Tüp bebek yöntemi Türkiye'de 300 milyon dolarlık pazar oldu

İSTANBUL - Tüp bebek tedavisi, gerek başvuran çift sayısındaki artış, gerekse gelişen yeni teknikler sonucunda Türkiye'de hızla büyüyen bir sektör haline geldi. Bugün 104 merkezin faaliyet gösterdiği sektörde, 2007 yılında 35-40 bin arasında tüp bebek uygulaması gerçekleştirildi. Bu uygulamalar için harcanan tutar ise 300 milyon dolara ulaştı. Türkiye, tüp bebekte kullanılan ilaç pazarı olarak ise dünyada beşinci sırada yer alıyor. Türkiye'nin son 10 yılda tüp bebek uygulamasında hızlı bir gelişim kaydettiğini ve başarı oranını yüzde 15'lerden yüzde 50-60'lara çıkardığını söyleyen Eurofertil Tüp Bebek Merkezi Medikal Direktörü Dr. M. Hakan Özörnek, "Başarı oranlarımız Avrupa Birliği (AB) ortalamasından daha yüksek. Bizde ilk denemenin başarı oranı yüzde 60 iken Almanya'da yüzde 28. Yani 10 hastamızdan 5'i ilk denemede hamile kalıyor" dedi. Başarı oranını etkileyen en önemli unsurun yasalar olduğunu söyleyen Özörnek, Avrupa'da emriyo koruma kanunu nedeniyle bir defada en fazla 3 yumurtanın laboratuvar ortamında döllenebildiğini, Türkiye'de ise sınırlama bulunmadığını belirtti. Ayrıca Avrupa ülkelerinde 3 denemeye kadar sigorta kapsamına girdiğini aktaran Özörnek, "3 deneme hakkını da kullanan çiftler, başarı oranı daha yüksek olduğu için Türkiye'yi tercih ediyor" dedi. Türkiye, tüp bebek merkezi olacak Çocuk sahibi olmak isteyen Avrupalı çiftlerin Türkiye'yi tercih etmesiyle Avrupa'da pazarın küçüldüğünü belirten Özörnek, "Almanya, Hollanda, İtalya, Danimarka gibi ülkelerden çok hasta geliyor. Türkiye'de de bu konunun daha rahat konuşulmaya başlamasıyla, ciddi bir endüstri kolu olmaya başladı. Türkiye Avrupa'nın tüp bebek merkezi olma yolunda hızla ilerliyor" diye konuştu. Eurofertil'in sadece tüp bebek uygulama merkezi olarak çalıştığını ve bu anlamda Türkiye'de tek olduğunu söyleyen Özörnek, tüp bebek uygulamasıyla ilgili dünyadaki tüm gelişmeleri Türkiye'ye getirmeye çalıştıklarını belirtti. Özörnek, son olarak İtalya'da geliştirilen ilaçsız tüp bebek yöntemini Türkiye'de denediklerini, ABD'den de yeni bir genetik test getirme aşamasında olduklarını bildirdi. Bir uygulamanın maliyeti 5 bin YTL Türkiye'de tüp bebek uygulamasının Avrupa ve ABD'ye oranla daha ucuz olduğunu kaydeden Özörnek, "ABD'de fiyatlar 10 bin dolar, Avrupa'da da 3 bin Euro civarında. Biz de ise 3 bin 500 YTL. Hastanın Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) anlaşması varsa bunun bin 240 YTL'si devlet tarafından karşılanıyor. 1500-2000 YTL civarında da ilaç masrafı var. Bunun da yüzde 80'ini devlet karşılıyor. İkinci uygulamaya gelen hastalara yüzde 20 indirim yapıyoruz" bilgisini verdi. Eurofertil'in 2001'de İstanbul'da açtığını aktaran Özörnek, ikinci merkezin Gaziantep'te kurulduğunu kaydetti. Bugüne kadar İstanbul'da 1200, Gaziantep'te de 300 adet tüp bebek uygulaması yaptıklarını bildiren Özörnek, aylık 120 uygulama gerçekleştirdiklerini açıkladı. Tüp bebek uygulamasının son yıllarda hızla gelişmesine karşın gerçek potansiyelin bunun 3-4 katı olduğunu söyleyen Özörnek, "Türkiye'de 4 hastadan biri tedavi ediliyor. Potansiyel daha yüksek. Bunun bir bölümü maddi imkansızlıklardan, bir bölümü de yöntemi güvenilir bulmadığı için gelmiyor" dedi. Kısırlık tedavisindeki en güvenilir yöntemin tüp bebek uygulaması olduğuna dikkat çeken Özörnek, "Tüplerin karıştırılması gibi bir ihtimal yok. Uygulanan tedavilerde de başarı oranı yüksek. Özellikle son yıllarda Türkiye'nin başarı oranı yüzde 60'lara çıktı" dedi. Maddi imkansızlık nedeniyle tedavi olamayan hastalara ulaşmak hedefiyle Anadolu'ya açıldıklarını ileten Özörnek, Gaziantep'ten sonra ağustos ayında Konya'da, yıl sonunda da Karadeniz'de bir merkez açacaklarını bildirdi. Gelecek yıl yabancı turistler için Akdeniz Bölgesi'nde bir merkez açmayı planladıklarını kaydeden Özörnek, tüp bebek uygulaması dışında başka bir alana girmeyeceklerini vurguladı. SSK'lılar başvuruyu artırmadı Sosyal Güvenlik Kanunu'nda geçen yıl yapılan değişiklikle SSK'lı hastaların da özel merkezlerden hizmet alması yönünde adım atıldığını ancak bu düzenlemenin özel merkezlere başvuruyu artırmadığını söyleyen Özörnek, şöyle devam etti: "Çünkü, hastanın bize gelip sigortadan yararlanabilmesi için devletten 'tüp bebek yapılabilir' raporu alması gerekiyordu. Devlet rapor verme hakkını sadece eğitim hastanelerine ve üniversitelere verdi. Bunların da kendi bünyelerinde tüp bebek merkezleri bulunuyor. Dolayısıyla kanunda olmamasına rağmen 'burada yaptırırsanız rapor veririz' noktasına gelindi. Bazı devlet hastaneleri de 'bu işten anlamıyoruz, rapor veremeyiz' dedi. Dolayısıyla rapor alabilenler devlet hastanesine gitti, alamayanlar da cebinden ödemeyi kabul etti." Öte yandan, Sosyal Güvenlik Kanunu'nda değişiklik yapıldığını ve 40 olan deneme yaşının 39'a, 3 olan deneme sayısının da 2'ye indirildiğini anımsatan Özörnek, "Alt yaş sınırı olarak da 23 getirildi. Başka bir sınırlama da hastadan alınan rakam, devletin ödediğinin yüzde 30 fazlasını geçemeyecek. 1 Temmuz'dan itibaren uygulamaya başlayacak, özel merkezleri sıkıntıya sokacak. Biz çok spesifik bir iş yapıyoruz, dolayısıyla özel bir çalışma içinde olmak zorundayız. Kullandığımız bütün malzemeler tek kullanımlık ve hepsi ithal. Bizim işimizin grisi yok ya siyah, ya beyaz olacak. Kaliteden taviz vermek gibi bir şansımız olamaz" dedi. Bu düzenleme karşısında devletle olan anlaşmalarının iptal edilme noktasına gelediğini söyleyen Özörnek, bu durumun hastaları mağdur edeceğini belirtti. Maliyetlerin aşağı-yukarı tüm merkezlerde aynı olduğunu aktaran Özörnek, devlet hastaneleri dışında daha düşük maliyet çıkaranlarda da mutlaka bir sorun aranması gerektiği konusunda hastaları uyardı. Üst gelir grubu tüp bebek olduğunu söylemek istemez Orta gelir grubu üzerinde toplumsal baskı dafa fazla olduğu için bu gruptaki çiftlerin çocuk sahibi olma konusunda daha istekli olduğunu söyleyen Dr. Hakan Özörnek, "Evli 7 çiftten biri kısırlıkla karşı karşıya. Dolayısıyla her gelir grubundan da hastamız var. Ama orta gelir grubundaki hastalar bunu çevresiyle daha rahat paylaşırken, üst gelir grubu paylaşmıyor ve doğal yollarla çocuk sahibi olmuş gibi gösteriyor. Ama bunu artık aşmamız, konuşabilmemiz lazım" dedi. Tüp bebekte Türkiye AB ortalamasını geçti . Dünyada ilk tüp bebek 25 Temmuz 1978 tarihinde İngiltere'de dünyaya geldi. . Türkiye'de ilk tüp bebek 1988 yılında doğdu. . Son 3 yılda toplam 108 bin tüp bebek uygulaması yapıldı. . Türkiye'de 2007 sonu itibariyle yaklaşık 40 bin tüp bebek uygulaması yapıldı, gerçek potansiyel bunun 3 katı. . 2007'de yumurtlama ve aşılama maliyeti dahil tüp bebek için yaklaşık 300 milyon dolar harcandı . 2007'de tüp bebek tedavisinde kullanılan ilaçların Türkiye'ye maliyeti 150 milyon YTL oldu, diğer masraflarla 250 milyon YTL'ye ulaştı. . Sağlık Bakanlığı'ndan ruhsatlı 104 tane tüp bebek merkezi bulunuyor. . Türkiye'de tek uygulama için maliyet 3 bin 500-4 bin YTL civarında. İlaç maliyetleri de bin 500-4 bin YTL tutuyor. Toplam maliyet 5 bin ila 7 bin YTL arasında. . Türkiye'de tüp bebek uygulaması başarı oranı yüzde 50-60, AB ortalaması yüzde 28'lerde . ABD'de bir uygulamanın maliyeti 10 bin dolar, Avrupa'da 3 bin Euro civarında. . Dünyada, yaşayan 3 milyondan fazla tüp bebek bulunuyor.