Anketlerde beklenti 'pas' ama piyasa faiz düşüşüne oynuyor

ECE CEYHUN

Ekonomistler, Merkez Bankası Para Politikası Kurulu’nun (PPK) yarınki toplantısından faizlerde değişiklik kararı çıkmayacağı beklentisinde. Buna karşılık piyasa, gerileyen petrol fiyatlarının Merkez Bankası’nın elini rahatlatacağı algısından hareketle faiz indirimi geleceği varsayımıyla pozisyon alıyor. Kısa vadeli gösterge tahvilde bileşik faiz, dünkü işlemlerde yüzde 8’in altını denerken, “yabancı kağıdı” olarak tanımlanan 10 yıllık tahvilin bileşik faizi de yüzde 8.5’i gördü. Bankacılar, anketlerde faiz indirimi beklenmemesine karşın, piyasanın böyle bir beklentiyi satın almasının, beklentinin gerçekleşmemesi halinde kar satışlarını da beraberinde getirebileceğine işaret ediyor.

Piyasa Merkez Bankası PPK anketlerinde görünmeyen bir faiz indirimini satın alıyor. Ekonomistler, perşembe günü yapılacak PPK toplantısından Merkez Bankası’nın faiz indirmeden ‘pas’ geçeceğine inanırken ‘piyasa’ düşen petrol fiyatlarının Merkez Bankası’nın elini rahatlatacağını dolayısıyla bir faiz indiriminin bu ay olmasa da aralıkta geleceğine oynuyor. Kısa vadeli gösterge tahvilde bileşik faiz yüzde 8’in altını denerken, dolar/ TL ise son iki haftanın en düşük seviyesi olan 2,2197’ye geriledi. Piyasada 2 yıllık gösterge tahvilin aynı gün valörlü işlemlerde ortalama bileşik faizi yüzde 8.04’ten kapanırken işlem bazında yüzde 7.95’i gördü.

Gösterge tahvil bu yılın ilk aylarında Merkez Bankası’nın hızlı faiz artırımının da etkisi ile yüzde 11’leri aşmış yüzde 12 sınırına yaklaşmıştı. Yaz aylarında çift hanenin çevresinde dolaşan gösterge tahvil aynı gün valörlü işlemlerin kapanışında ortalama bileşik olarak yüzde 9.5’un üzerinde seyretmişti. İşlem bazında ise en son eylül ayı sonunda yani bundan sadece 50 gün önce yüzde 10 seviyesindeydi. O günden beri kademeli olarak 200 baz puan gerileyen gösterge tahvilin bileşik faizi dün yüzde 7.99’a gerileyerek en son Kasım 2013’te test ettiği seviyelere gerilemiş oldu.

16 kurumdan sadece 1’i indirim bekliyor

Piyasada Merkez Bankası’nın perşembe günü yapılacak PPK toplantısı öncesinde yapılan anketlere bakıldığında ise kısa vadeli faizlerin ağırlıklı olarak sabit bırakılması beklendiği görülüyor. Reuters anketine katılan 16 kurumun 15’i hali hazırda yüzde 8.25 seviyesinde olan politika faizinin sabit tutulacağını öngörüyor. Bir kurum ise politika faizinde 50 baz puan indirim bekliyor.

Ankete katılanlardan biri yüzde 7.50 seviyesindeki gecelik borç alma faizinde 75 baz puanlık indirim öngörürken 15 katılımcı ise borç alma faizinin sabit kalacağını öngördü. Mevcut yüzde 11.25 seviyesindeki faiz koridorunun üst bandı olan gecelik borç verme faizinde ve Piyasa Yapıcı (PY) bankalara uygulanan yüzde 10.75 seviyesindeki borçlanma imkanına ilişkin faizde ise iki katılımcı indirim öngörürken 14 katılımcı ise faizlerin sabit kalacağını öngördü.

Düşüşte başı yerliler çekiyor

Piyasa ile ekonomistlerin birbirinden ayrılmasının en önemli sebebi ise düşen petrol fiyatları. Çünkü piyasa düşen petrol fiyatlarının Merkez Bankası’nın faiz indirimi konusunda elini rahatlatacağını düşünüyor. “Düşen petrol hem cari açık hem de maliyet kanalından enflasyona yaracayacak bu da Merkez Bankası’nın faiz indirmesine neden olacak” diyen piyasa profesyonellerine göre bu beklentiyi satın alanlarda ağırlıklı olarak zaten yereller. Bankacılar, düşük petrol fiyatının Türkiye’yi sadece tahvil tarafında değil hisse senedi tarafında da ayrıştırdığına işaret ediyor.

İndirim gelmezse tepki gelebilir

Bankacılar, anketlerde beklenmemesine karşın piyasanın böyle bir beklentiyi satın almasının ‘beklenti gerçekleşmediğinde’ kar satışlarını da beraberinde getirebileceğine işaret ediyorlar. Çünkü, gösterge tahvilde fiyatlanan fonlama maliyeti kabaca yüzde 7,5 civarında. Yani piyasa aslında bir faiz indirimini ya da fonlama şartlarındaki rahatlamayı büyük ölçüde satın almış durumda. Dolayısıyla faiz indirimi gelmezse kar satışı için ölçü ‘20 baz puan’ olarak gösteriliyor. Çünkü piyasadaki kuvvetli inanç Merkez Bankası kasım ayında indirim yapmasa bile aralıkta bir indirim yapılabileceği yönünde. Kasımda indirim gelmezse, petrol ve dolardan da bugünün dışında bir hareket görülmezse, ufak bir kar satışının ardından piyasa yine yüzde +/- 10 baz puan ile yüzde 8’ler civarında beklentisini bir sonraki PPK’ya kadar taşıyacak. Beklentinin taşınması içinde Merkez Bankası’nın PPK toplantısı sonrasında yapacağı açıklamada bu konuya ilişkin mesaj aranacak. Aralık bilançolarının yaklaştığı şu günlerde menkul kıymet karının daha iyi görünmesi için piyasa kar satışını abartmayacaktır. Eğer olurda Merkez Bankası bu toplantıda faizleri indirirse gidilecek ilk noktanın da yüzde 7.70 bileşik olacağı ifade ediliyor.

Hazine’nin de borçlanmada eli rahat

Küresel faiz ortamının da düşük olduğu ve Türkiye gibi enerji ithalatçısı ülkelere olan pozitif algı ayrıca Fed piyasadan çekilse de bu defa özellikle BOJ’dan ucuz fon devam edecek algısı piyasalarda genel olarak olumlu bir hava yaratıyor. Bu havayı destekleyen bir başka beklenti de ‘Hazine’nin de eli rahat’ algısı. Her sene iç borç çevirme oranını düşük tutan Hazine, dün yaptığı ihale ile bu yılın itfa programını bitirmiş sayılıyor. Çünkü aralık ayında sadece 1.1 milyar TL’lik iç borç itfası bulunan Hazine’nin 2015 içinde elinin rahat olduğu söyleniyor. Dolayısıyla arz tarafında da borçlanma konusunda rahat bir Hazine karşısında piyasanın faiz baskısı yapamayacağı dile getiriliyor. Piyasa ayrıca cuma günkü kredi derecelendirme kuruluşu S& P’nin Türkiye not görünümüne ilişkin açıklamalarından da not veya görünüme ilişkin negatif bir haber akışı beklemiyor. Geçen yıl kasım ayında 112 dolar seviyesinde bulunan brent petrol fiyatları, bu yılın aynı döneminde 78,8 dolara kadar gerilerken, haziran ayındaki zirveye göre yaklaşık 40 dolarlık bir düşüş yaşandı. Petrolün varil fiyatındaki her 10 dolarlık düşüş Türkiye’nin cari açığının GSYH’ye oranını yüzde 0,6 düşürüyor.

Hazine iç piyasadan 3.3 milyar lira borçlandı

Hazine, düzenlediği iki tahvil ihalesinde piyasaya 3 milyar 309,4 milyon lira borçlandı. Hazine’nin kasım ayında 5.7 milyar TL toplam bugün ise 4.7 milyar TL’lik itfası bulunuyor. Hazine Müsteşarlığı, 2 yıllık (728 gün) vadeli, 6 ayda bir yüzde 4,10 kupon ödemeli sabit kuponlu devlet tahvilinin ilk ihracını gerçekleştirdi. İhalede ortalama basit faiz yüzde 7,88, bileşik faiz yüzde 8,04 oldu. Nominal teklifin 1 milyar 666,3 milyon lira olduğu ihalede, nominal satış 577 milyon lira, net satış 580,3 milyon lira olarak gerçekleşti. İhalede, kamudan gelen 244 milyon liralık teklifin tamamı karşılandı. Rot teklif tutarının 21 milyar 706,2 milyon liralı olduğu ihalede, 434,1 milyon liralık rot satış yapıldı. 10 yıl (3535 gün) vadeli, 6 ayda bir yüzde 4,50 kupon ödemeli sabit kuponlu tahvil ihalesinde ise ortalama basit faiz yüzde 8,27, bileşik faiz yüzde 8,44 oldu. Nominal teklifin 2 milyar 116,3 milyon lira olduğu ihalede, nominal satış 585 milyon lira, net satış 628,1 milyon lira olarak gerçekleşti. İhalede, kamudan gelen 1 milyar liralık teklifin tamamı karşılandı. Rot teklif tutarının 2 milyar 819,5 milyon lira olduğu ihalede, 422,9 milyon liralık rot satış yapıldı.

Mevduatta küçükler agresif, büyükler düşüş için fırsat arıyor

Bono faizleri düşerken mevduat tarafında oranların henüz bu düşüşü yansıtmadığı görülüyor. Bono faizi ile mevduat faizi arasındaki makas açılırken bankacılar, küçük bankaların mevduat pazarında daha agresif büyüklerin ise düşüş için fırsat kolladığını söylüyor. Bono ve mevduat faizleri arasında ilişkiye bakıldığında 2010 yılından beri istisnai dönemler hariç mevduat faizlerinin bono bileşik faizlerinin üzerinde seyrettiği görülüyor. Küçük bankaların mevduatta yüzde 10.50- 10.80 aralığına kadar çıktığı bilgisini paylaşan bankacılar, büyüklerin ise yüzde 9-10 bandında hareket ettiğini yoğun olarak işlemlerin yüzde 9.5-10 aralığından geçtiğini kaydediyor. Bankacılar, olası bir faiz indiriminin mevduat tarafında indirim için bankaların hemen aksiyon almasına neden olacağını da vurguluyor.

10 yıllık sukuk ihracında 1 milyar borçlandı 

Hazine 10 yıl vadeli sukuk ihracında 1 milyar dolar borçlanırken ihraçta nihai getiri mid swaps (MS) artı 205 baz puan olarak belirlendi. Bankacılık kaynaklarının verdiği bilgiye göre ihraçta vade 25 Kasım 2024 olarak belirlenirken ilgili tutarın Hazine hesaplarına geçiş tarihi 25 Kasım 2015 olarak belirlendi. Hazine önceki gün yaptığı açıklamada dolar cinsinden 10 yıl vadeli bir kira sertifikası ihracı gerçekleştirmek amacıyla CIMB, Citigroup ve HSBC’ye yetkilendirdiğini açıklamıştı. İhraçta ilk getiri beklentisi MS artı 220 baz puan olarak belirlenmiş daha sonra MS artı 210 baz puana aşağı revize edilmişti.