Ecel geldi cihane baş ağrısı bahane

Şant MANUKYAN

Piyasalar artık sayısını unuttuğum bir şekilde FED’den gelen bildik açıklamalara şaşırıp yeniden FED etkisi ile düşmeye başla( mış)dı. Aslında kötü gelen tarım dışı istihdam verisinin ardından 17 Eylül FED toplantısı sıkıcı bir toplantı olacak gibi görünüyordu. Asıl heyecanın son birkaç toplantıda olduğu gibi tutanaklar kaynaklı olması bekleniyordu. Ancak geçen hafta gözden kaçan kritik bir konuşma gerçekleşti. 

Biliyorsunuz Yellen daha önce kendisinin başkanı olduğu İletişim Komitesinin başına Fischer’i atadı. Bu komitenin üyelerinden birisi de Cleveland FED’in yeni başkanı Loretta Mester. Mester başkan olarak ilk konuşmasını 4 Eylül’de FED’in iletişimi üzerine yaptı. Mester diyor ki: “Varlık alımlarının sona ermesi ile beraber piyasalara verdiğimiz yol haritasını değiştirmemiz gerektiğini düşünüyorum.” Burada bahsettikleri nokta muhtemelen faizlerin artmayacağına dair verilen “açık çek” yani FOMC açıklamasında geçen “considerable time/belirgin bir süre” kelimeleri. 

Mester şu düşüncesini de seslendiriyor: “Yol haritası durağın değil ikili hedefimize doğru toparlanmanın sürmesi ve toparlanma hızına göre değişken olmalıdır.” Yani yeni açıklama veya piyasaya verilen sinyal ekonomide yaşanan toparlanmayı da içermeli ve onunla beraber hareket etmeli. Oysa 2008 yılından beri “belirgin bir süre” deyimi ve varlık alımları başladığından beri de varlık alımının süreceği noktaları değişime uğramadı. Ancak ekonominin büyümesinde de istihdam piyasasının toparlanmasında da net düzelmeler var. Dahası FED’in de farkında olduğu gibi toparlanmanın momentumu da artıyor. Ancak Mester hemen bir uyarı da yapıyor: Yeni strateji çok net bir şekilde iletilmeli ve para politikasında sıkılaştırmaya gidildiği intibasını yaratmamalı. Zira ekonomik gelişmeler beklediğimizden farklı bir yol izleyebilir. 

Net olan şu ki FED daha dinamik bir iletişim stratejisine geçecek. Öyle bir strateji ki “işler iyiye gittiğinde politika değişikliği yapılacak” tan “işlerin düzelme hızına göre politika değişikliği yapılacak” a geçilecek. Ama bunun basın toplantılı bir FOMC’de açıklanması gerek. Ve yeni ekonomik beklentilerin paylaşıldığı bir toplantıda. Örneğin Eylül toplantısı gibi. 

Değişiklik mutlaka Eylül toplantısında olacak iddiasında bulunmak zor. Ancak FED’in kafasında, güvercinler dahil, faizlerin uzun süre düşük kalacağına dair yapılan vurgunun artık ekonomik gerçeklerle uyuşmadığını söyleyebiliriz. Bu nedenle önümüzdeki 2 toplantıdan birinde bu değişecek. Son tutanaklarda da çıkış konusunun tartışıldığını biliyoruz. Tekrarlamakta fayda var. FED bu değişikliği bir sinyal olarak değil gerçeklere adaptasyon olarak yapacak. Ancak ısrarla FED’in 2015 üçüncü çeyrekte faiz arttırmasını bekleyen piyasa kendisini ekonomik realiteye uydurmak yerine FED’in gerisinde kalınca her türlü açıklama eski de yeni de olsa satış getirebiliyor.