"REACH'e verilecek teşvikle kimya ihracatı ikiye katlanır"

AYSEL YÜCEL

Yıllık 16 milyar doları aşan yurtdışı satış hacmiyle ihracatta ilk üç sektör arasında yer alan, bu yıl ise otomotivden sonra ikinci sıraya yükselen kimyacılar, hükümetten REACH/KKDİK desteği bekliyor.

AB’ye kimyasal ürün ihraç eden firmalara getirilen REACH kayıt zorunluluğunun ihracatçıya madde başına 40 bin eurodan fazla ek maliyet getirdiğini ve rekabet güçlerinin azaldığını vurgulayan sektör temsilcileri, bu konuda teşvik verilmesi durumunda 7 milyar dolara yaklaşan Avrupa kimya ihracatının çok kısa sürede ikiye katlanabileceğini savunuyor. Kimyacılar, bakanlıkların onayıyla temin edilebilecek belgelendirme teşviği ve birlik bünyesinde oluşturulacak ‘aracı ihracatçı’ formülü ile maliyetlerinin minimuma indirilmesini talep ediyor.

16. Dış Yatırımlar Paneli yapıldı

Düsseldorf, Köln, Duisburg, Essen şehirlerinin de içinde bulunduğu Almanya’nın Kuzey Ren-Vestfalya Eyaleti’nin Ekonomik Kalkınma Ajansı olan NRW Invest Türkiye ve DÜNYA gazetesi işbirliğinde düzenlenen 16. Türk Dış Yatırımları Paneli’nde Türk kimya sektörünün Almanya ve bu ülkeye yakın bölgelerdeki yeni yatırım fırsatları masaya yatırıldı. DÜNYA Genel Yayın Yönetmeni Hakan Güldağ’ın moderatörlüğünü yaptığı toplantıya NRW temsilcilerinin yanı sıra İKMİB Başkanı Adil Pelister, ChemCologne Müdürü Daniel Wauben, REACH Global Services (RGS) Genel Müdürü Ahmet Ecmel Yorgancı, NEDEX Kimya Yönetim Kurulu Başkanı Beliğ Ünlüer ve MKS DevO Kimya’nın kurucusu Korgün Şengün katıldı. Almanya, kimya sektöründe dünyanın en önemli ülkelerinden biri. Kuzey Ren-Vestfalya Eyaleti ise kimya sektöründe 16 eyalet arasında 5. sırada. Almanya’nın Henkel gibi kimyada en yüksek ciroya sahip 3 şirketi bu bölgede bulunuyor. NRW Invest Germany CEO’su Petra Wassner ve NRW Invest Türkiye Müdürü Adem Akkaya yaptıkları tanıtımda bölgenin Türk kimya sektörü temsilcileri için bölgenin büyük fırsatlar sunduğunu belirtti. Toplantının en önemli gündemi ise 1 Haziran 2007’de yürürlüğe giren REACH yönetmeliğinin sektöre getirdiği ek maliyetler ve zorluklar oldu. AB’de üretilen ve AB pazarına ithal edilen kimyevi maddelerin kayıt, değerlendirme ve izin prosedürlerini yeniden belirleyen REACH, AB’ye kimyasal ürün ihraç eden ülkelerin firmalarına da ek maliyetler ve yükümlülükler getiriyor.

Kurtuluş katma değerli üründe

Toplantıda söz alan İstanbul Kimyevi Maddeler ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (İKMİB) Başkanı Adil Pelister, Türkiye’nin ve kimya firmalarının kurtuluşunun katma değerli ürün ihracatından geçtiğine vurgu yaprak, “Bizim cari açığı azaltıcı katma değerli ürün ihracatına odaklanmamız lazım. Bunu sağlayacak önem konulardan biri de katma değerli ihracata verilecek teşvikler. Devlet yatırım konusunda teşvik verdiği gibi belgelendirme konusunda da teşvik verebilir. Madde başına ise 40 bin euroya kadar çıkabilen REACH masrafında bakanlıkların onayıyla temin edilebilecek teşvikler maliyetleri düşüreceği için ihracatımız da önemli oranda hızlanacak” dedi. Pelister, REACH konusunda RSG ile iyi bir işbirliği yaptıklarının da altını çizdi.

İhracat taahhüdü ile destek

MKS DevO Kimya kurucusu Korgün Şengün, Türkiye’nin bu dönemde ihracata ihtiyacı olduğunun çok açık olduğunu belirterek, REACH’in ihracatçıya firmasına göre 100 bin euroya varan ek maliyet getirdiğini dile getirerek, bu konuda hükümetten teşvik beklediklerini söyledi. Şengün, “Devlet bu kapsamda ihracat taahhüdü ile REACH desteği verebilir. Devlet bunu verdiği anda Türkiye’nin Avrupa’ya ihracatı ikiye katlanır” dedi. RGS ile çalışmaktan memnun olduklarının da altını çizen Şengün, “RGS olmasa bu maliyet bu iki katına çıkardı. RGS bunu bir havuz yapar ve ihracatı oranın üstünden yaparsa biz çok ciddi tasarruf sağlamış oluruz ve ihracatımız katlanır” dedi.

10 yıldır külfet yaratıyor

Türk kimya sektörünün 10 yıldır AB REACH mevzuatının teknik ve mali külfetini taşıdığına dikkat çeken REACH Global Services (RGS) Genel Müdürü Ahmet Ecmel Yorgancı ise 2017’de Türkiye’de yürürlüğe giren KKDİK ile bu işlem ve masrafların yeniden devreye gireceğini, dolayısıyla mükerrer çalışmaların söz konusu olacağını dile getirdi. KKDİK mevzuatı ile REACH mevzuatlarını birbirine eşit kabul ettirmenin daha faydalı olacağını, Türkiye’de kayıtlı olan bir maddenin AB’de serbest dolaşımının sağlanması gerektiğini belirten Yorgancı, “AB’de Bayer için de aynı külfet söz konusu. Onlar da AB’de bir masrafta bulundular ve Türkiye’de ikinci kez kayıt yapıyorlar. Dolayısıyla bu çifte durumu engellememiz lazım” dedi. Yorgancı, ayrıca 1995 yılında imzalanan Gümrük Birliği anlaşmasının bugünün şartlarını karşılamadığını belirterek, “Gümrük Birliği anlaşmamız zaman aşımına uğradı.21.Yüzyılın globalleşme ve entegrasyon koşullarını hiçbir şekilde yansıtmıyor. Bu nedenle birinci önceliğimiz Gümrük Birliği’nin modernizasyonu olmalı” dedi.

Yeni müracaatlar daha pahalı

Toplantıda ‘Made in Turkey’ damgasının öneminin altını çizen NEDEX Kimya Yönetim Kurulu Başkanı Beliğ Ünlüer de “Türkiye’nin imajını geliştirmek zorundayız. Çin ya da Hindistan değiliz, ucuz olamayız. Ancak kalitede de henüz yeterli değiliz. Önce hayal kuracağız. O hayal bizi motive edecek. Motivasyon bizi cesaretlendirecek ve inancımız artacak. İnandıkça da yapacağız. Yarı mamulü de hammaddeyi de kendimiz yapmalıyız. Yapılamayacak hiçbir şey yok. Kimya sektörünün büyük bir bölümü Türkiye’ye kayacak. Almanya, ‘bizim ihtiyacımız kalmayan kısımlarda sizinle çalışacağız’ diyor. Hadi hep birlikte öğrenelim ve yapalım” dedi. Ünlüer, REACH konusunda ise şu değerlendirmeyi yaptı: “REACH, tartışmasız Avrupalı üreticilerin korunması için çıkarılmış bir konu. Firmalara çok ciddi oranlarda maliyet getiriyor. Özellikle yeni kurulan şirketler ve yeni ürünlerle ilgili. Geçmişten gelenler çok uygun bir şekilde dertlerini çözdü ancak, bundan sonra yapılacak her müracaat çok pahalı olacak.”

Türkiye, NRW’ye en fazla yatırım yapan 2. ülke

● NRW Invest Germany CEO’su Petra Wassner, toplantıda yaptığı konuşmasında Türk yatırımcıların Almanya için önemine vurgulayarak, “Eyaletimizde 400’ü aşkın Türk firması var. Sadece 2017’de 47 Türk şirketi bölgemize yatırım yaptı. Mevcut şirketler de yatırımını artırdı. 2017’ye göre Türk yatırım hacmi yüzde 30 büyüdü. Bu kadar hızlı bir büyüme aklımıza gelmezdi. Bölgeye yapılan yabancı yatırımda Türkiye, Çin’den sonra 2. sırada” dedi. Wassner, “NRW olarak Türkiye’de 10. yılımız. İyi ki burada ofis açtık ve birlikler oluşturduk. DÜNYA Gazetesi ile yaptığımız işbirliği olağanüstü önemli. Bu iş birliği sayesinde ekonomik ilişkiler kurduk. 10 yıldır her yıl ortalama iki panel düzenleyerek çok başarılı işlere imza attık” diye konuştu. Hakan Güldağ da 2008’de başlayan bu toplantıların Türk yatırımcılar için önemine değinerek , “Türk sermayesinin dışarıya yatırımı konusunda doğru yönlendirme yapmak bu işe başladığımız zaman son derece önemliydi. Ülke yatırımcılarımızın yurtdışına yatırımlarının artmasına paralel bu konu daha önemli hale geliyor. 'Neden dışarıya yatırım yapalım?’ şeklinde bir yanlış algı var. Oysa ki, yurtdışına yapılan bu yatırımların Türkiye’nin ihracatının artmasında da büyük etkisi var. Firmalarımızın yurtdışı yatırımları 40 milyar doların üstüne çıktı. Bu yatırımların çoğu da Avrupa’ya yapılıyor” dedi.

Köln Kimya Parkı’ı için Türk yatırımcıya çağrı

● ChemCologne Müdürü Daniel Wauben, toplantıda bir sunum yaparak, danışmanlık hizmeti de veren ChemCologne kimya parkını tanıttı. ChemCologne’un bölgedeki kimya firmalarının rekabet gücünü artırmak ve bölgeye daha fazla yabancı yatırım çekmek için kurulan bir birlik olduğunu belirten Daniel Wauben, Avrupa’nın en güçlü kimya bölgesi olduklarını vurguladı. Türk firmalarını bölgede yatırım yapmaya çağıranWauben, Almanya'nın kimya alanındaki cirosunun üçte birinin bu bölgede yapıldığına dikkat çekti.