2013 yılına ait kesin mizan bildirimleri

Bilindiği üzere 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 149. maddesinde “Devamlı Bilgi Verme” hükümleri düzenlenmiştir.  Madde hükmüne göre kamu idare ve müesseseleri (Kamu hizmeti ifa eden kurum ve kuruluşlar dâhil) ile gerçek ve tüzel kişiler vergilendirmeye ilişkin olaylarla ilgili olarak Maliye ve Gümrük Bakanlığı ve vergi dairesince kendilerinden yazı ile istenecek bilgileri belli fasılalarla ve devamlı olarak yazı ile vermeye mecburdurlar" hükmüne yer verilmiştir. 19.01.2011 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 403 Sıra No’lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile bilanço usulüne göre defter tutan gelir vergisi mükellefleri ile kurumlar vergisi mükelleflerine 2010 yılı ve müteakip yıllarda  “Kesin Mizan” bildirim zorunluluğu getirilmiştir.  Bilindiği gibi gelir/kurumlar vergisi beyanname eklerinde verilen gelir tablosu ve bilanço hesaplarında sadece bakiyeler yer almaktadır. Bir nevi işletmenin 31/12 tarihli fotoğrafıdır. Örneğin; işletmenin “331 Ortaklara Borçlar” hesabının borcunda 800 bin TL alacağında ise 1 milyon TL olduğunu varsayalım. Bu durumda bilançoya bakıldığında  “331 Ortaklara Borçlar” hesabının 200 bin TL alacak bakiye verdiği görülecek, ancak dönem içindeki borç/alacak hareketleri toplamı ise gözükmeyecektir.  İşte Kesin mizan bildirimleriyle ulaşılmak istenen amaç yıl içinde çalışan bütün hesapların borç/alacak ve kalanları maliye tarafından kontrol edilmesidir.  Kesin mizan bildirimleri sayesinde Maliye Bakanlığı artık kendi sistemine yüklenmiş olan hesapları birkaç tuşla kontrol ederek riskli gördüğü mükellefleri incelemektedir. Gelir vergisi mükellefleri kesin mizan bildirimlerini 1-31 Mart tarihleri arasında yaparlarken; kurumlar vergisi mükellefleri ise 1-30 Nisan tarihleri arasında bağlı bulundukları vergi dairesine elektronik ortamda göndereceklerdir(1). Ancak Özel hesap dönemine tabi olan mükellefler bildirimlerini kendi gelir veya kurumlar vergisi beyannamelerinin verilme süresi içinde vereceklerdir. Bildirimlerini elektronik ortamda belirlenen süre içinde vermeyen veya eksik ya da yanıltıcı bildirimde bulunan mükellefler hakkında Vergi Usul Kanunu'nun mükerrer 355'inci maddesi hükmü uyarınca özel usulsüzlük cezası kesilecektir.  

Bahsi geçen tebliğe göre Kesin mizan bildirimde bulunmayacaklar ise şunlardır:
a) 5411 sayılı Bankacılık Kanunu'nun2'nci maddesinde sayılan mükellefler,
b) 226 sayılı Finansal Kiralama Kanunuhükümlerine göre faaliyette bulunan finansal kiralama ve faktoring şirketleri,
c) 30.09.1983 tarih ve 90 sayılı Ödünç Para Verme İşleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname kapsamında yer alan finansman şirketleri,
d) 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu'na göre kurulan ve faaliyette bulunan sigorta şirketleri,
e) Sermaye Piyasası mevzuatı gereği faaliyette bulunan menkul kıymet yatırım fonları, yatırım ortaklıkları ve aracı kurumlar,
f) 4632 sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu kapsamındaki emeklilik yatırım fonları ile emeklilik şirketleri,
"Kesin mizan bildirimi" verme yükümlülüğüne tabi değildirler.
Ayrıca gelir ve kurumlar vergisinden muaf olanlar da kesin mizan bildirimi vermeyeceklerdir.
Bildirimlerin verilmesinde sonra hatalı olarak verildiğinin fark edilmesi durumunda sanki ilk defa bildirim yapılıyormuş gibi bütün bilgileri doldurulacak ve onaylanacaktır. Düzeltme işlemi yapıldıktan sonra eski bildirim iptal olacak, yeni bildirim geçerli olacaktır.
Sonuç olarak hızla değişen ve gelişen teknolojiden Maliye Bakanlığı ’da yararlanmaya başlamış ve inceleme konularında büyük bir kolaylık sağlamıştır. Kesin mizanların gönderilmeden önce dikkatle kontrol edilmesi, sonradan ortaya çıkacak hataları da önemli ölçüde azaltacak ve olası usulsüzlük cezalarının da önüne geçecektir. Yoğun bir dönemden geçmekte olan meslek mensuplarımızın bu zor dönemi kayıpsız atlatması ise en büyük temennimiz olacaktır.

KAYNAKÇA:
1. 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu
2. 403 Sıra Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği