Uzmanlar sanayi üretimini değerlendirdi

İSTANBUL -  Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2012 yılı Haziran ayı sanayi üretim endeksi sonuçlarını açıkladı.  Takvim etkisinden arındırılmış endeks Haziran'da 2011'in aynı ayına göre yüzde 2,7 artarken, mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış sanayi üretim endeksi bir önceki aya göre yüzde 2 azaldı.

Geçen yıla göre artan ancak önceki aya göre düşen rakamları uzmanlar değerlendirdi. İSO Başkanı artış eğiliminin başlamadığını söylerken, Sanayi Bakanı pembe tablo çizdi. Ekonomistler ise ikiyie bölünmüş durumda. ING Başekonomisti toparlanma trendinin henüz başlamadığını işaret ederken, OYAK Yatırım Başekonomisti rakamları başarılı buldu.



İSO Başkanı Tanıl Küçük: "Canlanma başlamadı"

İSO Başkanı Tanıl Küçük: "Canlanma başlamadı"

İstanbul Sanayi Odası (İSO) Başkanı Tanıl Küçük, "Haziran ayı sanayi üretiminde yüzde 2,7'lik artış, ekonomide yumuşak iniş eğiliminin yatay olarak devam ettiğini ve iç talepte henüz beklediğimiz canlanmanın başlamadığını göstermektedir" dedi.

Küçük, TÜİK tarafından açıklanan sanayi üretim rakamlarına ilişkin değerlendirmede bulunarak, "Haziran ayı sanayi üretiminde yüzde 2,7'lik artış, ekonomide yumuşak iniş eğiliminin yatay olarak devam ettiğini ve iç talepte henüz beklediğimiz canlanmanın başlamadığını göstermektedir. Diğer taraftan, sanayi üretiminin birinci çeyrekte yüzde 2,8; ikinci çeyrekte yüzde 3,4 büyümesi GSYİH'nın ikinci çeyrekte birinci çeyreğe göre biraz daha iyi olacağına işaret etmektedir" ifadelerini kullandı.


ING Bank Başekonomisti Sengül Dağdeviren: Toparlanma trendi başlamadı

Toparlanma trendi başlamadı

ING Bank Başekonomisti Sengül Dağdeviren, sanayi üretiminde 2011'in ikinci yarısından bu yana devam eden ivme kaybının sona erdiğini, ancak yeniden toparlanmanın henüz net bir trend olarak henüz ortaya çıkmadığını belirtti.
TÜİK tarafından açıklanan sanayi üretim endeksi verilerine ilişkin değerlendirmede bulunan Dağdeviren, haziran ayında sanayi üretimi bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 2,6 olan piyasa beklentisine yakın yüzde 2,7'lik bir büyüme kaydettiğini, ancak mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış endeksin haziran ayında bir önceki aya göre yüzde 2 ile dikkate değer ölçüde gerilediğini vurgulayarak, "2011'in son çeyreğinden bu yana zayıflayan sanayi üretiminde 12 aylık ortalama yıllık büyümedeki bu eğilim son birkaç ayda yavaşlama işaretleri verse de, haziranda da devam etti" dedi.
Dağdeviren, son dönemde daha dalgalı bir seyir izleyen sanayi üretim verilerinin haziranda mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış rakamlara göre dikkate değer ölçüde daralsa da, sektör bazında kimyasal ürünler imalatı ve tekstil ürünleri imalatında, daha genelde ise ara malı ürünlerinin imalatında yavaş da olsa toparlanma işaretleri vermeye devam ettiğini belirterek "Sonuç olarak, sanayi üretiminde 2011'in ikinci yarısından bu yana devam eden ivme kaybının sona erdiği, ancak yeniden toparlanmanın henüz net bir trend olarak henüz ortaya çıkmadığı, dolayısıyla Merkez Bankası'nın 2012 ikinci çeyrek için öngördüğü ılımlı toparlanma beklentisini destekleyici bir seyrin gözlendiği söylenebilir" değerlendirmesinde bulundu.


Oyak Yatırım Ekonomisti Gülay Elif Girgin: "Başarılı"

Oyak Yatırım Ekonomisti Gülay Elif Girgin: "Başarılı"


Oyak Yatırım Ekonomisti Gülay Elif Girgin, küresel ekonomi anlamında ilk yarıyıl çok çalkantılı bir dönemden geçildiğini ve Avrupa Birliği'ndeki sorunlar nedeniyle de bu bölgeye yapılan ihracatta azalma olduğunu belirterek, "Bütün olumsuzluklara rağmen birinci yarıyıl için ulaşılan yüzde 3 gibi bir sanayi üretimi başarılı" dedi.
TÜİK tarafından açıklanan sanayi üretim verilerine ilişkin değerlendirmede bulunan Girgin, sanayi üretiminin haziran ayında 2,7 ile beklentiler paralelinde geldiğini ifade etti. Endeksin haziran ayında her ne kadar düşüş gösterse de alt kademelerde genel olarak mayıs ayından çok farklı bir tablo görülmediğini söyleyen Girgin, özellikle önemli olan ihracat odaklı üretimde çok fazla bir değişiklik olmadığını belirtti.
Sanayi üretim endeksinde ocak ayından bu yana bir düşüş olduğuna dikkati çeken Girgin, "Genel olarak haziran ayı zaten mevsimsellikten arındırıldığı için hafif bir yavaşlama var ama mayıs ayı çok yüksekti. Bir de onu düşünmek lazım. Mayıs ile haziranı ortak değerlendirmek gerekiyor. Mayıs ayında endeks, beklentilerin hayli üzerinde üzerinde gelmişti. Onun bir dengelenmesi olarak da düşünülebilir" diye konuştu.
Genel olarak geriye ay ay bakmaktansa ilk yarıda ne oldu diye bakmanın daha mantıklı olduğunu ifade eden Girgin, "Şu an ilk yarıyıl için 3,1 gibi bir artış var. Bu da genel olarak piyasa ve orta vadeli programla uyumlu. Küresel ekonomi anlamında ilk yarıyıl çok çalkantılı bir dönemden geçtik. Avrupa Birliği'ndeki sorunlar nedeniyle de bu bölgeye ihracatımızda biraz azalma oldu. Ama bir şekilde diğer ülkelere yapılan ihracatla bu dengelendi. Hatta iyi bir performans sergilendi. Bu şekilde bakıldığında, bütün olumsuzluklara rağmen birinci yarıyıl ulaşılan yüzde 3 gibi bir sanayi üretimi başarılı. İkinci yarıyılda da çok büyük bir değişiklik olmazsa, şu anki durum aynen bu şekilde devam ederse, bunun sürdürülmemesi için bir sebep göremiyorum. Bu şekilde devam eder diye düşünüyorum" değerlendirmesinde bulundu.

Ata Yatırım Kıdemli Ekonomisti Özlem Derici
 

"Sanayi üretimindeki yavaşlama hem iç talep hem de ihracat artış hızının yavaşlamasından kaynaklı"

Ata Yatırım Kıdemli Ekonomisti Özlem Derici, haziran ayı sanayi üretim verilerinin piyasa beklentisinin biraz altında geldiğini söyledi.
TÜİK tarafından açıklanan sanayi üretim verilerine ilişkin değerlendirmede bulunan Derici, sanayi üretim verilerinin kendi beklentilerinin üzerinde fakat piyasa beklentisinin ise biraz altında geldiğini ifade etti.
Haziran verisinin çeyreklik detayı tamamladığı için önemli olduğuna dikkati çeken Derici, sanayi üretiminin 2'inci çeyrek ortalamasının 3,4 ile geçen çeyreğin biraz üzerinde ve olumlu bir durum olduğu kaydetti.
2'inci çeyreğin 1'inci çeyrekten zayıf olmasının beklendiğini ancak bunun bu şekilde gerçekleşmeyeceğini kaydeden Derici, yavaşlamanın hem iç talep hem de ihracat artış hızı yavaşlamasından kaynaklandığını ve bu durumun da üretim tarafına yansıdığını belirtti.
Önümüzde dönem için bir parça toparlanma beklediklerini ama baz etkisi geleceğini ifade eden Derici, "Sanayi üretiminde zayıf rakamlar görmeye devam edeceğiz. Yıl sonuna kadar çok güçlü sanayi üretim rakamları görmeyeceğiz. Dolayısıyla 2'inci çeyrek itibariyle toparlanma bekliyoruz ama asıl toparlanma 3'üncü çeyrekte gelecek" değerlendirmesinde bulundu.
Mevsimsellikten arındırılmış verinin negatif gelmesinin olumsuz bir gelişme olduğunu kaydeden Derici, bu durumun devam etmesinin önümüzdeki dönemlerde GSYH'ya zarar verecek bir durum olduğunu, sanayi üretim verilerinin büyümeye yansımasının geçen çeyreğin biraz üzerinde olacağını ve baz etkisine rağmen toparlanma beklediklerini söyledi.

Sanayi üretimi 2012 yılında ilk defa ekside

Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretim endeksi 2012 Haziran'da eksi yüzde 2 oranına gerileyerek, 2012 Ocak'tan beri ilk defa negatif değer aldı. 2012 Ocak ayından beri yükseliş seyri devam eden mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretim endeksi haziran ayında piyasa beklentileri doğrultusunda gerçekleşti.
2012 Ocak ayında yüzde 76,7 ile 2012 yılı ilk yedi ayının en yüksek seviyesinde olan kapasite kullanım oranı da ocak ayından itibaren kademeli olarak azalarak haziran ayında yüzde 73'e geriledi ve temmuz ayında da yüzde 73 seviyesinde seyretti.
Uzmanlar, sanayi sektörünün öncü göstergesi kapasite kullanım oranı ocak ayından bu yana düşüş trendinde olduğunu belirterek, yılın ilk ayında yüzde 76,7 olan düzeltilmiş kapasite kullanım oranı altı ay boyunca düşmeye devam ederek haziran itibarıyla yüzde 73'e gerilediği ve temmuz ayında ise paralel bir seyirle yüzde 73 olarak gerçekleştiği hatırlattı. Bu oranın Ekim 2010'dan bu yana en zayıf görünüme işaret ettiği vurgulandı.
Grafikte kapasite kullanım oranında 2012 yılı ocak ayından bu yana görülen belirgin ve istikrarlı düşüşün henüz sanayi üretim verilerine yansımadığına işaret eden uzmanlar, kapasite kullanım oranlarındaki yavaşlama er ya da geç sanayi üretimi verilerine de yansıyacağını belirtti.





T-Bank Başekonomisti Veyis Fertekligil: "Beklentilere paralel"

T-Bank Başekonomisti Veyis Fertekligil: "Beklentilere paralel"


T-Bank Başekonomisti Veyis Fertekligil, sanayi üretiminin haziran ayında beklentilere paralel olarak büyüdüğünü söyledi. Haziran ayı sanayi üretim verilerine ilişkin değerlendirmede bulunan Veyis Fertekligil, sanayi üretiminin haziran ayında beklentilere paralel olarak büyüdüğünü, büyüme hızındaki yavaşlamanın ise dikkat çektiğini kaydetti.
Sanayi üretiminin yavaş bir seyirde büyüdüğünün görülmekte olduğunu ifade eden Fertekligil, mevsimsellikten arındırılmış verilerdeki gerilemenin dikkati çekici olduğunu, üretim artışının ikinci çeyrekte ilk çeyreğe göre biraz arttığını belirtti.
Gayri Safi Yurtiçi Safi Hasıla (GSYİH) olarak değerlendirildiğinde ekonominin ikinci çeyrek performansının ilk çeyreğe göre çok farklı olmadığının anlaşıldığını kaydeden Fertekligil, "İthalattaki gerileme dikkate alındığında kısa vadede sanayi üretiminin yavaş bir seyirle büyümeye devam edeceğini söyleyebiliriz" dedi.
İhracatçı sektörlerin üretime katkısının Avro Bölgesi'ndeki olumsuz durum ve küresel ekonomideki yavaşlama göz önüne alındığında mevcut performansını sürdürmesinin biraz güç göründüğüne değinen Fertekligil, "Bu durum özellikle ulaşım araçları sektöründe kendisini göstermekte. Yaz dönemi tatili ve ihracattaki yavaşlama nedeniyle bu sektördeki üretim durumunun çok iç açıcı olmadığı görülmekte. Giyim sektöründe de benzer sorunların olduğu izlenmekte" değerlendirmesinde bulundu.


Yatırım uzmanı Fatih Tomakin: "İMKB'yi olumsuz etkileyebilir"

"İMKB'yi olumsuz etkileyebilir"


Yatırım uzmanı Fatih Tomakin, Sanayi üretiminde haziran ayındaki bir önceki aya göre yaşanan yüzde 2'lik düşüş sonrası temmuz sanayi üretiminin de bir önceki aya göre düşüş göstermesi durumunda İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) Sınai endeks hisselerinin performansının olumsuz etkilenebileceğini belirtti.
TUİK tarafından açıklanan sanayi üretimi verileri ile İMKB Sınai endeksi arasındaki ilişkiyi inceleyen Tomakin, sanayi üretiminin Haziran ayındaki aylık düşüşe karşın İMKB Sınai endeksinin yükselişine devam ettiğini kaydetti. Sanayi üretimi rakamları ile İMKB Sınai endeksi arasında yüzde 83'lük pozitif yönlü bir korelasyonun söz konusu olduğuna dikkat çeken Tomakin "Yıllık olarak sanayi üretimindeki artış olumlu olmakla birlikte, Haziran ayındaki bir önceki aya göre yaşanan yüzde 2'lik düşüş sonrası Temmuz sanayi üretimininde de bir önceki aya göre düşüş göstermesi durumunda İMKB Sınai endeks hisselerinin performansını olumsuz yönde etkileyebilir"dedi.
Haziran - Ağustos döneminde sanayi şirketlerinin birçoğunun üretime ara verip, toplu izin ve yıllık bakım dönemine girdiğini hatırlatan Tomakin, sanayi üretimindeki artışın yavaşlamasının ya da bir önceki aya göre düşüşler kaydetmesinin İMKB Sınai endeks hisselerine kısa vadede negatif etki yapabileceği görüşünü paylaştı.
Tomakin, şunları söyledi:
"2012 yılında bankacılık endeksindeki görece zayıflama dururken, Sınai endeksinin görece olarak ciddi güç kaybettiği görülüyor. Özellike Haziran-Temmuz döneminde bankacılık endeksi İMKB 100 endeksine göreceli olarak sert bir yükseliş gerçekleştirirken, Sınai endeks görece olarak sert bir şekilde düşüş göstermiştir. Görece olarak kısa vadeli destek seviyelerine gelen Sınai endeks, mevcut seviyelerden görece olarak tekrar yüzde 7-10 arasında güçlenme yaşayabilir. Buna karşın bankacılık endeksi İMKB 100'e göre bu dönemde güç kaybederek zayıflayabilir"

Garanti Bankası Ekonomik Araştırmalar: Birinci çeyrekten daha iyi

Birinci çeyrekten daha iyi

Garanti Bankası Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü'nün hazırladığı haziran ayı sanayi üretim verilerine ilişkin raporda, sanayi üretiminin ikinci çeyrekte birinci çeyrekten daha iyi gerçekleştiği kaydedildi.
Raporda, haziran ayında sanayi üretiminin, geçen yılın aynı ayına göre, yüzde 2,5 olan beklentilerinin sınırlı üzerinde yüzde 2,7 arttığı, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış endeksin ocak ayından sonra ilk kez (eksi yüzde 2) gerilediği ve sanayi üretiminin, yılın ilk çeyreğindeki yüzde 2,8'lik artışın ardından ikinci çeyrekte yüzde 3,4 arttığı bildirildi.
Yılın ikinci çeyreğinde, sanayi üretiminin ağırlıklı olarak AB dışı pazarlara da ihracat yapan ve ihracatta pazar çeşitliliği sağlayan sektörlerin pozitif etkilediği belirtilen raporda, ayrıca hızla artan tekstil sektörü üretiminin de toplam üretimi yukarıya çektiği, diğer yandan kimyasal madde sektörü üretimindeki toparlanmanın dikkati çekici olduğu belirtildi.
Yılın ikinci çeyreğinde, ilk çeyreğin üzerine çıkan sanayi üretimi artışının Merkez Bankası'nın ikinci çeyrek için ılımlı toparlanma beklentisini realize ettiği kaydedilen raporda, şu değerlendirmelerde bulunuldu:
"Sanayi üretim verileri ikinci çeyrek büyüme verileri için de pozitif görünüm oluşturuyor ve beklentimizin üzerindeki yukarı yönlü riskleri belirginleştiriyor. Diğer yandan ilk çeyreğin ardından ikinci çeyrekte de net ihracatın büyümeye katkısının devam edeceğini düşünmekle beraber global ekonomide Avrupa'daki belirsizliklerin sürdüğünü ve ihracatta yavaşlama eğilimini de dikkate alarak yıl sonu için yüzde 2,7 olan büyüme beklentimizi değiştirmiyoruz."

 Ekonomi Bakanı Çağlayan: 31 aydır istikrarlı şekilde artıyor

Bakan: 31 aydır istikrarlı şekilde artıyor

Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan, Sanayi Üretim Endeksi'nin 2009'un Aralık ayından bu yana 31 aydır istikrarlı şekilde arttığını belirterek, yeni teşvik sistemiyle, orta vadede yatırım, üretim, istihdam ve ihracatın daha da güçleneceğini, ekonomideki büyümenin temellerinin nitelikli, sürdürülebilir ve kalıcı hale geleceğini kaydetti.

Bakan Çağlayan, yaptığı yazılı açıklamada, Sanayi Üretim Endeksi'nin Haziran ayında yüzde 2,7 arttığını anımsatarak, endeksin Haziran ayları içindeki en yüksek seviyesine ulaştığını bildirdi. Bu yılın ilk yarısında sanayi üretiminin ortalama yüzde 3,1 artış gösterdiğini vurgulayan Çağlayan, şunları kaydetti:
"Bu gelişmeler ikinci çeyrek büyümesinin Orta Vadeli Program hedefleri doğrultusunda gerçekleşebileceğine işaret ediyor. Sanayi Üretim Endeksi 2009'un Aralık ayından bu yana 31 aydır istikrarlı şekilde artıyor. Yılın ilk yarısını geride bıraktığımız bu dönemde önümüzdeki resim, Avrupa borç krizi nedeniyle hem dünya ekonomisinin büyüme hızının hem de ticaretinin 2011'e göre zayıf olduğunu gösteriyor. Pek çok ülkede belirsizlik var ama biz buna rağmen ihracatımızı artıran bir ülkeyiz. Dünya ekonomilerinde görülen küresel nitelikteki olumsuzluklardan asla etkilenmeyeceğiz diyemem... AB pazarlarındaki kayıplarımızın Afrika, Asya ve Kuzey Amerika ülkelerine olan ihracat artışlarıyla telafi edilmesi, ekonomimizin ne denli dinamik bir yapıda olduğunu gösteriyor. Yeni teşvik sistemimizle birlikte, orta vadede yatırım, üretim, istihdam ve ihracat daha da güçlenecek, ekonomimizin büyümesinin temelleri nitelikli, sürdürülebilir ve kalıcı hale gelecek."

Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Ergün: Genel trend olumlu

Genel trend olumlu

Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Ergün şu açıklamayı yaptı. "Sanayi Üretim Endeksi'ndeki mevsimsel birtakım değişiklikler, artışlar, azalışlar çok olağanüstü yorumlar yapmayı gerektirecek durumda değil. Neden? Türkiye'nin OVP ve büyüme hedefleri ile sanayi üretimindeki gelişmeler, örtüşen istikametteki gelişmelerdir. Bu gelişmeler de bu örtüşmeyi önümüze koyan gelişmelerdir. Bazı aylarda bir miktar azalma olur, bazı aylarda beklentilerin üstünde artış olabilir. Ama genel trend önemlidir. Genel trend, burada Türkiye'nin OVP'deki hedefleri ile uyumlu bir trenddir. Hatta biraz daha fazla. Yılın tamamında OVP'de yüzde 4 hedeflenmişse belki bir miktar üzerindeki bir büyümeyi gerçekleştirecek sanayi üretimine imkan veren bir tabloyu görebileceğiz."

Derleyen: Uğur Yılmaz