Dış ticaretteki genel ılımlı seyir yavaşladı

Avrupa Birliği’nde yaşanan sıkıntılar dış ticarete olumsuz yansıyor.

2014 yılının son günü açıklanan dış ticaret istatistiklerine dair verilerde ihracat önceki yılın kasım dönemine göre yüzde 7,5 azalırken, ithalat ise yüzde 0,2 artış gösterdi. Kasım ayında 13.1 milyar dolar ihracat gerçekleşirken, 21.4 milyar dolar ithalat gerçekleşti. Dış ticaret açığımız 8.3 milyar dolar seviyesinden gerçekleşirken, geçen yıl Kasım ayında açık 7.2 milyar dolar seviyesinde oluşmuştu. 

Ocak-Kasım dönemine bakıldığında ise ihracat  144 milyar 485 milyon TL olurken, geçen yıl aynı döneme göre yüzde 4,2 artış görülüyor. Aynı dönemde ihalat ise 220.4 milyar dolar ile, geçen yıl aynı döneme göre yüzde 3.5 düşüş yaşadı.

İhracattaki gerileme sonucunda Kasım ayında ihracatın ithalatı karşılama oranı  geçtiğimiz yılın Kasım ayına göre yüzde 66,3’ten yüzde 61,2’ye düştü.

11 aylık İhracatımızın yüzde 43.8 gibi önemli bir ağırlığını oluşturan AB  ile ilgili olarak zayıf görünüm devam ediyor.  AB’ye olan ihracat Kasım ayında geçen yıl aynı döneme göre yüzde 8.3 azaldı. Yıllık bazda halen yüzde 9.5 artış görülürken, AB’de yaşanan ekonomik yavaşlamanın etkileri görülmeye başlandı diyebiliriz.

Irak’la ihracat normale dönüyor

Yılın ilk yarısında Irak’ta yaşanan IŞİD tehlikesi, bölgeye olan ticareti ve Irak’ın kuzeyinde bulunan yaklaşık 1500 Türk şirketini de zora sokmuştu. Ancak jeopolitik sıkıntıların soğumasıyla Irak’la olan ihracatımız toparlanarak Ekim ayına göre yüzde 10’luk artış gösterdi. İhracatta ilk sırayı yine Almanya alırken, Irak ise bir sıra yükselerek tekrardan ülkeler sıralamasında ikinciliğe oturdu.

Rusya’dan kaynaklı dış açık büyüyor

Çok konuşulan ülke olan Rusya ise en çok ithalat yaptığımız ülke konumunu koruyor. Kasım ayında 2 milyar dolar ve Ocak-Kasım döneminde 23.1 milyar dolar ithalat ile Rusya önemli bir ithalat ülkemiz. Ancak ihracat kanadında ise Kasımda 502 milyon dolar ve Ocak-Kasım döneminde ise 5.5 milyar dolar ‘lık ihracatımız mevcut. Rusya ile dış ticaretimizden oluşan açık geçen yıl ilk 11 ayda 1.4 milyar dolar artış göstermiş. Başka deyişle, petrol fiyatlarında yaşanan düşüş Cari açık rakamımıza matematik olarak olumlu katkı yaparken, bu gelişmenin Rusya ile ticaretimizden kaynaklı daha fazla açık oluşmasına neden olduğu görülüyor. Petrol’den elde edilen avantajın bir kısmı Rusya ile ticaret açığımızla bir miktar törpülendiğini görmekteyiz.

Genel olarak dış ticaret açığımızdaki daralma yıllık bazda devam ediyor. 11 aylık dış açığımız 75.9 milyar dolar ile geçen yıl aynı döneme göre yüzde 15 azalmış durumda. Cari açığa olumlu etkisi devam ederken, bu olumlu etkide yavaşlama olduğundan bahsedilebilir.