Üretimin 57 milyon tona ulaşması bekleniyor / Çimentoda yabancıların payı yüzde 40'a ulaştı

İSTANBUL - Son dönemlerde hızla büyüyen ve bu yıl üretimin 57 milyon tona çıkmasının beklendiği Türkiye çimento sektörüne, yeni yabancı yatırımcıların girişi devam ediyor. Türkiye'deki çimento fabrikalarına en büyük ilgiyi İtalyan ve Rus şirketler gösteriyor. Kentleşme hızının artması ve buna bağlı olarak konut yatırımlarının hız kazanacağı beklentisi, altyapı yatırımları, karlılık oranlarının yüksek olması gibi nedenler iç pazarı yabancı firmalar için çekici hale getiriyor. Öte taraftan Türkiye'nin ihracat avantajlarına sahip olduğu Rusya ve Irak gibi Türkiye'ye yakın ülkelerde meydana gelen talep artışı da bu ilgiyi artıran diğer nedenler arasında. Yabancılar pazara ortaklık yaparak girmeyi tercih ediyor Pazara girişlerin büyük bölümünün yerli firmalarla yapılan ortaklıklar şeklinde gerçekleştiği de dikkat çekiyor. Heidelberg, Lafarge, Cementir, Cimpor, Oci, Vicat, Barbetti, Titan ve Italcementi ve Sibcem gibi yabancı firmaların faaliyet gösterdiği Türkiye pazarına son olarak Sanko'ya ait Çimko'nun yüzde 30'unu 1.3 milyara dolara satın alan İtalyan Cementerie Grubu Türkiye girdi. Bunun yanı sıra Sibirya'dan orman ithalatı yapan Akros Grup ise haziran ayı içerisinde Rus ortağıyla birlikte Bursa'da 200 milyon dolarlık bir çimento fabrikası kurma kararı aldı. Son dönemlerde yaşanan hareketlilikle birlikte yabancıların pazar payları yüzde 40'a yaklaşmış durumda. Ancak yabancıların pazar paylarını önümüzdeki 4-5 yıl içinde yüzde 50'ye çıkarması bekleniyor. GAP'taki sulama projeleri büyümede etkili olacak Türkiye Çimento Müstahsilleri Birliği (TÇMB) Genel Koordinatörü Oğuz Tezmen, Türkiye çimento pazarının canlı ve büyüyen bir pazar olduğunu söyledi. İç pazarın durakladığı dönemlerde dış pazarların devreye girdiğini belirten Tezmen, "Türkiye'nin çevresindeki ülkeler olan Rusya, Suriye ve Irak'ta çimento talebi çok fazla. Bahreyn ve diğer Ortadoğu ülkelerinden de çimento talebi fazla. Türkiye'nin bulunduğu konum itibarı ile çimento sektörü cazibesini koruyor" dedi. Tezmen, petrol gelirleri ile zenginleşen Rusya ve Arap ülkelerinde talep artışının yanı sıra, GAP'ın da büyümede etkili olacağını söyledi. Projedeki sulama şebekelerinin çimentoyla yapılacağını belirten Tezmen, "Ayrıca Güneydoğu ve diğer bölgelerde yapılacak baraj yatırımları, otoyol projeleri ve bu yollarda yapılacak tünel, viyadük, köprü çalışmalarında çimento yatırımlarını tetikleyecek" diye konuştu. Tezmen, faiz indiği takdirde yurtiçindeki konut talebinin de artacağını iletti. Pazardaki gelişmelere bağlı olarak artık fabrikaların daha pahalıya satılacağını söyleyen Tezmen, en son örneğin İtalyan Cementerie firmasının Sanko ile yaptığı yüzde 30 ortaklıkta yaşandığını söyledi. Tezmen, İtalyan firmasının ortaklık için ciddi bir rakam ödediğini belirtti. Türkiye'de çalışan yabancı firmaların kapasitelerini artıracağını kaydeden Oğuz Tezmen, yabancıların paylarında artış olsa da kontrolün hala Türkler'in elinde olduğunu bildirdi. İtalya, çevre kirliliği nedeniyle izin vermiyor Bugüne kadar 17 tane çimento fabrikasının satış işlemlerini yaptıklarını belirten Garanti Yatırım İcra Kurulu Başkanı Murat Ar, bunlardan 9 tanesinin yabancılara yapılan satışlar olduğunu ifade etti. Bu satışlarda 2 milyar 600 milyon dolar para taransferi yapıldığını ileten Ar, yabancıların ilgisinin özellikle 2002 yılından sonra başladığını kaydetti. Türkiye ekonomisindeki gelişmeler, artan inşaat yatırımları, çimento fiyatlarının yükselmesi, Akdeniz ülkelerine yakınlık ve karlılığın çimento talebini artırdığını ifade eden Ar, "İtalya ve Rusya gibi ülkeler Türkiye'ye yatırım yapıyor. Çünkü İtalya'da çevreye zarar verdiği için kapasitelerin artırılmasına izin verilmiyor. Türkiye'nin hammadde açısından iyi durumda olması nedeniyle Türkiye'ye geliyorlar" diye konuştu. Zenginleşen Ruslar'ın ise hem kendi pazarlarına hem de Türkiye pazarlarına çimento satmak için Türkiye'ye yatırım yaptığını aktaran Ar, bütün bu unsurların çimento fabrikalarının fiyatlarını daha da yükselteceğini iddia ediyor. Yabancıların pazara ilgisinin süreceğini ifade eden Ar'a göre, 4-5 yıl sonra yabancıların pazar payı yüzde 50'ye çıkacak. Sektöre yeni yatırımcılar bekleniyor Yabancıların Türkiye'de inşaat sektöründeki olumlu gelişme paralelinde çimento sektörüne ilgisinin arttığını vurgulayan Nuh Çimento Yönetim Kurulu Başkanı Atalay Şahinoğlu, ayrıca Rusya ve Orta Asya ülkelerinde de gelişen inşaat sektörünün eksik olan çimento ihtiyacının Türkiye'den sağlanmasının ilgiyi artıran etkenler olduğunu söyledi. Yeni yatırımcıların beklendiğini kaydeden Şahinoğlu, bu ilginin yeni yatırımdan ziyade yeni satın almalar şeklinde olabileceğini vurguladı. Pazardaki hareketliliğe bağlı olarak yatırımına başladıkları çimento üretim kapasitelerini yüzde 110 artıran yatırımlarını tamamlayacaklarını dile getiren Şahinoğlu, yeni yatırımların da planlanmasını yaptıklarını bildirdi. Yabancılar mevcut kapasiteyi alıyor Türkiye'nin hem gelişmekte olan bir ülke olması ve hem de nüfus artışı nedenlerine bağlı olarak çimento sektörüne talebin devam edeceği vurgulayan Batıçim Genel Sekreteri Bülent Egeli, yerli ve yabancı firmaların çimento sektörüne olan ilgisinin de süreceğini tahmin ettiklerini iletti. İnşaat sektörünün büyüme potansiyelinin de yabancı firmaları Türkiye'ye ilgisini artırdığını vurgulayan Egeli, bu firmaların büyük çoğunluğunun mevcut var olan kapasiteyi satın aldığını iletti. Eskişehir, Bilecik ve Bursa hareketli Türkiye'nin hızlı büyüyen ekonomisinin, her alanda dış yatırımcıların ilgisini çektiğini kaydeden Çimsa Genel Müdürü Mehmet Hacıkamiloğlu, bu nedenle geçtiğimiz yıllarda TMSF tarafından gerçekleştirilen çimento fabrikası ihalelerine dış yatırımcıların yoğun ilgi gösterdiğini söyledi. Türkiye ekonomisinin ivme kaybetse de AB ortalamasının üzerinde büyüdüğünü aktaran Hacıkamiloğlu, inşaat sektöründe belirli bir yavaşlama olduğunu ancak bu yavaşlamanın ağırlıklı olarak premium konut arzında kendini gösterdiğini belirti. Bu segmentte düşüş olsa da, TOKİ projeleri başta olmak üzere, sürmekte olan projeler belirli bir potansiyel yarattığını aktaran Hacıkamiloğlu, özellikle Orta Anadolu Bölgesi'nin kuzey ve batı kısımlarında, Eskişehir, Bilecik, Bursa yönünde önemli bir hareketlilik bulunduğunu ifade etti. "Sanayi yolu" hinterlandına komşu, bu alanda ciddi bir inşaat potansiyeli bulunduğuna işaret eden Hacıkamiloğlu, sektörün Türk ve yabancı yatırımcılar için cazip fırsatlar içerdiğini vurguladı. Hacıkamioğlu firma olarak da, 2008 yılında 65-70 milyon dolar arasında yatırım planları olduğunu söyledi. Yurtiçinde ise, stratejik büyüme aksı olarak hazır beton ve agregayı belirlediklerini belirten Hacıkamiloğlu, "Bu iki alanda büyümeyi hedefliyoruz ve bu yönde yatırımlarımız sürüyor" dedi. Göçmen: Pazardaki konumumuzu güçlendiriyoruz Akçansa Genel Müdürü Mehmet Göçmen, 2005 yılında alınan ve Akçansa tarihinde dönüm noktası olan yatırım kararını 6 Mayıs 2008 tarihinde Çanakkale fabrikasındaki ikinci üretim hattını devreye alarak hayata geçirdiklerini söyledi. Ayrıca, zorlu bir süreç sonrasında Ladik Çimento'yu Mayıs 2007'de bünyelerine kattıklarını aktaran Göçmen, bugün ulaştıkları 6.5 milyon ton klinker ve 9 milyon ton çimento üretimi ile Türkiye ölçeğinin de ötesinde, bölgesel bir güç olmayı başardıklarını ifade etti. Göçmen, pazar konumlarını güçlendirmek için, hazır beton ve agrega alanlarında satış ağlarına birçok yeni hazır beton ve agrega tesisini ekledik ve eklemeye devam edeceklarini söyledi. Yabancıların pazar payları 2002 27.41 2003 29,30 2004 29,46 2005 30,40 2006 32,46 2007 39,93