'İdealim AK Parti+CHP ama hükümeti AK Parti+MHP kurar'
Koalisyon tartışmaları alevlenirken, iş çevreleri beklentisini DÜNYA’nın geleneksel ‘Anadolu’nun Nabzı Anketi’ni cevaplandırarak ortaya koydu. Öncü 25 kentten 121 oda, borsa ve ihracatçı birliği başkanı beklenti ve görüşlerini aktardı
HANDAN SEMA CEYLAN / YURT HABERLERİ SERVİSİ
Seçmen 7 Haziran’da ‘koalisyon’ deyince, Türkiye’nin gündemi 13 yıl aradan sonra ‘ortak hükümet kurma ihtimalleri’ oldu. Gazeteniz DÜNYA’nın 25 kentte 121 iş dünyası lideri ile gerçekleştirdiği “Anadolu Nabzı Anketi/Koalisyon 2015” sonuçlandı. DÜNYA’nın Anadolu bürolarının gücüyle kanaat önderi niteliğindeki iş insanlarıyla gerçekleştirilen anketler, Araştırma Uzmanı Aslı Sarıoğlu’nun katkılarıyla çözümlendi.
Ankete göre iş dünyasının idealindeki hükümet formülü yüzde 43 ile AK Parti+CHP oldu. “Yeni hükümet için ‘ideal’ formül hangisidir?” sorusunun yöneltildiği iş dünyası temsilcileri, AK Parti+CHP’yi ilk sıraya yerleştirirken, bunu yüzde 24 ile AK Parti+MHP takip etti. Böylece ankete katılan her 4 işadamından biri idealindeki hükümet formülünün AK Parti+MHP olduğunu dile getirdi. İş dünyasının idealindeki 3. formül ise HDP’nin dışardan desteklediği CHP+MHP hükümeti. Bu şıkkı iş dünyasının sadece yüzde 9.9’u tercih etti. MHP’nin dışardan desteklediği AK Parti Hükümeti’ne ise iş dünyasının yüzde 7.4’ü ‘idealim’ dedi. Muhalefette kalan üç partinin kuracağı CHP+MHP+HDP hükümetine ‘ideal’ diyenler ise yüzde 6.6’yı oluşturdu. AK Parti’yi HDP’nin dışardan desteklediği bir hükümete yüzde 1.7’lik bir oran ideal derken, aynı oranda işadamı ise MHP+HDP’nin desteklediği bir CHP azınlık hükümetinden bahsettiler. AK Parti’nin CHP tarafından dışardan desteklendiği bir hükümet idealini söyleyen işadamlarının oranı ise yüzde 0.8’de kaldı.
En düşük ihtimal CHP'nin azınlık hükümeti
Anketin ikinci sorusu “Koalisyon için ‘olası’ formül sizce hangisidir”e gelen cevaplar ‘ideal’ ile ‘gerçekleşecek’ hükümet arasında iş dünyasının farklı seçenekler ortaya koyduğunu gösteriyor. Ankete katılan işadamlarının yüzde 38’i AK Parti+MHP’nin en güçlü koalisyon ihtimali olduğunu belirtiyor. Ancak aynı soruya MHP’nin dışardan destekleyeceği bir AK Parti’nin hükümetini ‘olası’ gören işadamlarının oranı yüzde 5.8’i oluşturuyor. Bu sonuçla birlikte AK Parti ile MHP’nin bir koalisyon işbirliği içinde olacağını belirtenlerin toplam oranı yüzde 43.8’i buluyor.
İş dünyasının yüzde 43 ile ideali olan AK Parti+CHP koalisyonunun gerçekleşme ihtimali ise ankete göre yüzde 33.1. HDP’nin dışardan destekleyeceği bir CHP+MHP hükümetini olası görenlerin oranı ise yüzde 10.7. AK Parti dışındaki bu partilerin hepsinin birlikte hükümet kurmasını olası bulanların oranı ise yüzde 5.8. HDP’nin desteklediği bir AK Parti hükümetini olası görenler ise yüzde 1.7. CHP’nin azınlık hükümeti kuracağı ve MHP ile HDP’nin onu dışardan destekleyeceği bir hükümetin ‘olası’ olduğunu düşünenler ise sadece yüzde 0.7’yi oluşturuyor.
45 gün içinde hükümet kurulur
Koalisyon formülleri konusundaki tartışmalar alevlenirken, ‘hükümet kurulamayacak mı?’ endişeleri de gündeme getiriliyor. Ancak bu konuda iş dünyasının cevabı çok net. “45 gün içinde bir hükümet kurulması olasılığı nedir?” sorusuna işadamlarının yüzde 42.1’i ‘Yüzde50’den fazla ihtimalle kurulur’ şeklinde cevap vermiş durumda. İş dünyası liderlerinden yüzde 10.7’si ise hükümetin yüzde 100 kurulacağını düşünüyor. Hükümetin kurulmasını ‘yüzde 50 ihtimal olarak’ gören ve endişelerini belirten iş dünyası temsilcileri ise yüzde 32.2. Böylece her üç işadamından biri ‘hükümetin kurulup kurulmayacağı konusunda yarı yarıya bir ihtimali’ dile getirmiş oluyor. Hükümetin bu 45 gün içinde kurulamayacağını düşünenlerin oranı da yüzde 14.9. Yani hükümetin kurulamayacağını neredeyse sadece 7 işadamından biri dile getiriyor.
İş dünyasının gündeminde erken seçim yok
“Yeni hükümet kurma çalışmaları yerine en hızlı şekilde erken seçime gidilmeli mi?” sorusuna ise iş dünyasının yüzde 89.3’ü “Hayır” yanıtını veriyor. “Evet” diyenlerin oranı ise yüzde 10.7’de kalıyor. Ankete katılan her 10 işadamından sadece biri erken seçime sıcak bakıyor.
HDP’nin destek olacağı bir hükümet formülü önerenlerin oranı yüzde 13.1
►Katılımcıların sadece yüzde 17.2’si AK Parti’siz bir hükümeti ‘olası’ görüyor.
►HDP’nin dışardan 'destek' olacağı bir hükümeti ‘olası’ görenlerin parti ayrımı yapılmaksızın toplam oranı yüzde 13.1.
►HDP’nin içinde olacağı bir hükümeti ‘olası’ olarak nitelendiren katılımcıların oranı ise yüzde 5.8.
►AK Parti’nin içinde olacağı ‘olası’ hükümet öngörülerini paylaşan katılımcıların oranı ise yüzde 78,6.
►MHP ile kurulacak ‘olası’ hükümet formülleri ise en çok işaret edilen ikinci seçeneği oluşturuyor. MHP’nin koalisyon üyesi olarak görenlerin toplamı yüzde 54,5.
►Her üç işadamından biri AK Parti’nin olası bir hükümeti CHP ile kuracağı görüşünü paylaşıyor.
►Hükümetin 45 gün içinde kurulamayacağına inananlar ile ‘hızlı bir şekilde erken seçime gidilmeli’ diyenlerin oranı yüzde 10.7 ile aynı.
"45 günde hükümet kurulur" diyenlerin yarıdan fazlasının tahmini: AK Parti+MHP"
Hükümetin kurulması konusunda olasılık bildiren işadamlarının ‘ideal’ ve ‘olası’ hükümet formülleri ile ilgili düşüncelerinin karşılaştırıldığı iki farklı grafik ise yukardaki gibi. Yüzde 100 hükümetin kurulacağını söyleyen işadamları yüzde 44.4 ile ‘ideal’ hükümet formüllerini ‘AK Parti+CHP’ olarak belirtmişler. Yine yüzde 100 hükümet kurulur diyenlerin ‘Olası’ hükümet formülleri ise yüzde 55.6 ile AK Parti+MHP. Yani ‘45 gün içinde yüzde 100 hükümet kurulur’ diyen işadamlarının yarısından fazlası bunun AK Parti+MHP hükümeti olacağına inanıyor.