Bitki kökünden 'diyet lif içeriği zengin' un ürettiler

UÜ Ziraat Fakültesinde yaklaşık 5 yıldır yürütülen çalışmayla, şevketi bostan bitkisinden özellikle diyetlerde kullanılabilecek zengin içeriğe sahip un üretildi.

Bölümde görevli Öğretim Üyesi Doç. Dr. Yasemin Şahan, yaptığı açıklamada, bir öğrencisiyle yaklaşık 5 yıldır yürüttükleri çalışma sonucunda yeni bir un elde ettiklerini söyledi.

Ege Bölgesi'nde, özellikle İzmir civarında yaygın olarak yetişen şevketi bostan bitkisinin sebze olarak kullanıldığını belirten Şahan, bu bitkinin besleyici değerinin yüksek olduğunu tespit ettiklerini anlattı.

Bitkinin gıda sanayisi ve başka alanlarda da kullanılması gerektiğine inandıklarını dile getiren Şahan, şöyle konuştu:

"Şevketi bostan bitkisinin tüm kimyasal, besleyici ve fonksiyonel özelliklerinin belirlenmesi için 2010 yılında çalışmalarımızı başlattık. Öğrencim Dilek Dülger Altıner ile uzun ve yorucu bir sürecin ardından çalışmalarımızı tamamladık. Şevketi bostan unu üretimi ve bu ürünün buğday unu yerine değişik oranlarda ikame edici olarak kullanılıp enerjisi azaltılmış kraker üretilmesi çalışmasını başarıyla tamamladık. Bitkinin yoğunluklu olduğu bölgeleri ve hangi gıda ürünlerinde kullanabileceğimizi araştırdık. Bu bitkinin, ülkemizin pek çok yerinde yabani olarak yetiştiğini de gördük."

"Bitkinin kök kısımlarını yıkadıktan sonra kökün orta kısmında bulunan odunsu kısmı çıkardık. Bitkiyi kurutarak ve sonrasında öğüterek ununu elde ettik." diyen Şahan, yaptıkları analizlerde, unun besleyici ve fonksiyonel özellikleri bulunduğunu saptadıklarına işaret etti. Şahan, unun diyet lif, mineral madde içeriği, özellikle kalsiyum, demir ve çinko bakımından değerlerinin yüksek olduğunu kaydetti.

Unu bisküvide kullandılar 

Elde ettikleri unun fenolik bileşenler ve antioksidan kapasite bakımından yüksek, yağ içeriğinin ise düşük olduğunu belirlediklerini anlatan Şahan, undan ilk olarak bisküvi yaptıklarını ve sektördeki üreticilerden aldıkları tepkinin olumlu olduğunu belirtti.

Bu yeni undan yapılacak ürünlerin sağlık bakımından daha iyi olacağını dile getiren Şahan, şunları kaydetti:

"Bu unun birçok özelliği var. Bu bitki özellikle diyet lif ve mineraller açısından çok zengin, potasyum, kalsiyum ve demir mineralleri için inanılmaz bir kaynak. Özellikle bisküvi, kek, kraker üretiminde ya da sütlü mamullere diyet amacıyla katılabilecek bir ürün. Un, çok önemli bir diyet lif kaynağı oluşturuyor. Buğday ununda rafinasyon işlemi uygulandığı için mineral içeriği çok daha düşük düzeyde oluyor. Elde ettiğimiz unun mineral içeriği de çok yüksek. Bisküvi ve kraker üretiminde kullanılan buğday ununun toplam diyet lif içeriği ortalama yüzde 2-3 iken şevketi bostan ununun yüzde 15-16'dır."

Doç. Dr. Yasemin Şahan, şevketi bostan unu için Türk Patent Enstitüsü'ne başvurulduğunu ve buradaki işlemlerin sürdüğünü de sözlerine ekledi.