TOKİ konut üretmeyi bıraksın, sektöre finansman sağlasın

İZMİR - Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) Başkan Yardımcısı Ender Çolak, Avrupa'nın en büyük başkentlerinde bile inşaat maliyetlerinin yüzde 20'sini oluşturan arsa bedellerinin Türkiye'de konut maliyetinin yüzde 50'sine ulaştığını, bu alanda maliyet avantajı bulunan TOKİ'nin konut üretmek yerine sektördeki finansman ihtiyacını sağlayacak şekilde yeniden yapılandırılması gerektiğini ifade etti. Yaşar Üniversitesi'nde düzenlenen 'Konut Sektöründe Finansman Sorunları ve Mortgage Sistemi' konulu sempozyumda konuşan Çolak, TOKİ'nin artık farklı bir misyon yüklenmesi gerektiğini belirterek, "Artık sektörde değişim şart. Konut sektöründe ciddi bir finansman açığı var. TOKİ konut üretmek yerine sektörün ihtiyaç duyduğu finansmanı sağlayacak şekilde bir değişim sağlamalı" diye konuştu. Çolak, Türkiye'de kentsel dönüşüm projelerinin büyük bir hızla sürdüğünü, yabancı yatırımcılarında bu projelere ilgi gösterdiğini dile getirdi. Türkiye'de bankaların verdiği konut kredilerinin 34 milyar dolar büyüklüğe ulaştığını dile getiren Çolak, bu miktarın toplam büyüklüğü 300 milyar dolar olan banka kredilerinin yüzde 10'unu aştığını söyledi. Türkiye'de hangi tür konuta ihtiyaç duyulduğunun iyi tespit edilmemesinin sektör için büyük bir tehdit oluşturduğuna dikkat çeken İş Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı AŞ Genel Müdürü Turgay Tanes, asıl ihtiyaç duyulan orta gelir grubuna yönelik konutlara ağırlık verilmemesinin sektörü tehdit ettiğini ileri sürdü. Tanes, şöyle konuştu: "Arsa fiyatlarında inanılmaz şekilde balon oluştu. Eskiden inşaat maliyetlerinde yüzde 15-20 payı olan arsalar artık maliyetin yüzde 55'ini oluşturuyor. Hazine'nin arsalarını değerlendiren TOKİ ile özel firmaların inşaat maliyetleri arasında büyük fark var. Bu durum önemli şekilde haksız rekabet yaratıyor." Garanti Mortgage Genel Müdürü Cemal Onaran ise 2004-2008 yılları arasında 13 kat büyüyerek 34 milyar YTL büyüklüğe ulaşan inşaat sektörünün bu yıl da yüzde 30-35 oranında büyüyerek 41 milyar YTL sermaye büyüklüğüne ulaşacağı öngörüsünde bulundu. İzmir'e 150 milyon dolarlık iki gökdelen İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin gökdelen bölgesi ilan ettiği Bayraklı-Turan arasındaki bölgeye ilk yatırımı İş Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı yapacak. İş Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı bölgede 150 milyon dolar maliyetle 2 gökdelenden oluşan 190 konut ve büyük bir alışveriş merkezi kuracak. Avan projesi onay için İzmir Büyükşehir Belediyesi'ne sunulan proje için ilk kazmanın 2008'de vurulması, 2009 başında da yapının temeline başlanması planlanıyor. İş Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı AŞ Genel Müdürü Turgay Tanes, 25 kat yüksekliğinde olacak iki gökdelende toplam 190 konut bulunacağını binaların altında büyük alışveriş merkezi olacağını söyledi. Tanes, proje mimarının Emre Arolat olduğunu belirterek, "İzmir'de 150 milyon dolar maliyetinde olacak yatırımın startını verdik. Bu İstanbul dışına çıkarak Anadolu'da gerçekleştireceğimiz ilk proje olacak" diye konuştu.