'Yüzde 5'in üzerinde büyümeliyiz'
İş dünyası temsilcileri yeni yılın, 2015’ten miras sorunlarla başlayacağını, çözüm için kararlılık gerektiğini dile getirdi. EBSO Başkanı Ender Yorgancılar da, çözümün formülünün yüzde 5’in üzerinde büyümekte olduğunu söyledi.
Türkiye 2016 yılına merhaba derken, Egeli sanayiciler de önümüzdeki yıla ilişkin değerlendirmelerde bulundular. Önümüzdeki yıldan beklentilerini açıklayan İzmir iş dünyası temsilcileri iki genel seçim ve birçok üzücü olayın yorgunluğunu yaşayan 2015’in ardından, hükümetin acil eylem planını hayata geçirmesini istediler. 2015 yılının son üç ayına damga vuran terör faaliyetlerinin artık son bulmasını dileyen başkanlar, önce Suriye ardından Rusya ile yaşanan siyasi sürtüşmelerden dolayı ülke ekonomisindeki hareketlilikte gözle görülür biçimde daralma yaşandığını ve bunun bir an evvel aşılması için hükümetin acil eylem planını hayata geçirmesi görüşünde birleştiler. Öte yandan Türkiye’nin büyüme hızı konusunda AB ülkeleri ile değil Hindistan, Çin, Kore gibi ülkelerle kıyaslanması gerektiğini dile getiren Ege Bölgesi Sanayi Odası (EBSO) Başkanı Ender Yorgancılar, yüzde 5’in altındaki büyümenin Türkiye’nin başta işsizlik olmak üzere kronik sorunlarını çözemeyeceği görüşünü ifade etti.
2015 yılında dünya ve Türkiye ekonomisini etkileyen önemli olayları sıralayan Yorgancılar, “2015 yılını tek kelimeyle özetleyin derseniz belki çok farklı sözcükler dile getirilecektir. Ama belirsizlik sanırım birçok sorunu kapsayıcı bir tanımlama olacaktır. Özellikle de bir FED belirsizliği vardı ki, piyasalar ha bugün, ha yarın derken sonunda çıkan kararla herkes rahata erişti. Aralık ayının başında artık kesin gözüyle bakılan faiz artırım kararı 10 yılın ardından gelerek 0,25 puan ile beklentileri karşılamış oldu. Piyasalar aylardır bu adımı beklediği ve önceden satın aldığı için de herhangi bir kriz yaşanmadı. Ve önemli bir küresel belirsizlik ortadan kalkmış oldu. FED’in bundan sonraki süreç için; kademeli artışın devam edeceği mesajı, bizim gibi gelişmekte olan ülke piyasalarında sakinlikle karşılandı” dedi.
Türkiye’nin küresel oyuncu olduğu müddetçe dünyada yaşanan olaylardan nasibini alacağını ifade eden Yorgancılar, “Bunların dışında kalamayız. Ekonomi Bakanımız Sayın Mustafa Elitaş ile Ankara’da bir toplantı yaptık. Orada bize, bundan sonra dörtnala, tam gaz koşmamız gerektiğini söyledi. Türkiye’nin nüfus artış hızı ve işsizlik oranını göz önüne aldığımızda yüzde 5’lik büyüme oranının bile yetersiz olduğunu görüyoruz. Genç nüfusumuz var ama önemli olan nitelikli genç nüfusu sisteme katmak. Bu da eğitimle olur, eğitim sistemini buna göre düzenlemeliyiz. Türkiye; nüfus artış hızı ve işsizlik oranı dikkate alındığında ortalama yüzde 3 büyüme hızı ile; ortalama yüzde 1-2 büyüyen, nüfusu azalan ve işsizlik oranı düşük ülkeler nazarında elbette daha fazla büyümek zorunda ama . Bizim rakibimiz olan Çin, Kore, Hindistan yüzde 6-7 büyüyorsa, biz koşmak zorundayız” görüşünü dile getirdi.
2016 siyasetin çözüm ürettiği bir yıl olmalı
Jeopolitik risklerin ve seçimlerin gölgesinde geçen 2015 yılının ardından, Türkiye’nin 2016 yılına daha programlı girmesini sağlayan eylem planlarını hayata geçirmenin çok önemli olduğuna dikkat çeken Yorgancılar, “Aksi takdirde bırakınız koşmayı, jeopolitik risklerimizden dolayı düşmeden yürümek bile büyük başarı sayılır. O nedenle gerek siyasi, gerek güvenlik ve gerekse ekonomik anlamda; 2016’nın siyasetin çözüm ürettiği bir yıl olmasını ve yeniden pozitif ayrışan bir ülke olmayı gönülden diliyorum. Bizim ilerlememiz, büyümemiz lazım. Eskiden üretmek çok zordu. Bugün ise üretmek kolay, pazarlamak, tanıtmak daha zor. Artık ABD Başkanı Barack Obama bile, bir filmi izleyeceği gerekçesi ile basın toplantısını kısa keserek, ülkesinde üretilen bir ürünün tanıtımına katkı yapıyor” dedi.
Küresel belirsizlik sürerken yurtiçinde seçimlerin akabinde belirsizlikte yeniden bir normalleşme görülmeye başlandığını işaret eden Yorgancılar, “Reel kesim, tüketici, hizmet, inşaat ve perakende güven endekslerinden oluşan Ekonomik Endeks, yılın başından bu yana geçen senenin altında çok düşük seviyelerde seyretmişti, ancak Kasım ayı ile birlikte yeniden yükselişe geçti. Ümit ediyoruz ki, bu güveni sarsacak bir ortamla karşılaşmayız ve endeksteki artış süreklilik sağlar” diye konuştu.
İzmir iş dünyası, 2016 için acil eylem planı isiyor
►Yeni kurulan hükümetten ekonomide yeni reformlar beklediklerini dile getiren Ege İş Kadınları Derneği Başkanı Betül Elmasoğlu, “Rusya ile yaşanan sıkıntılar nedeniyle bu ülkeyle iş yapan rmaların yeni pazarlara yönelmesi lazım. Bu konuda devletin bu ülke ile iş yapan fi rmalara destek vermesi şart oldu. 2019’a kadar siyasi istikrar sağlanmış durumda. Bundan sonra daha önce unutulan ekonomik reformlara sıra gelmeli. 2015 yılını tamamlamamızı sayılı günler kaldı. 2016 yılı bu konuda hiç kaybedilmemeli. İş dünyasının önünü açan, daha fazla katma değerli üretime yönlendiren, daha fazla ihracat yapmasına olanak tanıyan düzenlemeler yapılmalı” dedi.
► 2016’ya sıkıntılarla girilmesine rağmen ümitli olduklarını belirten Kemalpaşa Sanayici ve İşadamları Derneği Başkanı Aytekin Öztaş ise, “2015’te komşularla yaşanan sorunlar yüzünden ihracat pazarları daraldı. 2016’da özellikle komşularımızla ve Rusya ile yaşadığımız sorunların çözülmesini bekliyoruz. Türkiye ekonomisinin büyümesi için üretip satmaya ihtiyacı var. O nedenle bizim ihracat pazarı kaybetme lüksümüz yok. 2016 yılında önceliğin ekonomiye ve ihracat pazarlarının genişletilmesine verilmesini istiyoruz” diye konuştu.
► 2015’i sanayi için kayıp yıl olarak nitelendiren Ege Giyim Sanayicileri Derneği Başkanı Mukadder Özden de şunları söyledi: “2015’te zor şartlar altında mücadele verildi. Hazır giyim ihracatımızda katma değerli üretim yapan işletmelerimiz sayesinde, yılı eksi 10 - 15 puan ile kapatacağız. 2016’nın daha iyi geçmesi için yapılması gereken çok iş var. Üretim yapmayı özendirecek, rekabetçiliğimizi arttıracak şartlar hazırlanmalı. Aksi halde kapasite ve üretim artışı bekleyemeyiz. Barış ve demokrasi ortamı önemli.”
► Kemalpaşa OSB Başkanı Kamil Porsuk da 2015’te yapılan iki genel seçim nedeniyle yatırımcıların çekimser kaldığına dikkat çekti. 2016 yılına siyasi istikrarı sağlamış seçim risklerinden kurtulmuş girildiğini hatırlatan Porsuk, “Rusya ve bölgemizde yaşanan sorunların gölgesi 2016’ya düşse de biz umudumuzu diri tutuyoruz. Yeni yılda ekonomide reform çalışmalarının hızlanması ile yatırımlarda önemli bir ivme kazanacağını düşünüyoruz. Sanayicilerin katma değerli üretime yönlendirilmesi için teşviklerin daha da artırılmasını bekliyoruz. Türkiye’nin büyümesi için üretmesi gerekiyor. Üretim içinde sanayicinin motivasyonunun artırılması şart” dedi.
► 2016’da seçim olmamasının sanayiciler için bir avantaj olduğuna değinen Bağyurdu OSB Başkanı Aydın Telseren, “Ancak FED’in faiz yükseltme kararı, dış politikadaki belirsizlikler 2016 yılına da endişelerle girmemize neden oluyor. Kur farkı, yükselen faizler, yükselen enerji maliyetleri, asgari ücrette yapılmak istenen artışlar da 2016 yılı için bizi biraz korkutuyor. Ancak biz bütün bunlara rağmen 2016 yılından umutluyuz. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığımız sanayicinin önündeki engelleri kaldırmak için çalışıyor. Bakanlığımızın bu çalışmalarını takdir ediyor ve alkışlıyoruz. Türkiye ekonomisinin dünyanın ilk 10 ekonomisi arasına germesi için üretimden, katma değerli üretimden başka şansı yok. Biz devletimizden destek istemiyoruz. Bürokrasinin daha da azaltılması, üretimin teşvik edilmesi ve özellikle katma değerli üretime sanayicilerin yönlendirilmesini bekliyoruz” dedi.
► Ege Otomotivciler Derneği Başkanı Mustafa İduğ 2015’te dünya otomotiv piyasasındaki baş döndürücü gelişmeler ve Almanya merkezli yaşanan skandalların 2016’da sektörü farklı noktalara sürükleyebileceğine dikkat çekerek, “Küçülmelerin bir an evvel sonlandırılması için mali önlemler alınmasının önem arz ediyor. Kur farkına çok dikkat edilmeli. Müşterilerin krizden etkilenme risklerine karşın ödemelerde peşin alımların payı yükseltilmeli. Uzun vadelerden kaçınılmalı. 2016’da Avrupa Birliği’ne ihracat rakamlarının yeniden büyüme trendine geçecek. Türkiye’de üretim artışları olacağını öngörüyoruz. Dövizdeki parite farklarını düzelttiğimiz takdirde 2016 daha iyi olacak” şeklinde konuştu.
► Özel Güvenlik Hizmetleri Derneği Başkanı Serdar Gökhan Arıkan ise 2015 Türkiye için her yönüyle sıkıntılarla geçtiğini belirtti. Arıkan, “2016’da güvenlik kaosunun ortadan kalkmasını ve ekonomide dengelerin yerine oturmasını bekliyoruz. Yeni kurulan hükümetten umutluyuz. Ekonomide dile getirilen reformların 2016 yılında hayata geçirilmesini istiyoruz. Rusya başta olmak üzere dış politikada yaşanan sorunların da çözülmesini temenni ediyoruz” diye konuştu.