4 büyüklerin konut kredisine ‘milyar’lık ihraç

JÜLİDE YİĞİTTÜRK GÜRDAMAR

Türkiye'nin en büyük bankalarının verdiği konut kredileri sermaye piyasası ürünü haline geliyor. İlk defa 4 büyük bankanın konut kredilerine dayandırılarak oluşan menkul kıymet ‘milyar' liralık bir ihraçla halka arz edilecek.

Sistem basitçe kredilerin menkul kıymet haline getirilip bankalara yeniden kaynak olarak geri dönmesi olarak tanımlanıyor. İhraç, kısa bir süre önce yeniden yapılanan Türkiye Kalkınma ve Yatırım Bankası'nın da ilk icraatı olacak. Bankanın Varlık Finansman Fonu tarafından yapılan ihraçta yıllık bileşik faiz getirisi yüzde 18.17 olarak belirlendi. Varlığı Dayalı Menkul Kıymet ihracı için talep, nitelikli yatırımcıdan toplanacak. Dün başlayıp yarın bitecek olan arzda toplam 629 bin 544 bireysel müşteriye verilen Ziraat Bankası'nın 1 milyar, Halkbank'ın 1 milyar, VakıfBank'ın 1 milyar, Garanti Bankası'nın ise 150 milyon liralık konut kredisi teminat olacak.

İhracın dayanak varlığını Ziraat Bankası, Halkbank, Vakıfbank ve Garanti Bankası'nın ihraç edecekleri ipotek teminatlı menkul kıymetleri (İTMK) oluştururken toplam büyüklük 3 milyar 150 milyon TL oldu.

Önceki gün nitelikli yatırımcılara yapılan sunumda yer alan bilgiye göre İTMK karşılığında bankalar Kalkınma Bankası'nın VDMK ihracını alacaklar. İhraç edilecek kıymetin vadesi 5 yıl olacak. 3 ayda bir sabit kupon ödenecek. Dün başlayan talep toplaması yarın bitecek. İhraç olunacak VDMK'lerin satışını desteklemek amacıyla Halk- Bank, VakıfBank ve Ziraat Bankası ihraç tarihinden itibaren 1 yıl süre ile geri alım garantisi verecek. Sunumda yer alan bilgilere göre, Ziraat Bankası 7 milyar, Halkbank 10 milyar, Vakıfbank 18.2 milyar, Garanti ise 30.3 milyar liralık program büyüklüğüne ulaşabilecek. Piyasa yapıcısı ise Halk Yatırım olacak. İhraçta hedef nitelikli yatırımcı.

Kredilerin ağırlığı İstanbul'dan

Türkiye Kalkınma ve Yatırım Bankası'nın kurduğu Varlık Finansman Fonu, 7 Aralık'ta 4 bankanın ihraç edeceği ipotek teminatlı menkul kıymetlerden (İTMK) oluşan tahvil ihraç edecek. 4 bankanın oluşturduğu kredi havuzu için her bankaya özel bir teminat oluşturuldu. Halkbank'ın teminat havuzu 15 milyar lira, Ziraat Bankası'nın teminat havuzu 14 milyar lira, Vakıfbank'ın teminat havuzu 13.2 milyar lira ve Garanti Bankası'nın teminat havuzu ise 8.6 milyar lira oldu. Teminatların her birine ise bir uluslararası danışmanlık şirketi sorumlu olarak atandı. Halkbank ve Vakıfbank'ın teminat sorumlusu KPMG, Ziraat Bankası'nın PwC, Garanti Bankası'nın ise EY oldu.

5 yıl vadeli yapılacak ihraçta yatırımcıya yılda 4 defa kupon ödemesi sağlanacak. Garanti Bankası ile Vakıfbank vadeyi ‘soft bullet' yapısı ile 18 ay uzatma süresine de sahip. İhraç edilen konut kredilerinde ise ağırlık İstanbul'dan. Halkbank'ın ihraç ettiği konut kredilerin yüzde 20'si, Ziraat'in yüzde 21.7'si, Garanti'nin yüzde 31.4'ü, Vakıfbank'ın ise yüzde 25.5'i İstanbul'da kullandırılmış.

İhraççı bankaların İTMK portföyü

Halkbank: Portföy 181 bin 825 adet bireysel müşteriye verilen 182 bin 502 adet ipotek teminatlı krediden oluşuyor. İhraca konu krediler 2007 Mayıs ayından 2018 Ekim ayına kadar verilen krediler. Teminat havuzunun ortalama vadesi 7.5 yıl.

Ziraat Bankası: Portföy 171 bin 753 adet bireysel müşteriye verilen 172 bin 416 ipotek teminatlı krediden oluşuyor. İhraca konu krediler 2013 Ocak ayından 2018 Ekim ayına kadar verilen krediler. Teminat havuzunun ortalama vadesi 8 yıl.

Vakıfbank: Portföy 158 bin 594 adet bireysel müşteriye verilen 159 bin 618 ipotek teminatlı krediden oluşuyor. İhraca konu krediler 2005 Mart ayından 2018 Kasım ayına kadar verilen krediler. Teminat havuzunun ortalama vadesi 5.67 yıl.

Garanti Bankası: Portföy 117 bin 372 adet bireysel müşteriye verilen 117 bin 372 adet ipotek teminatlı krediden oluşuyor. İhraca konu krediler 2009 Kasım ayından 2018 Kasım ayına kadar verilen krediler. Teminat havuzunun ortalama vadesi 5.93 yıl.

Varlığa dayalı menkul kıymet ihracı

İhraççı: TKYB Varlık Finansmanı Fonu
Kaynak Kuruluşlar: Halkbank, Ziraat Bankası, Vakıfbank, Garanti Bankası
Aracı Kurum: Aktif Yatırım Bankası A.Ş.
Portföy Rating Notu: AAA (JCR Eurasia Rating)
Varlık: Kaynak kuruluşların ihraç ettiği ipotek teminatlı menkul kıymetler
Piyasa: BIST (Borsa İstanbul)
İhraç Tarihi: 7 Aralık 2018
İhraç Tutarı (Nominal): 3.150.000.000 TL
Vade: 5 Yıl
Faiz Oranı: Yüzde 18.10 (Bileşik) / yüzde 4.24747 (Dönemsel)
Kupon ödeme frekansı: 3 ayda bir İTMK dayanağı: Bireysel müşterilere verilen ipotek teminatlı krediler Geri Alım Garantisi: Halkbank, Ziraat Bankası, Vakıfbank

Yatırım aracı çeşitlenecek

Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği (TSPB) Başkanı Erhan Topaç 5-6-7 Aralık'ta Türkiye Kalkınma ve Yatırım Bankası (TKYB) tarafından tamamlanacak varlığa dayalı menkul kıymet ihracının menkul kıymetleştirme faaliyetlerinin yaygınlaşması için önemli bir adım olacağını söyledi. Bu kapsamda, finansal kuruluşların, likiditesi düşük varlıklarını menkul kıymetleştirmek suretiyle sermaye piyasalarımızdan fon sağlayabilme imkânları kolaylaştırıldığını vurgulayan Topaç, bu faaliyetlerin, sermaye piyasalarında işlem gören yatırım aracı çeşidinde artışa katkıda bulunacağını ekledi. Erhan Topaç'a göre, 2017 yılında 250,000 olan aylık müşteri sayısı da Eylül ayında 350,000 oldu. Teknolojik gelişmelerin aracı kurumların iş modelini değiştirdiğini vurgulayan Topaç, aracı kurumlarca yapılan işlemlerin yüzde 45'inin internet üzerinden yapıldığını, ilk defa derlenen verilere göre algoritmik/yüksek frekanslı işlemleri de içeren doğrudan piyasa erişimi, (DMA) işlemlerinin toplam işlem hacmindeki payının yüzde 11 olduğunu söyledi.

Yatırımcılara sağlanan avantajlar

■ Türkiye'nin en büyük bankalarını yapacağı ipotek teminatlı menkul kıymet kupon ödemelerine dayalı nakit akışından faydalanma imkânı

■ İhraçcı bankaların genel yükümlülüğü yanı sıra düşük takibe düşen kredi oranına sahip bireysel konut kredileri ile teminatlandırılmış yapı

■ Asgari yüzde 20 teminat oranı taahhüdü ile güçlendirilmiş yapı

■ Çeşitlendirilmiş portföy ile yüksek bir kredi derecelendirme notuna sahip olan portföye yatırım imkânı

■ Kaynak sağlayan kurumun limitinden bağımsız yatırım imkânı

■ İhraca katılanlara Halkbank, Ziraat Bankası ve Vakıfbank tarafından 1 yıl boyunca VDMK geri alım garantisi.