Türk tahvilleri kimlerin elinde?
Ödemeler dengesi finans kaleminin önemli bir kalemi haline gelen DİBS'in yüzde 19'unu yabancılar elinde bulunduruyor. Bu rakam 2013'te yüzde 29 seviyesindeydi. İngilizler ise elinde en çok DİBS bulunduran yabancılar olarak dikkat çekiyor.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının (TCMB) bloğu olan Merkez'in Güncesi'nde yeni bir analiz paylaşıldı. 'Yurt dışı yerleşiklerin DİBS portföyü: Kim bu yabancılar?' başlığıyla paylaşılan yazıda DİBS’e yatırım yapan yabancıların profili analiz edildi.
Türkiye’de devlet iç borçlanma senetlerine (DİBS) yönelik derin ve gelişmiş bir piyasanın varlığı, yabancı katılımını da olumlu yönde etkiledi. Nitekim, yurt dışı yerleşiklerin DİBS sahipliği zaman içinde artarken, yabancıların DİBS portföyü, ödemeler dengesi finans hesabının da önemli bir kalemi haline geldi.
Yurt dışı yerleşikler 2017 yılının birinci çeyreği itibarıyla 26,3 milyar dolarlık büyüklük ile toplam DİBS stokunun yüzde 19’unu ellerinde bulunduruyor. Bu oran, 2013 yılında yüzde 29 ile en yüksek düzeyine ulaştıktan sonra gerileyerek son dönemlerde yüzde 20 dolayında seyrediyor.
Uzun vadeleri kıymetlere kayış hızlandı
Yurt dışı yerleşiklerin elindeki DİBS portföyünün vade yapısına bakıldığında, yabancıların genel olarak uzun vadeli kıymetlere yatırım yapmayı tercih ettikleri görülmekte. Türkiye’nin kredi notunun yatırım yapılabilir seviyeye yükseltildiği 2012 yılından başlayarak yurt dışı yerleşiklerin uzun vadeli kıymetlere kayışının hızlandığı izleniyor. 2017 yılının birinci çeyreği itibarıyla yabancıların DİBS portföyünün yüzde 83’ü iki yıl üstü vadeli kıymetlerden oluşuyor.
Önemli kısmı kamusal yatırımcı
DİBS tutan yurt dışı yerleşiklerin sektörleri incelendiğinde, önemli kısmının kurumsal yatırımcılardan oluştuğu görülüyor. Buna göre yurt dışı bankalar ve banka dışı mali sektör sırasıyla yüzde 48 ve yüzde 47 pay ile ilk iki sırada yer alıyor. Ödemeler dengesi metodolojisine göre yurt dışı yerleşik kabul edilen yurt içi bankaların yurt dışı şubeleri ise yüzde 5’lik paya sahip. Yurt dışı yerleşik gerçek kişi ve reel sektör firmalarının DİBS sahipliği ise ihmal edilebilir düzeyde. Öte yandan, 2012 yılı ile kıyaslandığında, yurt dışı banka dışı mali sektörün payının bir miktar artarak yurt dışı bankalara yaklaştığı görülüyor.
İngiltere zirvede
DİBS’leri ellerinde tutan yabancıların bölgesel dağılımı incelendiğinde Avrupa bölgesi öne çıkıyor. Avrupa bölgesi, 2017’nin ilk çeyreği itibarıyla yurt dışı yerleşiklerin DİBS stokunun yüzde 69’unu elinde tutarken, Amerika kıtası yüzde 23’lük pay sahibi. Öte yandan, yurt dışı yerleşiklerin DİBS stokunun alacaklı ülkelere göre dağılımında ise sırasıyla İngiltere, ABD ve Belçika’nın en büyük paya sahip ülkeler. Ayrıca, 2012 yılıyla kıyaslandığında DİBS sahipliğinde ülke dağılımının çeşitlendiği izlenmekte.
