Karşılıksız çeke karşı 'ticari alacak sigortası'

Tüketici Sorunları Derneği (TÜSODER) Sigorta Komisyonu Başkanı Taner Çağatay, yaptığı açıklamada, artan iflas ertelemeleri ve karşılıksız çeklerin kişi ve kurumları mağdur ettiğini söyledi.

Piyasaya ürün ve hizmet sunan tacirlerin alacaklarını tahsil edemediklerinde nakit akış dengelerinin bozulduğunu, domino etkisiyle kendi ödemelerini yapmakta zorlandıklarını vurgulayan Çağatay, "Böylelikle piyasada ürün ve hizmet akışı kesintiye uğrayarak, batık tutarlarının maliyete eklenmesi neticesinde tüketiciler ya fiyat artışıyla karşılaşmakta ya da batan firmalar yüzünden rekabet ortamı daralmaktadır" dedi. 

'Hapis cezası tahsili imkanını düşürüyor'

Çağatay, Adalet Bakanı Bekir Bozdağ'ın, Çek Kanununda yapılacak düzenlemeyle "karşılıksız çekte önce adli para cezası uygulanacağını, ödenmediği takdirde bunun hapis cezasına dönüştürüleceği" sözlerini anımsatarak, bu sorunların çözümü için yeniden getirilmesi düşünülen hapis cezasının karşılıksız çek bedelinin ödenmesini sağlamadığı gibi tersine hapse giren borçlunun ödeme kabiliyetini de iyice daralttığını, alacaklıların çek bedelini tahsil imkanının iyice güçleştiğini vurguladı. 

"Bu çeklerin ödenip ödenmemesi, karşı tarafın insafına kalıyor." diyen Çağatay, şöyle devam etti:

"Ticari alacak sigortası, bu tür durumlarda yazılan çeklerin tahsil edilmesini garanti altına alıyor. Ne yapıyor sigorta şirketi? Önce müracaat eden sigortalıyı inceliyor, yaptıkları işleri, finans durumlarını inceliyor, sonra kimlere mal satıyor, daha evvel bu tür durumlarda ödeme zorluğu yaşamış mı veya iflas ertelemesinde bulunmuş mu, hem sigortalı hem de sigortalının çalıştığı üçüncü şahısları inceliyor. 'Tamam, ben bu riski alırım. Eğer bu kişi size satmış olduğunuz malın karşılığında bu parayı 120 gün içerisinde ödemezse ben bunu garanti ediyorum." diyor. Bir yerde banka teminat mektubu gibi garanti ediyor. Size kefil oluyor."

'Sigorta masrafından kaçmayın' 

Çağatay, şirketlerin çok cüzi rakamlarla bu riski bertaraf edebileceklerini belirterek, "parayı alabilecek miyim, alamayacak mıyım?" endişesi yaşamak yerine, daha rahat iş yapma olanağı sağladığını dile getirdi.

Patronların alacaklarındaki riskler sebebiyle üretime odaklanamadığını savunan Çağatay, sözlerini şöyle sürdürdü: 

"Ticari alacak sigortası, patronları büyük oranda iflas ve geç ödemeden doğan zararlardan koruyacağı için artık iş dünyası, üretim ve girişimler noktasında rahat nefes alabilecektir. Bunun yanında ihracat ticaret alacak sigortası genişletilerek savaş, fon transferi olmama riski, alıcı ve satıcı arasındaki anlaşmazlıklardan doğan riskleri de teminat altına alabilmektedir. Bu sigortalardan, küçük ölçekli firmalar yararlanabileceği gibi orta ve büyük ölçekli çok uluslu şirketlerin de faydalanması mümkündür. Son zamanlarda karşılıksız çeklerde meydana gelen artışla tartışılmaya başlayan hapis cezasının son çare olması gerekir. Ticari alacak sigortası, sorunu büyük ölçüde çözecektir."

Çağatay, ortada kaybedilecek bir mal varlığı varsa onun koruma altına alınması gerektiğini vurgulayarak, "Gerçekten sigorta şirketlerinin almış olduğu yüklü risklere karşı çok ufak primlerle o riski bertaraf ediyorsunuz. Bankaya gidip teminat mektubu alınsa bu sigortadan daha fazla olabiliyor. Bu tür durumlarda sigorta yaptırmalarında yarar var. Birikimlerinizle araç alıyorsunuz, Allah göstermesin, trafik kazası veya çalıntı oldu. 'Malım gitmesin, onu güvence altına alıp rahat uyuyum.' dersiniz. O nedenle sigorta gerçekten gerekli bir şey." ifadelerini kullandı.