"Kapanan kapı var ama biz kapatmayız"

ANKARA - Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı, Suriye ile ticarette son 1 yılda yaşanan olaylardan dolayı azalma olduğunu söyledi. Yazıcı, yaşanan gelişmelerden dolayı kapıların kapatılması konusunda tedbir olup olmayacağına ilişkin, "Kapanan kapı var ama biz kapatmayız" dedi.

Yazıcı, Meclis'te gazetecilerin sorularını yanıtladı. Suriye'de yaşanan gelişmeler nedeniyle gümrük kapılarında sorun yaşanıp yaşanmadığı sorusuna Yazıcı, "Yok, faaliyetler devam ediyor. Ülkeler arasındaki ticaret, halk arasında ticarettir. Ticaret özel sektörün yaptığı faaliyettir. Özel sektörün bu faaliyeti, kamunun sağladığı güven çerçevesinde devam eder. O güven çerçevesi içinde devam ediyor. Sınır kapılarımızın gümrük kapılarımızın bir kısmı gayrı faal durumda, bir kısmı devam ediyor. Tüccarların ticareti sürdürmesi, güven ortamının oluşmasına ve gelişmesine bağlı. Bu açıdan bakıldığında geçen yıla göre ticari aktivitemizde bir azalma var. İnşallah güven ortamı doğar ve aktivite artar" dedi.

Yazıcı, "Kapıların kapanması gibi bir tedbir var mı?" sorusuna, "Kapanan var ama biz kapatmayız" derken, "Yaşanan bu gerilimden dolayı var mı? sorusuna, "Hayır, hayır" karşılığını verdi. Suriye ile ticarette, 1 yıla yakın bir süredir başlayan gerilim dolayısıyla bir azalma olduğuna işaret eden Yazıcı, güvenli ortam olmayınca tüccarın risk almadığına dikkati çekti. Yazıcı, Körfez ülkelerine transit ticaret de yapılamadığını belirterek, "Onu ya İskenderun'dan İskenderiye'ye yapıyoruz ya Habur'dan veya Gürbulak'tan, dolaylı yollardan yapmaya çalışıyoruz" diye konuştu.

Yazıcı, son 1 yıldaki gelişmelerden ötürü meydana gelen zararın sorulması üzerine, şöyle konuştu: "Bir yerden tabii ki beklediğiniz performansı yakalayamamışsanız o ürün başka yer bulur. Ticari hayat çok dinamik. Adam ürettiği bir malı dün oraya pazarlıyorsa, bugün orada bu imkan yoksa, başka yer buluyor. Geçen yıla kıyaslandığında dış ticaretimizin geçen yılı da aşacağı görüntüsü veriyor. En azından 3-4 aylık rakamlar gayet güzel. İhracatın ithalatı karşılama oranının da büyümesine bağlı. Yüzde 64-65 karşılama oranı var. Önceki yıllarda bu oran daha düşüktü."

"Tek kapı iki idare olamadı"

Yazıcı, "Başbakan'ın da çok önemsediği Hicaz Demiryolu Projesi rafa mı kalktı?" sorusuna karşılık şunları kaydetti: "Rafa kalkma bekleme anlamındaysa doğru. Ama gündemden çıkartıldığı anlamındaysa doğru olmaz. Uygun ortam olursa yine icra planı devreye girer. Tek taraflı yapmanız mümkün değil. Bizim ortak kapı yapma projemiz vardı. Başladık, ilk Nusaybin kapısını yaptık. Sonra bu olaylar oldu. Onlar yapmadı, biz kapıyı yapıp bitirdik. Modern bir kapı ama karşı taraf yok. Kaldı ki mevcut Nusaybin Gümrük Kapısı da gayrı faal durumda. Tek kapı iki idare şeklinde olacaktı. Bunu yapamadık. Ama Suriye'de inşallah beklenen güven ortamı olur yine aynı proje devam eder."

Bir gazetecinin "Kapı kapanmaz diyorsunuz" demesi üzerine Yazıcı, "Kapılarda ticari faaliyeti devlet yapmıyor, özel sektör yapıyor. Özel sektör yapabildiği oranda devam eder. Kamunun işlevi güvenceyi sağlamak, kontrol ve denetimi gerçekleştirmektir. Biz yapıyoruz. Diğer taraf da yapabildiği sürece devam eder. Yakın zamanda Akçakale için 'hizmet veremiyoruz' dediler. Faaliyet durmuştu. Sonra 'küçük araçların geçişini sağlayalım' dediler. Biz de 'olur' dedik, 'büyükler olmazsa küçükler geçmesin' demedik. Şimdi küçükler geçiyor. Büyüklerin giriş çıkışına hizmet vermede onların sorunu vardı, yapıp bitirirlerse yine ticaret erbabı giriş çıkış yapar" dedi.

Türk tırların geçişinde sorun olup olmadığı sorusuna Yazıcı, "Aktarılan çok önemli bir sıkıntı yok. Ama insanların algısı da önemli. İnsanların güvenlik sorun varsa, yabancı olarak o ülkede bulunan insanların güvenlik algısında da sorun oluşuyor. Ama 'biz gittik de bize şöyle yaptılar' diye aktarılan bir sorun yok. Ama sorun olduğu için başka geçişler, güzergahlar arıyorlar" karşılığını verdi.