Borsa’da ‘koltuk’ kavgası

Bu ay sonunda yapılacak Olağan genel kurul toplantısında yeni başkanını seçecek olan Borsa İstanbul’un, yeni işlem salonu İstinye'de çalışan brokerlar ile aracı kurum yöneticileri tarafından tepkiyle karşılandı. Borsa İstanbul’un ‘dünyaya açılan yüzü’ olarak tanıtılan ve üç boyutlu görüntüleri ilk defa DÜNYA’da yayınlanan yeni salon ile hem işlem yapılan terminal sayısı azaldı hem de terminal başına alınan ücretler artırıldı.

Eleştirilerin odağında toplu işlem alanındaki çalışma koşullarının elverişsizliği var. Borsa İstanbul denilince akla ilk gelecek görüntüyü verecek ve ‘pit alanı’ olarak tabir edilen ana merkez dışında kalan toplu oturum alanı olan oda, havasız ve basık tavanlı. Burada çalışacak brokerlara daha uygun bir alan tahsis edilmesi gerektiği ya da en azından yeni Başkan gelene kadar bu brokerların hiç olmazsa eski salonda çalışması gerektiği vurgulanıyor.

Borsa Uzmanları Derneği konuya dikkat çekmek için CHP İstanbul Milletvekili Umut Oran’ı Borsa İstanbul’a çağırdı. Oran’ın Borsa İstanbul yetkilileri ile görüştüğü ve bilgi aldığı öğrenilirken DÜNYA’ya görüş veren aracı kurum temsilcileri “Görüşlerimizi aktarmak ve itiraz etmek için yetkililerden görüşme talep ettik ama bir türlü randevu alamadık” dedi. Borsa İstanbul, dün geçici olarak hizmet verilen mevcut salonu taşırken bugün yeni salondan ilk işlem yapılmaya başlanacak.

Yeni işlem salonu 3 bölümden oluşuyor

Yeni işlem salonu 3 bölümden oluşuyor   Yeni işlem salonu pit alanı, tek kişilik odalar ve diğerlerine göre daha uygun fiyata satılan toplu oturum alanı olmak üzere 3 ayrı bölümden oluşuyor. Yeni seans salonundaki her birinde 10 kişilik oturma yeri olan 5 ayrı pit alanı ihaleye çıkarıldı. İhaleler sonucunda tam bir pit alanı satın alan aracı kurum çıkmadı. İş Yatırım, Ak Yatırım, İntegral Menkul, Tacirler Yatırım ve Meksa Yatırım yarı pit alanı ihalesini kazandı. Yapı Kredi Yatırım ve Burgan Yatırım 2’şer, Yatırım Finansman ve Gedik Yatırım 1’er tekli oda alırken, böylece satışa çıkartılan 13 odadan sadece 6’sı satılmış oldu. Toplu oturum alanlarında ise 30 aracı kurum 47 terminal kullanım hakkını kazandı. Bu arada yapılan 3 ihale sonrasında yeni seans salonunda tahsisi yapılmayan pit alanları için tekrar ihale yapıldı ve 8 kurum pit alanından 9 adet tekli terminal aldı. 23 terminalin boşta kaldığı ifade ediliyor.

Pit alanını satın alan kurumlar burada kendi reklam ve banner’larını yayımlayabilecekler ve televizyon yayınları ve çekimlerde de burası görülecek. Borsa İstanbul’un reklam alanlarının nasıl kullanılacağı konusunda yeniden bir düzenleme yapacağı öğrenilirken aracılar, Borsa İstanbul’un 'sınıf farkı' yarattığı eleştirisi de yapılıyor. Öte yandan faal olan 85 aracı kurumun yaklaşık yarısı yeni salonda yer almamış oldu. Pit alanlarının tanesi aylık 40 bin TL + KDV’den ihaleye çıkarken, yarım pit alanları ise 20 bin-27 bin TL + KDV fiyat aralığından satıldığı öğrenildi. Tekli odaların 4.500 TL + KDV minimum fiyatla satıldığı, toplum oturum alanlarında ise terminal başına 1.500TL+ KDV minimum fiyatla ihaleye çıkıldığı, fakat bu alana gelen yoğun talep nedeniyle satılan 47 adet terminalin ortalama fiyatının 2.362 TL+ KDV olduğu gelen bilgiler arasında.

Milyon dolarlar parmaklarının ucundan geçiyor

Milyon dolarlar parmaklarının ucundan geçiyor   Görüşüne başvurduğumuz bir broker, “Biz dünyanın en riskli mesleklerden birini yapıyoruz ve milyon dolarlık emirler gönderiyoruz. Yeni oluşturulan pit alanları ise gerek ışıklandırması gerek oturma düzeni açısından bizim çalışma ortamımıza uygun değil” siteminde bulundu. Borsa İstanbul, yeni salonda 110 brokerlık oturma kapasitesi oluşturduğunu açıklarken edinilen bilgiye göre, Borsa işlem salonu tadilata alınmadan önce aktif çalışan broker sayısının 175 olduğu öğrenildi. Böylece 65 brokerın yer kalmaması nedeniyle işsiz kalabileceği ifade ediliyor. Konuya yönelik konuştuğumuz üst düzey bir yönetici, “Yeni salonda terminal sayısı bizim haberimiz olmadan düşürüldü. Aracı kurumlar istese de brokerlarını çalıştıramıyor. Çünkü borsa terminal vermiyor. 1/3 oranında bir azalma ile aralarında 25 yıllık brokerların da olduğu 65 broker işsiz kaldı. Ayrıca bugüne kadar cüzi bir rakamla terminallerimizi kullanırken, şimdi bu kadar yüksek rakamlarla ücret talep edilmesi çok büyük haksızlık” diye konuştular. 

Borsa İstanbul: Salon genişletilemez

DÜNYA'nın görüşlerini sorduğu Borsa İstanbul yetkilileri ise "Masa düzeninden pit düzenine geçilmesiyle yer kaybının olduğu doğrudur" denildi ve şu açıklama yapıldı: “Tamamen mimari nedenlerle genişletilmesi mümkün olmayan salonda toplamda 110 adet terminal kapasitesi bulunmaktadır. Bu kapasiteler için 3 aşamada düzenlenen ihalelerde bazı kapasiteler teklif gelmemesi nedeniyle boşta kalmıştır. Dolayısıyla kapasite nedeniyle üye temsilcilerinin salonda yer alamadığı durumu gerçeği yansıtmamaktadır.” Borsa İstanbul’un yeni salonu, “borsanın halka açılan yüzü” olarak görüldüğü de ifade edilirken “Bu ihalelerin düzenlenmesindeki amaç, bu salonda bir prestij oluşturup, burada bulunan üye temsilcileriyle birlikte 'sürdürülebilir bir seans salonu' anlayışını desteklemektir. Gerçekleştirilen 3 ihalede, ihale şartlarına uygun olarak yer talep eden üye temsilcileri salonda kendilerine yer bulmuştur. Salonda herhangi bir kapasite sıkıntısı söz konusu olmayıp, uygun bazı yerler hali hazırda bulunmasına rağmen, 3 ihalenin sonucuna uygun olarak seans salonu satım işlemi sonlandırılmıştır” denildi.