Avrupa'da kayıt dışı 2,1 trilyon euro

ANKARA - Avrupa'da kayıt dışı ekonominin boyutu, bu yıl 2,1 trilyon euroya ulaştığı tahmin ediliyor. Bunun 3'te 2'sinin en büyük 5 Avrupa ekonomisi Almanya, Fransa, İtalya, İspanya ve İngiltere'de bulunduğu tahmin ediliyor.

Visa Europe'un internet sitesinde yayımlanan "Kayıt dışı Ekonomi-2013" raporuna göre, Avrupa'daki büyüklüğü 2,1 trilyon euroya yükseldiği öngörülen kayıt dışı ekonominin 3'te 1'i eksik beyan edilen vergilerden, 3'te 2'si de hiç vergi ödenmeyen kaçak işlerden kaynaklanıyor.
Avrupa'da kayıt dışının sektörel bazda incelendiği raporda, inşaat işleri, tarım çalışanları, temizlik hizmetleri, bebek bakıcılığı, yaşlı bakımı ve özel derslerin vergilendirilemediği ve sıklıkla görülen sektörler olduğuna dikkat çekildi.
Daha çok vergiden kaçmak için yanlış beyanda bulunulduğuna işaret edilen raporda, geliri nakit işlere dayanan mesleklerde eksik beyana daha fazla rastlandığı vurgulandı. Raporda, özellikle küçük işletmelerin, barların, taksilerin gelirlerinde eksik beyanda bulundukları ve Avrupa'da kayıt dışının 3'te 1'inin bu sektörlerde yer aldığı kaydedildi.

 Doğu Avrupa'da kayıt dışı daha yaygın
Rapora göre, Avrupa'da kayıt dışı ekonominin boyutunun 2008'de yüzde 19,3, 2009'da yüzde 19,8 olduğu ve 2010'dan itibaren yüzde 19,5'le düşüş trendine geçtiği gözlendi. 2011'de yüzde 19,2, 2012'de yüzde 18,9 olan kayıt dışının, 2013'te de bu trendi sürdürerek son 10 yılın en düşük değerini alacağı tahmin ediliyor. Bu yıl kayıt dışının Avrupa'daki toplam ekonomik aktivitenin yüzde 18,5'ine denk gelerek, 2 trilyon 150 milyar euro olacağı öngörüldü.
Doğu Avrupa ülkelerinde kayıt dışının yaygın olduğuna dikkat çekilen raporda, bölgede kayıt dışılığın toplam ekonomideki payının diğer Avrupa ülkelerine göre daha yüksek olduğu belirtildi.
En yüksek kayıt dışına yüzde 31,2'yle Bulgaristan'da, yüzde 28,4'le Hırvatistan ve Romanya'da, yüzde 28'le Litvanya'da rastlandığı ifade edilen raporda, en düşük kayıtdışının ise yüzde 7,1'le İsviçre'de, yüzde 7,5'le Avusturya, yüzde 8'le Lüksemburg'da görüldüğü bildirildi.

Avrupa'da kayıt dışılığın yaygın görüldüğü sektörler ve oranları şöyle:

Kayıtdışı Sektörler Oran (Yüzde)
İnşaat 31
Toptan ve Perakende Satış 20
Otel ve Restoran 19
Tarım 15
İmalat Sanayi 15
Taşımacılık ve İletişim 14
Özel evlerde çalışanlar 12
Sağlık ve Sosyal işler 10
Kamu, sosyal ve kişisel hizmetler 9
Emlak 7

 Türkiye kayıt dışında ilerleme kaydediyor
Türkiye'nin kayıt dışıyla mücadelede ilerleme kaydettiğine işaret edilen raporda, KDV beyanlarının bankalardan alınan kredi kartı harcama bilgileriyle çapraz kontrolden geçirildiğine ve vergi konusunda bilinçlendirme çabalarının ilköğretim çağında başladığına vurgu yapıldı.
Raporda, ülkede 2012 yılında bin 500 yeni vergi memurunun istihdam edildiği belirtilerek, kayıt dışına karşı ciddi mücadele edildiği ve bu süreçte vergi mükellefinde 360 bin kişilik artış sağlandığı kaydedildi.
Raporda ayrıca, Türkiye'de Avrupa'dan farklı olarak emlak ve ulaşım sektöründe kayıtdışının yüksek olduğuna dikkat çekildi.