Af Paketi'nde çiftçi yok

ALİ EKBER YILDIRIM

İZMİR - Cumhuriyet tarihinin en kapsamlı vergi, prim ve idari borçlara yönelik af paketinde çiftçilere yer verilmedi. Çiftçilerin kredi borçları, sulamadan kaynaklanan elektrik borçları dahil hiçbir kalem pakette yer almadı. Yaşanan doğal afetler nedeniyle bu yıl büyük zarara uğrayan çiftçilerin kredi borçları yüzde 3 faizle ertelenirken, diğer kesimlere kapsamlı af getirilmesi tarım sektöründe büyük tepki çekti.

Hükümetin geniş kapsamlı af yasasını değerlendiren tarım sektörü temsilcileri, hiçbir zarara uğramayan tamamen keyfi olarak borcunu ödemeyenlere af ve yeniden yapılandırma imkanı getirilirken çiftçilere üvey evlat muamelesi yapıldığını dile getirdi. Tarımda bu yıl yaşanan kuraklık, don, dolu ve aşırı yağış nedeniyle zararı yüzde 30’un üzerinde olan çiftçilerin borcunun bile yüzde 3 faizle erteleneceğini hatırlatan sektör temsilcileri tepkilerini şöyle dile getirdi:

“Çiftçiler çok büyük zarara uğradı. Ürününü kaybetti. Bir geliri yok. Buna rağmen borçları aff edilmedi veya yapılandırılmadı. Bakanlar Kurulu Kararı ile yüzde 30’un üzerinde zarara uğrayanların Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatifl erinden kullandıkları kredi 1 yıl ertelendi. Bu kadar büyük zararı olan çiftçiden yüzde 3 faiz alınarak erteleniyor. Sanayicilerin, işadamlarının, vergi mükellefl erinin herhangi bir zararı, doğal afet yaşamaları söz konusu değilken faiz borçları siliniyor, 36 aya varan yapılandırma öngörülüyor. Ama biz çiftçiler tamamen doğa şartlarından kaynaklanan felaketlerden bu kadar çok zarar görmemize rağmen bu pakette biz yokuz. Her zamanki gibi çiftçi üvey evlat.” Tarım sektörünün en önemli sorunlarından biri 2 milyar lirayı aşan elektrik borçları. Bakanlar Kurulu kararına göre, tarımsal sulama nedeniyle elektrik borcu olan çiftçilere bu tutarlar tahsil edilene kadar 2014 yılı tarım desteği ödenmiyor. Bu nedenle bir çok çiftçi destek alamadığı gibi üretim yapmakta da zorlanıyor. Pamuk ekiminin yaygın olduğu Güneydoğu Anadolu’da bu yıl üretimin azalması bekleniyor. Bölge çiftçileri, elektrik borçlarının olağanüstü faizle ödenemez duruma geldiğini ve bu yıl pamuk ekmeyi düşünmediklerini söylüyor.

Elektrik borçlarına yapılandırma isteniyor 

Türkiye Sulama Kooperatifleri Merkez Birliği Başkanı Halis Uysal, uzun süredir bakanlıklarla görüştüklerini ve elektrik borçlarına çözüm getirmeye çalıştıklarını söyledi. Halis Uysal konu hakkında şunları söyledi: “Ödenemeyen ve faizlerle birlikte biriken tarımsal elektrik borçlarının yeniden yapılandırılmasını beklerken, tarımsal sulamaya ilişkin elektrik borcu bulunan çiftçilere, bu borçlarını ödeyinceye kadar, 2014 yılında yapılması gereken tarımsal destekleme ödemelerinin yapılamayacağını içeren Bakanlar Kurulu kararı 9 Mart tarihli Resmi Gazete’de yayımlandı. Çiftçilerimiz bu karar karşısında şoke oldu. Tarımsal elektrik borçları anapara 810 milyon lira iken, faiz toplamı 1 milyar 200 milyon liradır. Sulama kooperatifl erinin ayrıca özel şirketlere de 1 milyar borcu var. Biz bu borçların yeniden yapılandırılmasını beklerken hazırlanan çok kapsamlı af paketinde ne bizim elektrik borçları ne de çiftçilerle ilgili herhangi bir madde yer almaması çok büyük haksızlık. Bu tasarı mecliste görüşülürken çiftçinin tarımsal elektrik borçları ve diğer borç ve kredilerinin de paket kapsamına alınmasını bekliyoruz.”

‘Bakanlar Kurulu kararı iptal edilsin’ 

Türkiye Sulama Kooperatifl eri Merkez Birliği Başkanı Halis Uysal, tarımsal elektriğin üzerinde yüzde 45’e varan çeşitli maliyet artırıcı unsurlar bulunduğunu ve bunların kaldırılarak tarımsal elektrik ücretlerinin düşürülmesi gerektiğini söyledi. Halis Uysal, şu görüşleri dile getirdi: “Örneğin Avrupa Birliği’nde tarımsal elektrik ücretleri 11 euro/cent bizde ise 23 cent civarında. Avrupa Birliği’nde KDV yok, bizde yüzde 18.5 KDV alınıyor. Ayrıca yüzde 19 elektrik kaçağı var. Yüzde 5 belediye hissesi, yüzde 2.5 TRT payı, ve yüzde 1 fon bulunuyor. Bunların kaldırılması çiftçileri her açıdan güçlendirecektir. Zaten dar boğazdaki çiftçilerimizin daha fazla mağdur olmaması için ivedilikle 9 Mart’ta yayınlanan ve borcu olan çiftçilere destekleme ödenmesini önleyen Bakanlar Kurulu kararı uygulamadan kaldırılıp desteklemeler ödenmelidir. Ve yakında Meclis’e sunulan vergi aff ından da bu konuda tarımsal sulama yapan kooperatif ve çiftçilerimizin yararlandırılması sağlanmalıdır