Cari açık ağustosta 163 milyon dolar oldu
Türkiye'nin cari işlemler açığı ağustos ayında 163 milyon dolarla 6 yılın en düşük seviyesine indi.
Hüseyin GÖKÇE
ANKARA- Cari işlemler dengesi Ağustos ayında 163 milyon dolarlık açıkla son 6 yılın en düşük seviyesini gördü. Son olarak 2009 yılı Ekim ayında cari işlemler dengesi 629 milyon dolar fazla vermişti. Dış ticaret hacmindeki genel azalmanın etkisiyle oluşan bu iyileşme mal ve hizmet dengesinde de kendisini gösterdi. Üstelik mal ve hizmetler dengesi 70 ay aradan sonra 313 milyon dolarla ilk kez fazla verdi. Ocak-Ağustos dönemine ilişkin 8 aylık cari açık ise geçen yılın aynı dönemine göre 3 milyar 478 milyon dolar azalarak 25 milyar 674 milyon dolara inerken, yıllık cari açık 43 milyar 47 milyon dolarla yılın en düşük seviyesini gördü.
Merkez Bankası 2015 yılı Ağustos ayına ilişkin ödemeler dengesi verilerini açıkladı. Ağustos’ta aylık bazda cari açık geçen yılın aynı ayına göre 2 milyar 58 milyon dolar azalarak, 2 milyar 221 milyon dolardan, 163 milyon dolara geriledi. Böylece aylık cari açıkta 2009 yılı Ekim ayındaki 629 milyon dolarlık fazla verilmesinden bu yana en iyi seviye görülmüş oldu. Parasal olmayan altın kaleminde geçen yıl Ağustos ayında 145 milyon dolar net ithalat yapılırken, bu yıl ayın dönemde 260 milyon dolarlık net ithalat gerçekleştirildi.
Mal ve hizmetler dengesi fazla verdi
Cari açıktaki bu iyileşme, büyük ölçüde dış ticarette ithalatın ihracattan daha fazla azalmasından kaynaklandı. Bu dönemde ihracat 12 milyar 578 milyon dolardan, 11 milyar 844 milyon dolara inerken, ithalat 3 milyar dolardan fazla azalışla 18 milyar 814 milyon dolardan, 15 milyar 478 milyon dolara geriledi. Böylece mal dengesindeki açık 6 milyar 236 milyon dolardan, 3 milyar 634 milyon dolara düştü.
Hizmetler dengesi kaleminde ise geçen yıl 4 milyar 530 milyon dolar olan fazla bu yıl 583 milyon dolar azalarak 3 milyar 947 milyon dolara indi. Ancak mal dengesindeki iyileşme ile birlikte aylık mal ve hizmet dengesi 313 milyon dolar fazla verdi. Böylece 2009 yılı Ekim ayındaki 991 milyon dolarlık fazladan itibaren 70 ay sonra mal ve hizmetler dengesi yeniden artıya geçmiş oldu.
Yıllık açık 43 milyar dolar
Yıllıklandırılmış cari açık Ağustos ayında 43 milyar 47 milyon dolar ile yılın en düşük seviyesini gördü. Ocak’ta 43 milyar 855 milyon dolar olan cari açık, Şubat’ta 44 milyar 44 milyon dolar, Mart’ta 45 milyar 645 milyon dolar, Nisan’da 44 milyar 481 milyon dolar, Mayıs’ta 45 milyar 182 milyon dolar olmuştu. Haziran’da 44 milyar 303 milyon dolara inen cari açık, Temmuz’da ise 45 milyar 105 milyon dolar olmuştu.
Doğrudan yatırımda artış, portföy yatırımında gerileme
Ocak-Ağustos döneminde geçen yıl 4 milyar 474 milyon dolar olan net doğrudan yatırım girişleri, bu yıl aynı dönemde 3 milyar 992 milyon dolar artarak 8 milyar 466 milyon dolara indi. Ağustos ayında ise geçen yıl 1 milyon 97 milyon dolar net çıkış yaşanırken, bu yıl 1 milyar 675 milyon dolarlık net giriş oldu.
Portföy yatırımları kaleminde aylık bazda 1 milyar 477 milyon dolarlık net çıkış yaşandı. Ocak-Ağustos döneminde ise geçen yıl 12 milyar 290 milyon dolar net giriş olurken, Bu yıl 8 milyar 674 milyon dolarlık net çıkış yapıldı.
Yurtdışından sağlanan krediler kaleminde, Ağustos’ta genel hükümet 39 milyon dolar, bankacılık sektörü ise 335 milyon dolar net geri ödeme yaptı. Aynı dönemde diğer sektörler ise 694 milyon dolar seviyesinde net kullanım gerçekleştirdi. Ağustos’ta resmi rezervler 399 milyon dolar azaldı.
Net hata noksan 1.4 milyar dolar
Kaynağı belli olmayan döviz hareketlerini gösteren net hata noksan kaleminde ise ağustos ayında 1 milyar 430 milyon dolar pozitif değer dikkat çekti. Ocak-Ağustos döneminde geçen yıl 9 milyar 156 milyon dolar olan net hata noksan kalemi, bu yıl aynı dönemde 10 milyar 946 milyon dolar olarak hesaplandı.
Aylar itibarıyla cari açığın gelişimi(milyon dolar)
2014 | 2015 | |
Ocak | -5022 | -2352 |
Şubat | -3382 | -3571 |
Mart | -3389 | -4990 |
Nisan | -4932 | -3768 |
Mayıs | -3652 | -4353 |
Haziran | -4168 | -3289 |
Temmuz | -2386 | -3188 |
Ağustos | -2221 | -163 |
Eylül | -2365 | |
Ekim | -2310 | |
Kasım | -5794 | |
Aralık | -6904 |
Mal ve hizmetler dengesi/Ağustos
2014 | 2015 | |
İhracat | 12578 | 11844 |
İthalat | 18814 | 15478 |
MAL DENGESİ | -6236 | -3634 |
Hizmet geliri | 6698 | 5798 |
Hizmet gideri | 2168 | 1851 |
HİZMET DENGESİ | 4530 | 3947 |
MAL VE HİZMET DENGESİ | -1706 | 313 |