
Petrol fiyatlarının yüksek seyretmesi çevresi dünyanın en zengin rezervleriyle dolu Türkiye'de, geçmişte kapatılmış ve üstü betonlanmış kuyuların tekrar açılmasına neden oluyor.
Meltem GÜNDÜZ
ANKARA - Türkiye'de uzun zamandır tartışılan "Türkiye'de petrol var mı, yok mu?", "Petroller betonla kapatılıyor" şeklinde tartışmalar devam ederken arama çalışmaları da sürüyor. "Petrol var mı, yok mu?" sorularına Petrol İşleri Genel Müdürlüğü yayınlarından ilginç istatistik geldi. Türkiye'de geçen yıl açılan 170 kuyunun yarısına yakınında, petrol ve gaz bulundu. Ancak bin kuyu ile tüm Türkiye'deki petrol üretimi 30 bin varille Suudi Arabistan'da bir kuyuya denk geliyor. Bu arada petrol fiyatlarındaki artış trendi, varili 12 dolar iken verimsizlik gerekçesiyle kapatılan kuyuların tekrar açılmasına yol açtı.
Bin kuyu, 30 bin varil üretim
Petrol İşleri Genel Müdürlüğü 2011 yılı faaliyet raporuna göre geçen yıl içerisinde Türkiye'de yerli-yabancı 81 petrol arama şirketi toplam 170 sondaja imza attı. 299 bin 162 metre sondaj kazısı yapıldı. Sondajların sonunda 42 kuyuda petrol, 21 kuyuda doğalgaz bulunurken, 24 kuyuda çalışmalar devam ediyor. Çalışma yapılan kuyular çıkarıldığında Türkiye'de yapılan sondajların neredeyse yarısında petrol ve gaz olduğu sonucuna ulaşıyor. Yine rapora göre Türkiye'de 1934 yılından bu yana yaklaşık bin 600 kuyuda üretim yapıldı. Halen yaklaşık bin kuyudan üretim yapılıyor. Üretim kuyu sayısı aynı olan Türkiye'de üretim 30 bin varilken, Suudi Arabistan'da yaklaşık 10 milyon varil.
Betonla kapatılan kuyular tekrar açılıyor
Dünya petrol fiyatlarının 118 dolar olması nedeniyle Türkiye'de aramaların cazip hale geldiğini anlatan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı yetkilileri, günde sadece 1 varil petrol üreten kuyular olduğunu söyledi. Geçmişte petrol fiyatlarının 12-13 dolar seviyelerinde olması nedeniyle üretimi fizibl olmayan olan birçok kuyunun betonla kapatıldığını anlatan yetkililer, TPAO'nun 2007 yılından itibaren petrol fiyatlarını 100 dolarları aşmasıyla tüm betonlu kuyularda üretime tekrar başladığını söyledi.
Sektörün üretim değeri 4.5 milyar dolar
Yine Petrol İşleri Genel Müdürlüğü verilerine göre 2011 yılında 128 petrol sahasından 2 milyon 367 bin 251 ton ( 16, 4 milyon varil) ham petrol ve 65 doğal gaz sahasından ise 793 milyon metreküp doğalgaz üretildi. Petrol İşleri Genel Müdürü verilerine göre Türkiye'nin üretilebilir petrol rezervini 45.3 milyon ton olarak açıkladı. Bu rezervin, Türkiye'nin yaklaşık 1 yıllık petrol tüketimine denk. 2011 yılında sektörün üretim değerinin 4.5 milyar dolar. Türkiye'de bugüne kadar petrol arama üretim sektörüne 11 milyar dolarlık yatırım yapıldı. Yatırımların 2.5 milyar doları ise TPAO'nun son dönemde petrol arama hamlesi başlattığı Karadeniz ve Akdeniz projelerine harcandı.
Dünya rezervinin yarısı Türkiye'nin çevresinde
Öte yandan Anadolu Ajansı'nın haberine göre dünyada 1 Ocak 2012 tarihi itibarıyla kanıtlanmış petrol rezervi geçen yılın aynı ayına göre yaklaşık yüzde 3.6 artarak 1 trilyon 523.23 milyar varile yükseldi.
Birincil enerji kaynakları arasında stratejik konuma sahip olan ham petrol 2011 yılında dünya enerji talebinin yüzde 33.1'ini, doğalgaz ise yüzde 23.8'ini karşıladı. Dünya genelinde kanıtlanmış petrol rezervinin yüzde 56.4'ü, doğalgaz rezervinin ise yüzde 65'i Türkiye'nin yakın coğrafyasında bulunuyor.
Petrol rezervi bakımından ilk sırada 264.52 milyar varil ile Suudi Arabistan yer aldı. Bu ülkeyi 211.17 milyar varil rezerv ile Venezuela, 173.63 milyar varil rezerv ile Kanada, 151.17 milyar varil rezerv ile İran, 143.10 milyar varil rezerv ile de Irak takip etti.