"Bölgesel asgari ücret dengeleri bozabilir"
Kalkınma Bakanlığı'nın çalışmasında, bölgesel asgari ücretlerin sonuçları masaya yatırıldı. Asgari ücretin bölgelere göre farklılık göstermesi, işgücüne katılımda bir fayda sağlamayacağı belirtildi.
Mehmet KAYA
ANKARA - Kalkınma Bakanlığı uzmanlarından Sırma Demir Şeker ve Müşerref Küçükbayrak, bölgesel asgari ücret uygulamasının yoksulluğu ve işgücü piyasasını olumsuz etkileyeceğini ileri sürdü. Bölgesel olarak asgari ücretlerin farklılaştırılmasının olası sonuçlarını işgücü piyasası göstergeleri ve geçim durumu-yoksulluk açısından inceleyen bir çalışma yapan uzmanlar, işgücü piyasasının kötü olduğu yerlerde istihdamı artırma amaçlı yapılacak düşük asgari ücret uygulamasının bu bölgelerde aynı zamanda geçim koşullarının da zor olması nedeniyle yoksulluğu artırabileceği uyarısı yapıldı. Göreli olarak geçimin daha kolay olduğu bölgelerde ise iş piyasasının bozulma riski bulunduğu tespit edildi. Çalışmada, Türkiye'de bölgeler arasında hem işgücü piyasası göstergeleri, hem de geçim durumu-yoksulluk açısından bölgesel farklılıklar bulunduğuna işaret edildi. Bölgesel asgari ücretin sadece istihdamı artırma odaklı olarak ele alındığını ancak ücretin miktarının çok sayıda faktörü etkilediği vurgulanan çalışmada, her bir faktörün bölgesel göstergelere farklı düzey veya yönde etki ettiği vurgulandı.
Bölgesel farklılıklar uçurumu derinleştirebilir
Bakanlığın çalışmasında, istihdamı artırmak amacıyla işgücü göstergelerinin kötü olduğu bölgelerde, asgari ücretin düşük belirlenmesi halinde istihdamın artabileceği, buna karşılık geçim durumunun daha da bozulmasına yol açılacağı vurgulandı.Tersi biçimde, geçimin kolaylaştırılması amacıyla yükseliş yönünde yapılacak asgari ücret değişikliklerinin işgücü göstergelerindeki bölgesel farklılıkları derinleştirileceğine işaret edildi. Çalışmada, asgari ücretin bölgesel olarak farklı uygulanmasının, işgücü göstergeleri ve geçim güçlüğünü azaltmak amacına tam olarak karşılık gelemeyebileceği belirtilirken, bölgesel asgari ücret uygulamasının olası etki edeceği faktörler de sıralandı. Buna göre, çalışan kişinin hane geliri, kişinin aldığı sosyal yardımların miktarı, göç hareketleri ve hane refahına etki edeceği kaydedildi.
Türkiye’de geçimin en zor olduğu bölge Mardin Şırnak, Batman
Çalışmada, satın alma gücü, tarım dışı gayrisafi katma değer, ortalama eğitim yılı, ücretsiz aile işçisi hariç istihdam oranı kullanılarak geçim zorluğu endeksi oluşturuldu. Bu endekste Türkiye
ortalamasına göre geçim zorluğu sıralaması yapıldı. Düzey2’ye göre yapılan sınıflamada TRC3 Bölgesi (Mardin, Batman, Şırnak ve Siirt) en zor geçim şartlarını yaşayan bölge olurken, en kolay olduğu bölge İstanbul oldu.