‘Yoğurtçu’dan twitter göndermesi
Uludağ Ekonomi Zirvesi'nde, Erzincan’dan ABD’ye olan başarı yolculuğunu keyifli bir dille anlatan Chobani kurucusu ve CEO’su Hamdi Ulukaya'nın konuşması alkışlarla ve kahkahalarla sık sık kesildi
Ferhat POLAT
BURSA - Uludağ Ekonomi Zirvesi’nin ikinci gününde ilk açılış oturumunu, kısa sürede ulaştığı başarı ile tüm dünyanın dikkatini çeken Chobani Yogurts'un kurucusu Hamdi Ulukaya yaptı. Ulukaya, Kraft'ın kapattığı fabrikasını 2005 yılında nasıl aldığını ve kısa sürede nasıl 1 milyar dolar ciroya ulaştığını anlattı. Ulukaya’nın esprili ve doğal bir dille anlattığı girişimcilik hikayesi alkışlarla sık sık kesildi.
Bu arada Chobani’nin derslik hikayesini geçen yıl Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in de tweetle tebrik ettiğini hatırlatan Ulukaya, “Umarım, Bakan Şimşek daha çok tweet atar” sözleriyle zirvenin ve Türkiye’nin gündemine oturan twitter yasağına gönderme yapmış oldu. Ulukaya’nın bu sözleri salonda büyük alkış aldı.
'Haydi duvarları boyamaya başlayalım'
23 yaşında İngilizce öğrenmek için ABD’ye gittiğini ve cebindeki 3 bin doların 2 bini dolarını buna harcadığını anlatan Ulukaya, yine de İngilizce’yi tam olarak öğrenemediğini, bununla birlikte Türkçe'yi de unuttuğunu anlattı.
Chobani'nin asıl hikayesinin Erzincan'ın 2 bin kişilik bir kasabasında başladığını aktaran Ulukaya, Harvard’da ders konusu olan başarı hikayesini şöyle anlattı:
ABD'de İngilizce'yi öğrenmeye çalışırken 1,5 yıl bir çiftlikte çalıştım. Babamın önerisi ve ısrarı üzerine peynir işine girdim. Bir gün çalışırken yoğurt fabrikasının satılık ilanı dikkatimi çekti. Önce ilanı çöpe attım. Ama ardından çıkartıp tekrar baktım. Kraft’ın 70 yıllık fabrikası 700 bin dolara satılık! Bu kadar param olmamasına rağmen KOBİ benzeri bir kuruluşun desteği ve banka kredisiyle dağ başındaki fabrikayı 15 Ağustos 2005'te aldım. 55 çalışandan sadece 4'üyle yola devam ettim. Elektrik faturalarını gördüm; aylığı 100 bin dolar. İlk planımız, 'Elektriği nasıl keseriz' üzerine oldu. Önceki fabrika yönetimi elektriği hiç kesmemiş, her şey sürekli çalışmış. Ardından ben, bir Malatyalı arkadaşım ve 4 ABD'li, merdivenle dış cepheyi boyadık. İlk işimiz bu oldu. Bizim ofislerin girişinde, 'Haydi duvarları boyamaya başlayalım' yazar. Bu önemli bir başlangıç. Çalışırken yürürken düşünmeniz lazım. Biz boyamaya başlayınca, aklımıza dünya kadar fikir geldi.
O dönemlerde ABD'de iyi bir yoğurt bulunmuyordu. Yunanistan'dan az miktarda klasik yoğurt getiriliyordu. İki yıl fabrika dışına çıkmadan, en iyi yoğurda ulaşana kadar çalıştık. 5-6 kişiyle çalıştık ve sonunda harikaya ulaştık. Eylül 2007'de 300 koliyle bu işe başladık. Bir markete verdik, iki hafta sipariş vermesini bekledik. Ardından 400, 500 koli derken iyice arttı. Sonra büyük bir marketler zincirine gittim. Bir ürünü rafa koymanız için 30 bin-50 bin dolar para gerekiyor. Hesapladık, 200 bin dolar ediyor. 'Bunu yoğurtla ödeyelim' dedik. Yetkili 'Ya satmazsa' diye sordu ama 3 hafta sonra beni aradı, 'Yoğurt içine ne koyuyorsun, ben raflarda tutamıyorum.
Başarının satmakta değil, yapmakta olduğunu gördüm
2008'de satışımız 20 milyon dolar, 2009'da 75 milyon dolar, 2010'da 250 milyon dolar, 2011'de 625 milyon dolar, 2012'de 1 milyar dolar. Yapılan bir çalışmada, ABD'de Google, Facebook dahil başlangıçtan 1 milyar dolara kadar gelen en hızlı şirket olduk. Başlangıcımız 1,5 milyon dolar civarında KOBİ benzeri kredidir. Başlangıçtan 1 milyar dolara ulaşana kadar şirket, kendi sermayesiyle yürüdü, dışarıdan kaynak hiç almadı.
Harvard’da Chobani'nin hikayesi okutuluyor
Ben dahil 6 kişi başladık, 5'inci yılın sonunda 3 bin kişiye çıktık. Marka, üretim, reklam departmanlarımız oldu. Fabrikamızın bu şekilde üretimini artırması ve istihdam yaratmasıyla bölge çiftçisi tekrar köyüne, evine döndü. Bölgenin çehresi değişti. Şirkette olan geri dönüşüm, her şeyin üzerindedir. 3 bin kişi her gün işe heyecanla gelir. ABD'de bir gıda devriminin öncüsüyüz. 'Herkese doğal gıda'nın öncüsüyüz. Yoksulu, zengini herkes yesin ama fiyatı ucuz olsun. Yanımda 3 bin dolarla ABD'ye gittim. Şimdi şirketimizin marka değeri milyarlarca dolar kabul edildi. Harvard Üniversitesinde Chobani'nin hikayesi okutuluyor."
Twitter göndermesi
Ulaştığı bu başarı hikayesinin birçok önemli kişi tarafından takdir edildiğini ve mesajlar aldığını belirten Ulukaya bunun kendisine onur verdiğini söyledi. İlk tebriği Amerikan Büyükelçisi Ricciardone'den aldığını paylaşan Ulukaya, Muhtar Kent, Kemal Derviş, Hüsnü Özyeğin gibi önemli kişilerin kendisini kutladığını anlattı.
Chobani’nin derslik hikayesini Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in de tweetle tebrik ettiğini hatırlatan Ulukaya, “Umarım, Bakan Şimşek daha çok tweet atar” sözleriyle zirvenin gündemine oturan twitter yasağına gönderme yapmış oldu.