Türkiye bir yılda 143 milyar dolar dış borç ödeyecek
Ekonomide daralma ve kaynak girişinde yavaşlama sürecinde, kısa vadeli borcun ulaştığı düzey ve yüklü miktardaki borç servisi dolayısıyla özel sektörün ciddi bir kur riski bulunuyor.
Naki BAKIR
ANKARA - Küresel ekonomik krizin ve ileriye yönelik belirsizliklerin aşılamadığı piyasa
koşullarında, daha çok özel sektör eliyle olmak üzere borçlanmaya devam eden Türkiye’nin kısa vadeli dış stoku ağustos sonu itibariyle 100 milyar doları aştı. Büyük bölümünü özel sektörün kullanımının oluşturduğu toplam kısa vadeli dış borç stoku ağustos sonu itibariyle 101.6 milyar dolara ulaşırken, orijinal vadeye bakılmaksızın gelecek bir yıl içinde yapılması gereken dış borç servisinin de aynı tarih itibariyle 143.3 milyar dolar olduğu belirlendi. Stokun ve bir yıl içinde yapılacak kısa vadeli dış borç servisinin büyük bölümü özel sektöre ait bulunuyor. Küresel ekonomide devam eden istikrarsızlık, Türkiye ekonomisinde daralma ve dış kaynak girişinde yavaşlama nedeniyle, kısa vadeli borç stoku ve önümüzdeki bir yıl içinde yapması gereken yüklü miktardaki dış borç servisi, özellikle özel sektör için ciddi bir kur riski oluşturuyor.
90.2 milyar doları özel sektörün borcu
Ağustos sonu itibariyle stokun 90 milyar 151 milyon dolarla en büyük bölümünü
özel sektöre ait kısa vadeli dış borçlar oluşturuyor. Bunun da 56 milyar 545 milyon daları özel bankalar, 2 milyar 219 milyon doları bankacılık dışı finans kuruluşları, 31 milyar 606 milyon doları ise finansal olmayan reel sektör firmalarına ait bulunuyor. İlk sekiz ayda özel sektörün toplam kısa vadeli dış borcu yüzde 20 büyüdü. Bu kapsamda en hızlı artış yüzde 23.7 ile özel bankaların borcunda yaşandı. Bankacılık dışı finans kuruluşlarının kısa vadeli dış borcu yüzde 6.6, reel kesim firmalarının borcu da yüzde 14.9 arttı.
Tamamı kamu bankalarına ait olmak üzere kamunun kısa vadeli dış borç stoku sekiz ayda yüzde 47.5 artışla 10 milyar 734472 milyon dolara yükseldi. Aynı dönemde Merkez Bankası’nın kısa vadeli dış borcu ise yüzde 12.8 küçülerek 1 miyar 107 milyon dolara geriledi. Bir yılda 143.3 milyar dolar geri ödenecek.
Türkiye’nin, orijinal vadesine bakılmaksızın gelecek bir yıl içinde yapması gereken toplam dış borç servisi ise ağustos sonu itibariyle 143 milyar 335 milyon dolar olarak açıklandı. Bir yıl içinde yapılacak dış borç servisinde de en büyük ağırlık 123 milyar
515 milyon dolarla özel sektöre ait bulunuyor. Bu sürede özel bankaların 62 milyar 446 milyon, bankacılık dışı finans kuruluşlarının 8 milyar 489 milyon dolar geri ödemesi gerekiyor. Finansal olmayan özel sektör firmaların bir yılda yapacağı geri ödeme ise 52 milyar 580 milyon dolar. Bir yıl içinde kamu da toplam 15 milyar 644 milyon dolar tutarında bir dış borç geri ödemesi yapacak. Bunun 4 milyar 566 milyon doları merkezi yönetim, 425 milyon doları yerel yönetimler, 6 milyon doları da fonlar olmak üzere toplam 4 milyar 997 milyon doları genel yönetime ait bulunuyor. Aynı sürede kamu bankalarının 10 milyar 490 milyon, KİT’lerin ise 157 milyon dolar dış borç servisi gerçekleştirmesi gerekiyor. Merkez Bankası’nın bir yıl içinde yapması gereken dış borç servisi de 4 milyar 176 milyon dolar düzeyinde bulunuyor.
Stokta, 8 ayda net 18.2 milyar dolarlık net artış
[PAGE]Stokta, 8 ayda net 18.2 milyar dolarlık net artış
Merkez Bankası, ağustos sonu itibariyle kısa vadeli dış borç stoku ve kalan vadeye göre bir yılda yapılacak dış borç servisi verilerini açıkladı. Buna göre Türkiye’nin toplam kısa vadeli dış borç stoku ilk sekiz ayda yüzde 21.8 oranında net 18 milyar 199 milyon dolarlık bir artışla 101 milyar 602 milyon dolara ulaştı. Kısa vadeli dış borç stoku, 2011 sonunda 83 milyar 403 milyon dolar düzeyinde bulunuyordu.
