Doğalgazdan hidrojen üreten reaktör iki yıl içinde piyasada

Didem Eryar ÜNLÜ

İSTANBUL - Çevreye dost ve ekonomik bir şekilde hidrojen üretmek uluslararası araştırmacıların yıllardır üzerinde çalıştıkları bir konu. Katar'da bulunan Texas Universitesi Mekanik Mühendisliği Profesörü ve Sürdürülebilir Enerji Araştırmaları Laboratuarı Direktörü Prof. Nesrin Özalp, bu hedefi gerçekleştiren bir isim. Prof. Özalp'in çığır açan solar reaktör tasarımı, hidrojen üretimini her türlü hava şartında mümkün kılıyor. Prof. Özalp'in bu buluşu, çok sayıda endüstride devrim yaratabileceği gibi, küresel hava kirliliğinin azaltmasında da önemli bir rok oynayacak.

Prof. Özalp, buluşunu ve bu buluşun getireceği yenilikleri DÜNYA'ya anlattı.

Sıfır emisyon, üç kat fazla gelir

Bildiğiniz gibi fosil yakıtlar tükeniyor ve bu fosil yakıtların aşırı tüketiminin olumsuz çevresel etkilerini yaşıyoruz. Hidrojen bu soruna üçlü bir çözüm sunuyor: (1) Çevreye zarar veren gaz salımı olmaksızın, buhar ve enerji üretimi sağlayabiliyor. (2) Bir emtia olarak kullanılabiliyor. (3) Fosil yakıt ekonomisinden hidrojen ekonomisine geçiş sürecinde, ham petrolü rafine etmek için hidrojeni kullanmaya devam edebiliyoruz. Fakat, fosil yakıt ekonomisinden hemen hidrojen ekonomisine geçmemiz mümkün değil. Bunun başlıca nedeni hidrojenin maliyeti. Benim buluşum, doğalgazdan hidrojen üreten bir solar reaktör. Bu reaktör sıfır karbon emisyonu sağladığı gibi, aynı zamanda fosil yakıtlarla rekabet edebilecek bir maliyet sağlıyor. Katar Vakfı ve Almanya merkezli Fraunhofer (IWS) arasında gerçekleştirilen bir anlaşma doğrultusunda, solar reaktörü Fraunhofer üretti ve Alman Havacılık Merkezi güneş enerjisi tesislerinde test etti. Solar reaktörün iki sene içinde piyasada olacağını ümit ediyoruz. Ekonomik açıdan bakıldığında, Fraunhofer'deki ortaklarım tarafından gerçekleştirilen bir analiz, solar termal çözülüm yoluyla doğal gazdan hidrojen üretimi, sadece doğal gaz satmaya oranla üç kat daha fazla gelir sağlıyor. Bunun nedeni ise şu; Doğalgaz solar enerji ile çözüldüğünde, yüzde 25 hidrojene, yüzde 75 karbon sihaya dönüşüyor.

Karbon siyahın otomobil lastikleri, printer mürekkebi, pil gibi maddelerin üretiminde çok değerli bir emtia olmasından dolayı, karbon siyah ve hidrojenin satışlarından elde edilen gelir, doğal gaz satışından elde edilen gelirin üç katına çıkıyor.

Özel sektör büyük ilgi gösterdi

Hidrojen ve karbon siyahı olmak üzere, solar reaktörün sağlayacağı ürünlerin uygulama alanı çok fazla olduğundan, özel sektörden büyük bir ilgi gördük. Gerek petrol sanayi gerekse karbon siyahı üreticileri bu teknolojiyi kullanmak ve karbon emisyonlarını azaltmak istiyorlar. Fraunhofer'deki ortaklarım, endüstriyel boyutta hidrojen ve karbon siyahı üretimi için solar reaktör imalatından sorumlular. İki sene içinde piyasaya çıkmasını hedefliyoruz.

Ucuz teknolojilere ihtiyaç var

Yakın gelecekte Masdar City gibi elektriğin PV, rüzgar enerjisi veya diğer yenilenebilir enerji kaynaklarınde elde edildiği şehirler kurabiliriz. Fakat dünyanın birçok ülkesi bunu maliyetini karşılayamaz. Dolayısıyla buhar, enerji ve hammadde üretimini çok daha ucuz bir seviyeye getirecek yeşil teknolojilere ulaşmak için Ar-Ge çalışmalarına öncelik vermemiz gerekli. Örneğin bizim solar reaktörümüzün sunduğu avantaj da tam olarak bu: Uygun maliyette temiz enerji üretmek. Yenilenebilir enerji kullanılan diğer sistemlerde de benzer yeni teknolojilere ihtiyacımız var. Yenilenebilir enerjilere dayanan ucuz teknolojiler üretmek gerçekten çok büyük bir zorluk. Temiz enerji kullanımı, yeni temiz enerji teknolojileri yaratmaktan farklı bir durum.

Temiz enerji kullanımı açısından, Türkiye'de çok sayıda örnek var. Çok tanınmış markalar rüzgar ve güneş enerjisinden elektrik üretiyorlar. Diğer yandan, yeni temiz teknolojiler açısından, yapılması gereken çok şey var."

Devletler yeşil teknolojilere destek vermeli

Texas Üniversitesi Mekanik Mühendisliği Profesörü Prof. Nesrin Özalp "Enerji üretiminde fosil yakıtlara dayalı teknolojilerden, temiz teknolojilere geçmenin ekonomik ve güvenli bir yolunu bulmaktan başka çaremiz yok. Bu çok hızlı bir şekilde olamaz.

Örneğin, temiz enerji üretmek için bizim solar reaktörümüzde olduğu gibi doğalgaz ve güneş enerjisini birlikte kullanabiliriz. Bu geçiş sürecinde Ar-Ge desteği, buluşların ticarileştirilmesini destekleyen yatırımlar ve teşvikler önemli" diyor.