Riskler artıyor 2019 senaryoları yeniden yazılıyor

EVRİM KÜÇÜK

Dünya ekonomisi 2018 yılına güçlü bir canlanmayla girmişti. Yeni yıla sadece iki ay kala yazılan 2019 senaryoları ise ekonominin gücünü kaybetmeye başladığını, hatta resesyonun bile kapıda olabileceğine işaret ediyor.

Bu yılın ortalarında ticaret savaşları ve yükselen faizlerle birlikte devreye giren belirsizliğin yanında yükseliş eğilimindeki petrol fiyatlarının yarattığı baskı küresel ekonominin 2019’da yavaşlamasına neden olacak. Birçok kuruluş, Türkiye’de büyüme oranlarının Yeni Ekonomi Planı’nı (YEP) kapsamındaki hedeflerin altında kalacağı tahmininde bulunuyor.

44 ülkenin 18’inde büyüme tahminleri düştü

Finans piyasalarında sert satışların yaşandığı dönemde birçok kuruluş ve ekonomist 2019 için karamsar tablolar ortaya koyuyor ve beklentilerini aşağı yönlü revize ediyor. Analistlere göre küresel ekonomide 2016’dan 2018 ortalarına kadar yaşanan hızlı büyüme döneminin sonuna gelindi. IMF ve OECD’nin küresel ekonomik büyümede ‘zirvenin’ görüldüğü bundan sonra büyüme grafiğinin aşağı yönlü olacağı uyarılarının ardından Reuters’ın 500 ekonomistin katılımıyla gerçekleştirdiği anket, ticaret savaşları ve Fed’in parasal sıkılaştırma politikası nedeniyle 2019’da ekonomik beklentilerin zayıfladığını teyit etmiş oldu. Ankete dahil olan 44 ekonominin 18’i için ekonomistler büyüme tahminlerini aşağı çekerken, bu ülkelerin yüzde 70’inde büyümenin ‘zirve’ yaptığına dikkat çekildi. Ekonomistler 2018 için yüzde 3.8 olan büyüme tahminlerini korudular fakat 2019 için büyüme beklentilerini 2017’de ortalarından bu yana ilk kez düşürerek yüzde 3.6 seviyesine indirdiler. Bu oran, Uluslararası Para Fonu’nun (IMF) yüzde 3.7’lik beklentisinin altında.

Küresel ekonomide alarm verilmesine neden olan riskler arasında ticaret savaşı ve parasal sıkılaşmanın yanında, Fed’in faizleri tahminlerden hızlı artırması, olası bir petrol fiyat şoku ve ABD tahvillerinin getirisinin hızlı artması da gösteriliyor.

Arjantin hala riskli görülüyor

Benzer bir açıklama Capital Economics’ten de geldi. Küresel büyümenin yüzde 3.5 düzeyinden 2020 yılına kadar yüzde 3’e gerileyeceğini öngören kuruluş, ABD’de faizlerin artmasının yatırımlar ve tüketici harcamaları üzerinde yaratacağı baskının dünya ekonomisinde yavaşlamaya neden olacağını belirtiyor. Özellikle Çin’deki yavaşlamanın etkilerinin izleneceğini belirten Capital Economics analistleri, “Gelişen ülkelerde ekonomik aktivite gücünü koruyacak. Ancak bu ülkelerde sistemik kriz riski rafa kalkmakla birlikte Türkiye ekonomisinde çoğu kimsenin beklediğinden daha derin bir resesyona yaşanabilir. Arjantin’in iflas risk de artıyor’ uyarısında bulunuyor.

“En hızlı Hindistan büyüyecek, Türkiye yüzde 1.1’e inecek”

Dünyada ekonomik beklentiler giderek kötüleşirken, Türkiye büyüme tahminlerinde en sert revizyonun yapıldığı ülkelerden. Reuters anketine katılan analistler 2017’de yüzde 7 büyümeyi başaran Türkiye’de GSYH artışını bu yüzde 3.3, gelecek yıl ise yüzde 1.1 olarak tahmin ediyor. Gelecek yıl en hızlı büyümeyi yüzde 7.6 ile Hindistan’ın gerçekleştireceği tahmin edilirken, bu ülkeyi yüzde 6.3 ile Çin, yüzde 5.5 ile Mısır, yüzde 5.2 ile Endonezya takip ediyor. Ekonomistler ayrıca bu yıl yüzde 25.5 olarak tahmin edilen enflasyon oranın 2019’da yüzde 16 olarak gerçekleşeceği projeksiyonunda bulunuyor. Yeni Ekonomi Planı (YEP) kapsamında Türkiye’nin 2019’da enflasyon hedefi yüzde 15.5 ve büyüme hedefi yüzde 3.3.