Telekomünikasyon Kurumu'nun adı değişiyor

ANKARA - Elektronik Haberleşme Kanunu Tasarısı, TBMM Genel Kurulu'nda verilen çok sayıdaki değişiklik önergesiyle kabul edilerek, yasalaştı.

Kanuna göre, Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı ile Sahil Güvenlik Komutanlığı ve görev alanlarıyla ilgili olmak üzere Dışişleri Bakanlığı, Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı, MİT ve Emniyet Genel Müdürlüğü'ne elektronik haberleşmede muafiyet tanınacak, bu kurumlar için kanun hükümleri uygulanmayacak. Kriptolu haberleşme yapmaya Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı, Sahil Güvenlik Komutanlığı, MİT, Emniyet Genel Müdürlüğü ve Dışişleri Bakanlığı yetkili olacak. Her türlü elektronik haberleşme cihaz, sistem ve şebekelerinin kurulması ve işletilmesine izin verilmesi, gerekli frekans, numara, uydu pozisyonu ve benzeri kaynak tahsislerinin yapılması ile bunların kontrolü, devletin yetki ve sorumluluğu altında olacak. Ulaştırma Bakanlığı, genel haberleşme altyapısının deprem, sel, yangın, savaş gibi olağanüstü durumlarda kesintiye uğraması riskine karşı, önceden alternatif bir haberleşme altyapısını kuracak, kurduracak ve ihtiyaç duyulan durumlarda söz konusu sistemi devreye sokacak.

Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu

Telekomünikasyon Kurumu'nun adı, "Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu" olarak değiştirilecek. Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu, elektronik haberleşme sektöründe, rekabeti tesis etmek ve korumak, rekabeti engelleyici, bozucu veya kısıtlayıcı uygulamaları gidermek için düzenlemeler yapacak. Kurum, etkin rekabet ortamının sağlanması ve korunması amacıyla, etkin piyasa gücüne sahip işletmecilere yükümlülükler getirebilecek. Kurum, gerekli gördüğü hallerde bu sektördeki rekabet ihlallerine ilişkin Rekabet Kurumu'ndan görüş alacak.

Kurum, yapacağı pazar analizleri sonucu ilgili pazarlarda etkin piyasa gücüne sahip işletmecileri belirleyebilecek. Kurum, elektronik haberleşme sağlanması amacıyla yapılan anlaşmaların, rekabeti kısıtlayan, mevzuata ve tüketici menfaatlerine aykırı hükümler içermemesi için gerekli önlemleri alacak.

Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu, elektronik haberleşme sektöründe rekabete aykırı davranış ve uygulamaları doğrudan veya şikayet üzerine incelemeye, soruşturmaya ve rekabetin tesisine yönelik gerekli tedbirleri almaya, görev alanına giren konularda bilgi ve dokümanın sağlanmasını talep etmeye yetkili olacak. Rekabet Kurulu, sektöre yönelik yapacağı inceleme ve tetkiklerde, birleşme ve devralmalara ilişkin kararlar da dahil olmak üzere elektronik haberleşme sektörüyle ilgili vereceği tüm kararlarda, öncelikle Kurumun görüşünü ve yaptığı düzenleyici işlemleri dikkate alacak.

30 gün içinde kullanım hakkı

Kullanım hakkı sayısının sınırlandırılmasının gerekmediği tespit edilen elektronik haberleşme hizmetleri için usulüne uygun başvuruya, 30 gün içinde kullanım hakkı verilecek. Kullanım hakkı sayısı, ancak kaynakların sınırlı sayıda işletmeci tarafından yürütülmesinin gerektiği durumlarda ve kaynakların etkin ve verimli kullanılmasını teminen sınırlandırılabilecek. Uydu pozisyonu ile ulusal çapta verilecek frekans bandı kullanımını içeren ve sınırlı sayıda işletmeci tarafından yürütülmesi gereken elektronik haberleşme hizmetlerine ilişkin yetkilendirme politikası esasları, hizmetin başlama zamanı, yetkilendirme süresi ve hizmeti sunacak işletmeci sayısı, Ulaştırma Bakanlığı tarafından belirlenecek ve yetkilendirme Kurum tarafından yapılacak. Kullanım hakları süresi, 25 yıldan fazla olmamak üzere belirlenecek. Yetkilendirme süreleri, şebeke ve hizmetin niteliği ile başvuru sahibinin talebi de dikkate alınarak tespit edilecek.

Tarife serbestçe belirlenebilecek

Tarife, her türlü elektronik haberleşme hizmetinin sunulmasında ilgili mevzuat ve düzenlemelere aykırı olmayacak şekilde yetkilendirme belgelerindeki düzenlemelere aykırı olmaksızın işletmeciler tarafından serbestçe belirlenecek. İşletmecinin etkin piyasa gücüne sahip olduğunun belirlenmesi halinde, Kurum, tarifelerin onaylanması, izlenmesi ve denetlenmesine ilişkin yöntemleri ve tarifelerin alt ve üst sınırları ile bunların uygulama usul ve esaslarını belirleyebilecek. İşletmeci, tarifesini etkileyecek nitelikteki kampanyalarını uygulamadan önce Kurumdan izin alacak.

Ulusal numaralandırma planı hazırlanacak

Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu, ulusal numaralandırma planı hazırlayacak ve plana uygun olarak numara tahsis işlemlerini yapacak.

Kurum, numara tahsis ve kullanımını koşullara bağlayabilecek. Kamu düzeni ve milli güvenliğin gerektirdiği durumlar, numara kapasitesi ihtiyacı, üye olunan uluslararası kuruluşların düzenlemeleri veya taraf olunan uluslararası anlaşmalar doğrultusunda veya kurum düzenlemelerine uygun olarak kullanılmadığı durumlarda tahsisli numaralarda da Kurum tarafından değişiklik yapılabilecek ve tahsisli numaralar geri alınabilecek.

Numara değiştirilmeden hizmet alınabilecek

Aboneler, kullandıkları telefon numarasını değiştirmeden farklı bir işletmeden hizmet alabilecek. İşletmeciler, işletmeci numara taşınabilirliği hizmeti vermek veya taşınmış numaralara çağrı göndermek üzere kuracakları sistemler ile mevcut sistemlerinde yapacakları değişiklikler dolayısıyla oluşan maliyeti kendileri karşılayacak. Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu, abonelerin numaralarını değiştirmeden hizmet aldığı şirketi (işletmeciyi) değiştirmesi durumunda tüketicilerin korunması ve hizmetten en iyi koşullarda faydalanabilmelerini sağlamak için gerekli tedbirleri alacak. Kanuna göre, elektronik haberleşme hizmetleri ile ilgili olarak abone veya kullanıcılara tahsis edilen frekans, numara ve hat kullanımı ile internet alan adları gibi intifa ve kullanım hakları ile işletmecilerin yetkilendirmeleri hiçbir şekilde haczedilemeyecek. Genel güvenlik ve asayişe yönelik haberleşmelerden kapsamı Kurum tarafından belirlenmiş olanlar, her ne sebeple olursa olsun kesintiye uğratılamayacak.

Frekans planlaması

Kurum, telsiz yayınlarının birbiri üzerinde elektromanyetik girişim oluşturmaması ve frekans bantlarının etkin ve verimli kullanılmasını sağlamak amacıyla uluslararası frekans planlaması, tahsisi, uluslararası koordinasyonu ile tescilleri yapacak. Her ne şekilde olursa olsun, telsiz cihaz veya sistemi kurmak ve işletmek isteyenler, kuruma frekans tahsis ve tescil işlemlerini yaptıracak. Frekans tahsislerinde, Dışişleri Bakanlığı, Jandarma Genel Komutanlığı ile Sahil Güvenlik Komutanlığı ihtiyaçları da dahil Türk Silahlı Kuvvetlerine, MİT Müsteşarlığına ve Emniyet Genel Müdürlüğüne öncelik tanınacak. Türk Silahlı Kuvvetleri ile RTÜK, kendisine tahsis edilen frekans bantlarında frekans planlamasını yapıp uygulayacak.

Telsiz ruhsat izni

Telsiz cihaz veya sistemi kullanıcılarının, telsiz kurma ile kullanma izni ve telsiz ruhsatnamesi alması zorunlu olacak. Telsiz kurma ve kullanma izni ve telsiz ruhsatnamesi verilmesi, izin ve telsiz ruhsatnamesinin süresi, yenilenmesi, değişikliği ve iptaliyle ilgili usul ve esaslar ile bu çerçevede öngörülen telsiz cihaz veya sistemlerinin kurulması, kullanılması, nakli, işletme tipinin değiştirilmesi gibi konular, yönetmelikle belirlenecek.

Yabancı devletlerle yapılan anlaşmalara dayanılarak kurulmuş ve kurulacak telsiz cihaz veya sistemleri, bu anlaşmalardaki özel hükümlere tabi olacak. Yabancı devletlerin Türkiye'deki diplomatik temsilciliklerine, karşılıklılık esasına bağlı olarak, Dışişleri Bakanlığı'nın uygun görüşüne istinaden telsiz cihaz veya sistemi kurma ruhsatı ve kullanma izni verilebilecek.

Telsiz ücretleri

Kanunda, telsiz ruhsatname ve kullanımı için öngörülen ücretler, önergelerle yarı oranında düşürüldü. Buna göre, telsiz ruhsatname ve kullanma ücretleri yıllık, sabit uydu yer terminalleri için 50 YTL, mobil uydu yer terminalleri için 40 YTL, mobil uydu abone terminalleri (alıcı-verici) için 25 YTL olacak. Telsiz ruhsatnamesi için her baz istasyonu ile sistemde bulunan her cihaz başına 100 YTL alınacak.

İşletmeciler, elektronik haberleşme hizmetlerini benzer konumdaki bütün tüketici ve son kullanıcılara eşit koşullarda ve ayrım gözetmeden sunacak. İşletmeciler, kayıp, kaçak veya çalıntı cihazlara, elektronik haberleşme hizmeti veremeyecekler. Kurumun, Merkezi Mobil Cihaz Kimlik Tanımı Veri Tabanı Sisteminde (MCKS) kayıtlıyken, elektronik kimlik bilgisi kopyalanmış gerçek cihazlar sadece eşleştirme yapılan abone numaralarıyla kullanılabilecek. GSM mobil telefon hizmeti sunanlar nezdinde tutulan abonelik kayıtlarının tam, doğru ve güncel bilgilerden oluşmasını sağlamak için tüm abonelik kayıtları, kanunun yayımdan itibaren 1 yıl içinde güncellenecek.

Tasarının görüşülmesi sırasında muhalefet ve iktidar milletvekilleri tarafından çok sayıda değişiklik önergesi verildi. Verilen önergelerin bir çoğunun gerekçesinde, teknik düzenleme ve ifade bütünlüğünün sağlanmasının amaçlandığı belirtildi.