"Avrupa'nın en rekabetçi teşvikleri bizde"

YEŞİM ARDIÇ

Makedonya’nın Ankara Büyükelçisi Dr. Zvonko Mucunski, Avrupa’da en rekabetçi teşvik sisteminin Makedonya’da olduğunu belirterek, Türk şirketlerini yatırıma beklediklerini söyledi. Ankara Sohbetleri’ne konuk olan Mucunski, Ankara Temsilcimiz Ferit Parlak’ın sorularını cevaplandırdı.

- Makedonya ile Türkiye arasındaki ekonomik ilişkiler istenilen seviyede mi?

Makedonya ve Türkiye güçlü bir ortaklık ve yakın ilişkiler kurmuştu. Her düzeyde mükemmel politik iletişim var ve sıkça karşılıklı ziyaretler yapılıyor.

İki ülke arasında, karşılıklı ilgi alanlarının bir kısmında çok dinamik bir işbirliği var. Savunma ve güvenlik alanında mükemmel işbirliği mevcut. Ayrıca; adalet, turizm, tarım, ormancılık alanlarında yakın işbirliği içindeyiz.

- Yatırımcı sayısı artmıyor değil mi? Sunduğunuz avantajları anlatır mısınız?

İki ülke arasında çok iyi bir ekonomik işbirliği olmakla birlikte, yine de siyasi işbirliği seviyesini yakaladığını söyleyemeyiz. Belirlenen hedeflere ulaşabilmek için yatırımların da artırılması gerekiyor.

Başta cumhurbaşkanları olmak üzere üst düzeyde gerçekleştirilen görüşmelerde ticaret hacminin birkaç yıl içinde 1 milyar dolara çıkarılması konusunda mutabakata varılmasını önemsiyorum.

Ülkemizde yatırımı cazip kılan birçok unsur var. Öncelikle Makedonya’nın Balkan coğrafyasının merkezinde yer alması, gelişmiş yol altyapısı AB’nin herhangi bir şehrine 3 saatte ulaşma imkanı veriyor. Bu durum ülkemizi AB pazarına sunulacak ürünler için ideal bir dağıtım merkezi haline getiriyor.

AB ve NATO üyeliğine adaylığımızın yanı sıra ekonominin gösterdiği performansta çok önemli. İstikrarlı büyüme ve yüzde 2’nin altındaki enfl asyon ve mali disiplin ülkemizi ön plana çıkarıyor.

Üç adet çok tarafl ı STA’da imzamız var. AB üye ülkeleriyle SAA (İstikrar ve Ortaklık Anlaşması); EFTA (İsviçre, Norveç, İzlanda ve Lihtenştayn) ve CEFTA’ya (Makedonya, Arnavutluk, Moldova, Sırbistan, Karadağ, Bosna Hersek ve Kosova) ek olarak Türkiye ve Ukrayna ile STA imzaladık. Bu anlaşmalar, Makedonya’ya 650 milyondan fazla tüketiciye gümrüksüz erişim sağlıyor.

- Nitelikli işgücü konusunda problem yaşanıyor mu?

Yabancı yatırımcılara sunulan eğitimli, yüksek nitelikli ve ahlaklı iş gücümüz ile gurur duyuyoruz. Makedonya’daki teknik yüksek öğretim kurumlarındaki eğitim standartları, batı ülkelerininkilere benziyor. İşçiler uzmanlaştırılmış mesleki eğitimden geçiyor. Hükümet, bu tür programlara katılarak, işgücü eğitimi sürecinde yatırımcılara yardımcı oluyor.

- Vergi avantajlarından bahseder misiniz?

Avrupa’da en düşük oranlı ve rakipsiz vergi avantajları sunuyoruz. Gelir ve Kurumlar Vergisi oranları yüzde 10, dağıtılmamış kârdan alınan vergi ise yüzde 0 düzeyinde. Ayrıca ülkemizde, vergisiz Serbest Ekonomik Bölgeler de yer alıyor.

- Ülkenizde hangi sektörler ön plana çıkıyor?

Biz yatırımlarda; altyapı, ilaç endüstrisi, otomobil endüstrisi, ileri sanayileşme, teknik ve dijital bilimler, biyoteknoloji, sağlıklı gıda ve turizm sektörü gibi birçok sektöre odaklanıyoruz. Türk girişimciler için bu sektörlerin de cazip olabileceğini düşünüyorum.

Makedonya, gelecek vaat eden kültürel özelliklere sahiptir ve sadece Makedon girişimcileri değil, aynı zamanda Türk ve diğer uluslararası yetenekleri cezbeden ve iş dostu sistemler ve cazip yatırımlar ile müreff eh bir ekonomi ile canlı bir toplum yaratmayı hedefl iyor. Özel sektör ve hükümetin verimliliğini artıracak en son dijital teknolojiyi kullanarak iddialı bir toplum yaratmaya hazırız.

- Makedonya’daki Türk yatırımlarını değerlendirebilir misiniz?

Türkiye’nin, Makedonya’daki yabancı yatırımlarında çok yüksek paya sahip olmasından dolayı mutluyuz. 1997-2016 döneminde ülkedeki toplam doğrudan yabancı sermaye girişi 4.65 milyar euro olup, bunun 247 milyon euroluk kısmı Türkiye kaynaklı.

Çok sayıda Türk firması Makedonya’yı tercih etti. Büyük memnuniyet veren ise bu şirketlerin iş faaliyetlerini yürütmekte son derece başarılı olmalarıdır. Yeni Makedon hükümetinin yatırım konusunda sağlayacağı uygun ortamın Türk şirketleri tarafından da iyi değerlendirileceğine inanıyorum.

- İki ülke yatırımcılarının iki ülkede ya da üçüncü bir ülkede ortak yatırım yapması mümkün mü?

Türkiye ile uluslararası ekonomik organizasyonlarda ve forumlarda birbirimizin desteğinden yararlanıyoruz. Özellikle üçüncü ülkelerde birlikte yapılacak yatırımların yakın zamanda başvurmak zorunda olduğumuz bir yol olduğunu düşünüyorum.

Avrupa’dan Asya’ya ana karayollarının ortasında yer alan stratejik coğrafi konumumuzu kullanmak zorundayız. Hem Avrupa hem de Asya pazarlarına yönelik ürünler için ideal bir geçiş ve dağıtım merkezi haline getirebiliriz.

Fırsatlar devam ediyor...

FERİT PARLAK

10 yıl önce bu köşede, Makedonya’da ayrıcalıklı olduğumuzu, “Yabancı turistlerin çantaları didik didik kontrol edilirken; “Türküm” diyenlere, güler yüzle, “Geçiş serbest” diyen gümrük görevlileri, ayrıcalığımızı ilk tescilleyenlerdi. İkincisi ise, “Saat kaç?” gibi sorularımızı, “Sekize beş ister” gibi cümlelerle Türkçe cevaplamaya çalışan Makedon halkı oldu” cümlesiyle özetlemişim.

Ziraat Bankası’nın açılışı için gittiğimiz Makedonya’nın, Yunanlılar başta olmak üzere AB ülkelerinden ciddi yatırım çektiğini, Türk yatırımcı için de inanılmaz fırsatlar barındırdığını ifade etmişim o yazıda. Yeni fırsat ve avantajları ise Büyükelçi Dr. Zvonko Mucunski anlattı...