Cari açık ilk yarıda 20.7 milyarı aştı

İSTANBUL – Cari açık, haziranda 3.3 milyar dolara çıkarken, ilk 6 aylık cari açık yüzde 181 artışla 20.7 milyar doları aştı. 

TCMB tarafından yapılan açıklamaya göre, cari açık, haziranda, 2009 yılının aynı ayıyla karşılaştırıldığında yüzde 51,5 oranında artarak 2 milyar 202 milyon dolardan 3 milyar 337 milyon dolara yükseldi. Yaşanan artışta, dış ticaret açığının bir önceki yılın Haziran ayına göre yüzde 49,2 oranında artarak 4 milyar 336 milyon ABD dolarına ulaşması etkili oldu.

Bununla birlikte 2010 yılının ilk yarısında cari işlemler hesabı, 20 milyar 743 milyon dolar açık verdi. Cari açık, 2009 yılının ilk yarısında 7 milyar 383 milyon dolardı. Böylece cari açıkta geçen yıla göre yüzde 181 artış yaşanmış oldu.

 Dış ticaret açığı 2,5 kat arttı

Türkiye'nin dış ticaret açığı, yılın ilk yarısında, geçen yılın aynı dönemine göre 2,5 kat artışla 20 milyar 823 milyon doları buldu. 2009 yılı Ocak-Haziran döneminde dış ticaret açığı, 8 milyar 78 milyon dolar düzeyindeydi.

Ocak-Haziran döneminde, bir önceki yılın aynı dönemine oranla ihracat (FOB) gelirleri yüzde 14,9 artarak 54 milyar 822 milyon dolara ve bavul ticareti gelirleri de yüzde 12,8 artarak 2 milyar 724 milyon dolara yükseldi. Altın dahil ithalat (CIF) harcamaları ise yüzde 33,6 artışla, 83 milyar 323 milyon dolara ulaştı. Bunun yanı sıra parasal olmayan altın kaleminden kaynaklanan net girişler, bir önceki yılın Ocak-Haziran dönemine göre yüzde 60,9 azaldı ve 1 milyar 391 milyon dolar olarak gerçekleşti.

Net turizm geliri 4.8 milyar dolar

Ocak-Haziran döneminde turizm gelirleri, bir önceki yılın aynı dönemine oranla yüzde 3,9 artarak, 6 milyar 972 milyon dolara yükseldi. Turizm giderlerindeki artış oranı ise yüzde 17,8 oldu ve 2 milyar 160 milyon dolar olarak hesaplandı.Bunun sonucunda söz konusu dönemde, net turizm gelirleri yüzde 1,3 düşüşle 4 milyar 812 milyon dolara geriledi.

Ücret ödemeleri ve yatırım geliri kalemlerinden oluşan gelir dengesi kalemi, 2009 yılının ilk 6 ayına göre yüzde 10,3 azalarak 2010 yılının söz konusu döneminde 3 milyar 851 milyon dolar net çıkış kaydetti.

Yatırım geliri kaleminin altında yer alan doğrudan yatırımlar, portföy yatırımları ve faizlerden oluşan diğer yatırımlarda gerçekleşen net çıkışlar, sırasıyla 1 milyar 142 milyon, 241 milyon ve 2 milyar 411 milyon dolar oldu.

Finans hesaplarında, bir önceki yılın Ocak-Haziran döneminde 671 milyon dolar, bu yılın aynı döneminde de 21 milyar 585 milyon dolar tutarında net sermaye girişi gerçekleşti.

Doğrudan yatırımlar

Doğrudan yatırımlar kalemi altında, yurtdışında yerleşik kişilerin yurtiçinde yaptıkları net yatırımlar, yılın ilk 6 ayında, geçen yılın aynı dönemine oranla yüzde 24,5 azalışla 3 milyar 222 milyon dolar oldu.

Alt kalemler itibariyle incelendiğinde, yurtdışında yerleşik kişilerin Türkiye'de gerçekleştirdikleri net gayrimenkul alımlarının 2009 yılının aynı dönemine oranla yüzde 83,2 artarak, 1 milyar 422 milyon dolara ulaştığı gözlendi.

Sonuç itibariyle doğrudan yatırımlar kaleminde bu yılın Ocak-Haziran döneminde gerçekleşen net sermaye girişi, 2009 yılının aynı dönemine oranla yüzde 34,3 azaldı ve 2 milyar 273 milyon dolara geriledi.

Portföy yatırımları

2009 yılının Ocak-Haziran döneminde 404 milyon ABD doları net sermaye çıkışı olan portföy yatırımlarında, 2010 yılının aynı döneminde 6 milyar 765 milyon dolar net giriş gerçekleşti.

Yurtdışında yerleşik kişiler, hisse senedi piyasasında Haziran ayında 537 milyon dolar tutarında net alım gerçekleştirerek, Ocak-Haziran döneminde toplam 751 milyon dolar net alım yaptı.

Öte yandan, devlet iç borçlanma senetleri piyasasında bu yılın Haziran ayında yapılan 453 milyon ABD doları tutarındaki net satımla birlikte Ocak-Haziran 2010 döneminde yurtdışı yerleşik kişilerce toplam 4 milyar 538 milyon dolar tutarında net alım gerçekleştirildi.

Kaynağı belirsiz giriş-çıkışı gösteren Net Hata Noksan Kaleminde Haziran ayında 829 milyon dolar çıkış oldu. Ocak-Haziran döneminde de toplam çıkış 842 milyon dolar olarak belirlendi. Geçen yıl Ocak-Haziran döneminde ise 6 milyar 172 milyon dolar giriş gerçekleşmişti.