Teşvikli yatırımlar baş aşağı gidiyor

HÜSEYİN AKÇA

ANKARA - 2012 yılı haziran ayında yürürlüğe giren yeni teşvik sisteminin ilk döneminde görülen yatırmalrdaki hızlı yükseliş yerini gerilemeye bıraktı. 2013 yılı Ocak-Haziran döneminde 42 milyar 205 milyon lira olan teşvik belgeli yatırımlar, bu yılın aynı döneminde yüzde 24.87 azalarak 31 milyar 707 milyon liraya geriledi. Bölgesel bazda yapılan değerlendirmeye göre, teşvikli yatırım başvurusunda en dramatik düşüş, yatırıma en çok ihtiyaç duyulan 6’ncı bölgede oldu. 

Bölgelerarası gelişmişlik farkını azaltmak amacıyla 2012 yılının haziran ayından itibaren yürürlüğe giren yeni bölgesel teşvik mekanizmasında ilk uygulama yılında yaşanan yatırım artışı 2014’te durdu. Hatta bu yılın ilk yarısında teşvik belgeli yatırımlar 2013’e göre yüzde 24.87 azalarak 31 milyar 707 milyon liraya geriledi. Sosyoekonomik gelişmişlik durumuna göre 6 bölgeye ayrılan Türkiye’de yatırım miktarı en çok azalan bölge en az gelişmiş olan 6’ncı bölge oldu. Bu bölgede geçen yılın ilk yarısında 5 milyar 69 milyon lira olan yatırım yüzde 44.9 azalarak 2 milyar 793 milyon liraya indi. 4’üncü bölgede yatırımlar yüzde 40.3 azalarak 3 milyar 114 milyon liraya indi. En çok yatırımın yapıldığı ve en gelişmiş illerin bulunduğu 1’inci bölgede ise yatırımlar yüzde 19.5 azalarak 11 milyar 130 milyon liraya geriledi. Birden fazla ile kapsayan ve muhtelif bölgeler diye nitelendirilen kategoride ise yatırımlar yüzde 67.5 azalarak 425 milyon liraya düştü. 

İki yılda yapılan yatırım 200 milyar lirayı geçti 
Bu arada yeni teşvik sisteminin yürürlüğe girdiği 2012 yılı Haziran ayından bu yana teşvik belgesine bağlanan yatırım tutarı 205 milyar 580 milyon liraya ulaştı. Bu dönemde 443 bin 344 kişilik istihdam öngörülen 11 bin 987 proje için teşvik belgesi düzenlendi.

Turizm sektörü, 6 ayda 3.1 milyar TL teşvik aldı 
Turizm sektörü, bu yılın ocakhaziran döneminde 47 bin 607 yeni yatağı öngören 205 proje için 3.1 milyar liralık yatırım teşviki aldı. Akdeniz Turistik Otelciler ve İşletmeciler Birliği (AKTOB) verilerine göre, projelerden 169’u komple yeni yatırımları kapsıyor. 2.7 milyar liralık komple yeni yatırımlarla toplamda, 11 bin yeni istihdam ve 47 bin 607 yeni yatak kapasitesi üretilecek. Yeni konaklama tesisi yatırımlarında ilk sıraları yüzde 36 ile 3 yıldızlı, yüzde 33 ile 4 yıldızlı oteller alırken, bunları yüzde 15 ile 5 yıldızlı oteller ve yüzde 7.7 ile butik oteller izledi. Yaratılacak toplam yatak kapasitesinin yüzde 36’sı Antalya, yüzde 15’i İstanbul ve yüzde 6’sı da Muğla’da yer alıyor