Ateşkes piyasalara rahat nefes aldırdı

EVRİM KÜÇÜK

ABD ile Çinli liderlerin iki ülke arasındaki ticaret geriliminin tırmanmasını önleyecek bir mutabakata varmaları hem hisse senedi piyasaları hem de emtia piyasalarında sert yükselişlere neden olurken, dolar gevşedi. Çin ile ticaret ilişkileri güçlü ülkelerin para birimleri değer kazandı.

Çin ile ABD birbirlerinden ithal ettikleri ürünlere yeni gümrük vergisi getirmeyi durdurma konusunda anlaşma sağladı. ABD Başkanı Donald Trump ile Çin Devlet Başkanı Xi Jinping haftasonu G20 zirvesinde yaptıkları görüşmede ticaret konusunda aralarındaki görüş ayrılıklarını 90 gün içinde gidermek amacıyla gümrük vergilerini artırmaya ara vermeye karar verdi. Buna göre ABD, daha önce açıklananın aksine Çin’den ithal 200 milyar dolar tutarındaki üründen aldığı gümrük vergisini 1 Ocak’ta yüzde 25’e çıkarmayacak. Trump’ın ateşkesi kabul etmesinde, Çin’in ABD’den hemen daha fazla tarım ürünü ithal etmeye razı olmasının yanı sıra enerji ve endüstriyel ürünlerin ithalatını da kayda değer oranda artırmaya söz vermesinin etkili olduğu bildirildi. Ticaret savaşında ateşkes yatırımcının risk iştahını açtı.

• Dolar değer yitirdi

Dolar Çin ile ABD’nin vardığı, küresel piyasaları sarsan ticaret savaşına ara verdiklerini gösteren uzlaşının ardından güçlenen risk iştahına paralel olarak başlıca para birimleri karşısında değer yitirdi. Doların başlıca altı para birimi karşısındaki seyrini izleyen endeks yüzde 0.3 gibi bir düşüşle 96.70’e geriledi. Ancak petrol fiyatlarındaki yükselişin etkisiyle TL diğer gelişen ülke paralarından negatif ayrıştı ve içeride kur 5.27'yi aştı.

• Petrol yüzde 5 yükseldi

Petrolün varili haftanın ilk iş günü uluslararası piyasalarda hızlı bir yükseliş kaydetti. Petrol fiyatlarındaki yükseliş yüzde 5’i aştı. Brent petrolünün varili gün içinde yüzde 5.3 primle yani 3.14 dolar artarak 62.60’a kadar tırmandı. Batı Teksas türü (WTI) ham petrolün varili ise yüzde 6’ya yakın artarak 53,63 dolardan alıcı buldu. ABD-Çin arasındaki ticari yumuşamanın yanı sıra 6 Aralık’ta Viyana da yapılacak Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) toplantısında petrol kısıntısı kararında mutabakat sağlandığına yönelik açıklamalar da petrol fiyatlarını destekledi. Uzmanlar, petroldeki arz fazlası ile ABD de artan üretimin, fiyatlardaki hızlı yükselişi baskıladığına işaret ediyor. Fiyatların 63 dolara yaklaşabileceği belirtiliyor.

• Metal fiyatları sıçradı

Londra Metal Borsası’nda (LME), ABD ile Çin arasında yaşanan ticaret savaşına ara verilmesinin yatırım güvenini artırmasıyla bakır fiyatları 2 ayın zirvesine çıktı. Bakırın yükselmesi diğer temel metallerin kazancına öncülük etti. Ticaret savaşları nedeniyle son birkaç aydır baskı altında olan temel metaller, ABD’nin Çin mallarına yüzde 25 tarifeyi kaldırdığına ve Çin’in sanayi malları yanında diğer malların alımını artıracağına dair anlaşma haberlerinden sonra güven arttı. Çin’in imalat sanayinden gelen olumlu veriler de alımları destekledi. LME’de üç ay vadeli bakırın fiyatı yüzde 2.5 arttı ve 6.352 dolar/ton seviyesine geldi. Çinko, Şanghay’da yüzde 6 ile temmuzdan bu yana en yüksek gün içi yükselişini kaydetti. LME’de de yüzde 3 yükselerek 2.617 dolara çıkarken, alüminyum yüzde 1.2, kalay yüzde 1.9 ve nikel yüzde 1.1 yükseliş gösterdi. Fiyatları da sırasıyla 1.992 dolar/ ton, 18.755 dolar/ton ve 11.315 dolar/ ton olarak gerçekleşti.

• Altın yine güvenli liman

Amerikan Doları’nın gerilemesi altına talebi artırdı. Sarı metalin onsu 1 ayın en yüksek seviyesine tırmandı. Savaş ara verilmesiyle artan risk iştahı güvenli liman olarak dolara talebi azaltması altın fiyatlarında artışa neden oldu. Spot altın yüzde 0.7 yükselerek ons başına 1.230,81 dolara çıktı. Vadeli altın fiyatlarında ise 1.236 dolar test edildi. Fed’in 2019’da faiz artışlarının hızını yavaşlatması halinde ise altında sonraki hedefler olarak 1.260 dolar ve 1.300 dolar gösteriliyor. Palladyum, Cuma günü ons başına 1,204.71 dolara kadar çıkarak tarihinin en yüksek seviyesini görmesinin ardından dün 1.186 dolara çekildi. Spot gümüş yüzde 1.6 değerlenerek 14.40 dolar/ons ve platin yüzde 1 primle 806.24 dolar/ons seviyelerini gördü.

Çin, Amerikan otomobillerinde vergiyi düşürecek

ABD Başkanı Donald Trump Çin’in, ABD malı otomobillere uyguladığı gümrük vergisini halen geçerli olan yüzde 40 düzeyinden “düşürmeye ve kaldırmaya” razı olduğunu söyledi. Trump bir Twitter mesajında, “Çin ABD’den giren otomobillerden aldığı gümrük vergisini azaltmayı ve kaldırmayı kabul etti. Halen bu vergi yüzde 40” dedi. Çin’in ABD’de üretilen araçlardan daha düşük vergi alınması, ABD’de ürettikleri lüks segment araçları Çin’e ihraç eden Tesla ve BMW gibi imalatçıları destekleyecek.