Yabancı sermaye girişi frene bastı

ANKARA - Türkiye'nin AB ile müzakerelere başladığı 2005 yılından itibaren hızlanan ve başlıca özelleştirmeler kapsamında satın almalar ve şirket evlilikleri yoluyla gerçekleşen doğrudan yabancı sermaye girişlerinde bu yıl ilk iki ayda belirgin bir yavaşlama görüldü. Geçen yılın ilk iki ayında 7 milyar 400 milyon, yılın tümünde de 19 milyar 247 milyon dolar olarak gerçekleşen doğrudan yabancı sermaye yatırımları, bu yılın ilk iki ayında ise 1 milyar 65 milyon dolarda kaldı. 2002 yılının tümünde sadece 622 milyon, 2003 yılında 745 milyon dolar olan doğrudan yabancı sermaye girişi, 2004 yılında 1 milyar 190 milyon, müzakerelerin başladığı 2005 yılında ise 8 milyar 535 milyon dolara çıkmıştı. 2006 yılında 17 milyar 639 milyon dolara ulaşan girişler, 2007 yılının tümünde de 19 milyar 247 milyon dolarla rekor kırmıştı. Bu yılın ilk iki ayındaki fiili girişlerde 607 milyon dolarla en büyük payı hizmetler sektörü aldı. Bunun da 258 milyon dolarının mali aracı kuruluş faaliyetleri, 235 milyon dolarının gayrimenkul, kiralama ve iş faaliyetleri alt sektörlerine yönelik olduğu belirlendi. Doğrudan yabancı sermaye yatırımlarında anılan dönemde hizmetlerden sonra en büyük payı 457 milyon dolarla, son dönemde giderek yabancı yatırımcıların ilgisini çekmeye başlayan madencilik ve taşocakçılığı sektörü aldı. Ocak-şubat döneminde imalat sanayiine yönelik toplam giriş de 427 milyon dolar olurken, bunun da 147 milyon dolarının gıda ve içki, 101 milyon dolarının plastik kauçuk sektörlerine yönelik olduğu belirlendi. İlk iki ayda hizmet sektörü girişte lider Doğrudan yabancı sermaye girişlerinin sektörlere göre dağılımı (Milyon $) OCAK-ŞUBAT 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2007 2008 TARIM SEKTÖRÜ 0 1 6 7 6 5 1 1 SINAİ SEKTÖRLER 180 548 329 829 2.100 5.107 1.393 457 HİZMETLER SEKTÖRÜ 442 196 855 7.699 15.533 14.135 6.006 607 TOPLAM 622 745 1.190 8.535 17.639 19.247 7.400 1.065 Ocak-şubat döneminde gerçekleşen doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının 568 milyon dolarla en büyük bölümünün Avrupa ülkelerine ait olduğu belirlendi. Anılan dönemde ülke bazında ise 295 milyon dolarla en çok Hollanda sermayesi geldi. Hollanda sermayesi Türkiye'ye 2006 yılında 5 milyar 69 milyon ve 2007 yılında da 5 milyar 672 milyon dolarla rekor düzeyde doğrudan yatırım gerçekleştirmişti. Aynı dönemde Asya ülkelerinden gelen sermaye 290 milyon, Amerika ülkelerinden 199 milyon dolar, Afrika ülkelerinden gelen sermaye de 8 milyon dolar olarak gerçekleşti.