Türkiye bir yılda dışarıya 135 milyar dolar ödeyecek

Naki BAKIR

ANKARA - Küresel finans sistemindeki sıkıntıların aşılması için radikal finansal operasyonlar sürerken Türkiye, bir yıl içinde yapması gereken 135.1 milyar dolarlık dış borç ödemesi dolayısıyla ciddi boyutta kur riski taşıyor.

Merkez Bankası, ocak sonu itibariyle kısa vadeli dış borç stoku ile izleyen bir yıllık dönem içinde ödenmesi gereken toplam dış borç miktarını açıkladı.

Buna göre kısa vadeli dış borç stoku, ocak ayında yüzde 3.9 oranında 3 milyar 265 milyon dolar artarak 87 milyar 88 milyon dolara ulaştı. Stokun büyük bölümünü oluşturan özel sektöre ait dış borçlar bir ayda 2 milyar 49 milyon dolar artarak 77 milyar 590 milyon dolar oldu. Bunun da 50 milyar 174 milyon dolarının banka ve finans kuruluşlarına, 27 milyar 416 milyon dolarının ise şirketlere ait olduğu belirlendi.

Ocak ayında banka ve finans kuruluşlarının kısa vadeli dış borç stoku yüzde 4.5 oranında 2 milyar 169 milyon dolar artarken, şirketler kesiminin borcu 120 milyon dolar azaldı. Tamamı bankaların olmak üzere kamuya ait kısa vadeli dış borç stoku da 1 milyar 203 milyon dolarlık artışla 8 milyar 216 milyon dolara yükseldi. Merkez Bankası’nın kısa vadeli dış borç stokunun düzeyi de 13 milyon dolarlık bir artışla 1 milyar 282 milyon dolar oldu. Türkiye’nin toplam kısa vadeli dış borç stokunun 2002 sonundan bu yılın ocak ayı sonuna kadar olan dönemde yüzde 430 oranında 70 milyar 664 milyon dolar arttığı belirlendi. Kısa vadeli dış borç stoku, 2002 sonunda 16 milyar 424 milyon dolar düzeyinde bulunuyordu.

Kamu bir yıl içinde 14.9 milyar dolar ödeyecek

Bu arada orijinal vadesine bakılmaksızın, ocak sonu itibariyle ödeme tarihine bir yıl ve daha az süre kalmış dış borç ödemelerinin toplam miktarı 135 milyar 63 milyon dolar olduğu belirlendi. Farklı vadelerde kullanılmış, ancak ocak ayı itibariyle geri ödemesine bir yıl ya da daha az süre kalmış bu borçların 115 milyar 141 milyon dolarla büyük bölümünü özel sektöre ait tutar oluşturdu. Bir yıl içinde özel bankalar 55 milyar 820 milyon, finans kuruluşları 6 milyar 485 milyon, şirketler de 52 milyar 836 milyon dolar dış borç ödemesi yapacak.

Bir yıl içinde kamunun ise toplam 14 milyar 938 milyon dolar tutarında dış borç ödemesi gerekiyor. Bunun da 6 milyar 23 milyon doları merkezi yönetim, 391 milyon doları yerel yönetimler, 11 milyon doları fonlar olmak üzere toplam 6 milyar 425 milyon doları, genel yönetime ait bulunuyor.

Aynı sürede kamu bankalarının 8 milyar 360 milyon, KİT’lerin ise 153 milyon dolar dış borç servisi gerçekleştirmesi gerekiyor. Merkez Bankası’nın da bir yıl içinde ödemesi gereken 4 milyar 984 milyon dolarlık dış borç ödemesi bulunuyor.

Kalan vadeye göre kısa vadeli dış borç (Ocak 2012; milyon $) (*)

(*): Orijinal vadesine bakılmaksızın vadesine 1 yıl ve daha az kalmış borçlar.
(**): Hazine tarafından yurtdışında ihraç edilmiş eurobondlardan itfasına 1 yıl ve daha az kalanlar için yapılacak ödemeler.